Bài giảng Sinh học phân tử - Chương: Di truyền vi khuẩn - Nguyễn Thị Ngọc Yến

Nội dung text: Bài giảng Sinh học phân tử - Chương: Di truyền vi khuẩn - Nguyễn Thị Ngọc Yến

1. Sao chép ADN ở E. coli Sao chép lăn vòng
2. Sự tái tổ hợp và truyền tính trạng . Vi khuẩn l{ thể đơn bội, đôi khi lưỡng bội từng phần (hợp tử không ho{n to{n) . T|i tổ hợp di truyền: chuyển ADN từ TB cho sang TB nhận . Gồm có . Tiếp hợp . Biến nạp . Tải nạp
3. Tiếp hợp Sự truyền ADN từ TB n{y sang TB kh|c qua sự tiếp xúc hai tế b{o . Yếu tố F (plasmid): ADN xoắn kép, mạch vòng, nằm ngo{i NST, có khả năng tự sao chép
4. Tiếp hợp VK tiếp hợp có hai giới . Giới “đực” (F+): cho ADN, giới mang yếu tố F, có pili trên bề mặt tế b{o . Giới “c|i” (F-): nhận ADN, không có pili F+ F-
5. Tiếp hợp . Ngoài ra, Hfr: yếu tố F gắn với hệ gen VK, sao chép cùng với NST VK F+ Hfr
6. Cơ chế tiếp hợp C|c kiểu tiếp hợp: F- x F- Không t|i tổ hợp F+ x F- F- thành F+ F+ x F+ T|i tổ hợp với tần số rất thấp Hfr x F- Truyền hệ gen,ko truyền yếu tố F
7. Cơ chế tiếp hợp F+ x F- Chuyển yếu tố F qua cầu pili 2 tế b{o F+
8. Cơ chế tiếp hợp
9. Cơ chế tiếp hợp Hfr x F- Chuyển 1 đoạn ADN từ Hfr sang F-, không truyền yếu tố F Hfr và F- mang gen TB cho Hfr Hfr Hfr Hfr
10. Biến nạp . 1928, thí nghiệm nổi tiếng của Frederick Griffith (1881-1941,Anh) thí nghiệm trên phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae
11. Biến nạp Biến đổi tính trạng của vi khuẩn do ADN hòa tan x}m nhập . ADN biến nạp: 10 – 20 gen . Bề mặt TB nhận có thụ thể tiếp nhận chọn lọc c|c đoạn ADN có ph}n tử tương ứng . TB nhận có trạng th|i sinh lý đặc biệt: khả năng dung nạp
12. Cơ chế biến nạp 1. Thâm nhập của ADN 2. Bắt cặp 3. Sao chép
13. Cơ chế biến nạp 1. Thâm nhập của ADN: 1 đoạn ADN mạch kép TB cho, sau khi đi qua m{ng TB nhận thì sẽ bị enzym cắt, còn lại 1 mạch đơn
14. Cơ chế biến nạp 2. Bắt cặp: ADN của TB nhận R sẽ biến tính t|ch rời 2 mạch ở 1 đoạn để bắt cặp với đoạn ADN đơn của TB cho 3. Sao chép: Sau khi tạo đoạn lai R-S, ph}n tử ADN sao chép tạo ra hai sợi: 1 sợi kép R-R và 1 sợi kép kh|c có mang đoạn ADN tế b{o cho S-S
15. Cơ chế biến nạp 2. Bắt cặp 3. Sao chép
16. Thực khuẩn thể . = phage, virus ký sinh trong tế b{o vi khuẩn . Sinh sản theo 2 cơ chế . Chu trình tiêu giải . Chu trình tiêu giải tiềm ẩn
17. Chu trình tiêu giải Do phage độc l{m chết tế b{o chủ . Phage gắn lên mặt ngo{i TB E. coli, tạo lổ thủng xuyên m{ng v{ bơm ADN v{o TB . Cắt ADN của tế b{o chủ, bộ gen virus kiểm so|t phiên m~, dịch m~ protein phage virion . Lysozym ph| vỡ m{ng TB phóng thích virion
18. Chu trình tiêu giải
19. Chu trình tiêu giải tiềm ẩn Do phage ôn hòa (không l{m chết c|c TB chủ) . Phage gắn v{o bề mặt E. coli, bơm ADN v{o . ADN của phage gắn v{o NST VK prophage, sao chép cùng Tb VK . Prophage có thể t|ch rời độc lập khỏi ADN VK rồi bắt đầu chu trình tiêu giải
20. Tải nạp Chuyển ADN từ tế b{o cho sang tế b{o nhận nhờ thực khuẩn thể . Phage chỉ chuyển một đoạn nhỏ ADN TB cho, không phải cả bộ gen
21. Các kiểu tải nạp . Tải nạp không đặc hiệu . Tải nạp đặc hiệu
22. Tải nạp không đặc hiệu . = tải nạp chung . Do phage độc . Theo chu trình tiêu giải . Truyền bất kì đoạn ADN n{o từ TB cho TB nhận . Tải nạp có được do sự gói nhầm ADN TB chủ khi phage trưởng th{nh
23. Tải nạp đặc hiệu . = tải nạp hạn chế . Truyền những đoạn ADN nhất định . Chu trình tiêu giải tiềm ẩn . Những gen được chuyển nằm s|t chỗ prophage gắn v{o