Giáo án Thiết bị thực phẩm
MỞ ðẦU
1. Cấu tạo và phân loại máy sản xuất thực phẩm
1.1. Cấu tạo máy
Máy hiện ñại chủ yếu gồm:
- Thiết bị nạp liệu
- Các cơ cấu thừa hành có bộ phận làm việc
- Các cơ cấu truyền dẫn (ñộng cơ) [nguồn ñộng lực]
- Các máy hiện ñại thường có thêm hàng loạt các bộ phận phụ ñể:
+ ðiều chỉnh và hiệu chỉnh sự làm việc của máy
+ ðiều chỉnh máy, khởi ñộng, dừng máy, kiểm tra
+ Bảo vệ và chuyển ñổi
1.2. Phân loại máy sản xuất thực phẩm
1.2.1. Theo tính chất tác dụng lên sản phẩm gia công:
- Máy: là trang bị trong ñó sản phẩm chịu tác ñộng cơ học, khi gia công trên máy ấy, sản
phẩm không thay ñổi tính chất của nó, mà chỉ thay ñổi hình dạng, kích thước hoặc các
thông số tương tự khác chịu tác ñộng cơ học
- Thiết bị: là trang bị như máy công tác ñặc biệt, trong ñó sản phẩm bị thay ñổi tính chất
vật lí hay hóa học hoặc trạng thái tổ hợp dưới các tác dụng như: cơ lí, sinh hóa, nhiệt ñiện
ðặc ñiểm: + Máy: có các bộ phận làm việc chuyển ñộng trực tiếp tác dụng cơ học lên sản
phẩm gia công
+ Thiết bị: Có một khoảng không gian nhất ñịnh (buồng làm việc) trong ñó
tiến hành tác dụng lên sản phẩm với mục ñích thay ñổi tính chất của nó
1.2.2. Theo cấu tạo của quá trình
- Máy làm việc gián ñoạn: Sản phẩm gia công chịu tác dụng trong suốt thời gian của một
chu kì nhất ñịnh. Sau ñó quá trình lại tiếp diễn lặp lại có tính chất chu kì. Thành phẩm
ñược lấy ra ở cuối chu kì
- Máy làm việc liên tục: Thời gian của quá trình làm việc ổn ñịnh, nạp sản phẩm ban ñầu
và lấy sản phẩm ñược tiến hành ñồng thời. Các bộ phận làm việc trong những ñiều kiện
ổn ñịnh
1.2.3. Theo mức ñộ cơ khí hóa và tự ñộng hóa
2
- Máy không tự ñộng
- Máy bán tự ñộng
- Máy tự ñộng
1.2.4. Theo nguyên tắc phối hợp trong dây chuyền sản xuất
- Máy riêng lẻ
- Những máy tổ hợp hoặc bộ máy
- Những máy liên hợp
- Hệ thống máy tự ñộng
1.2.5. Theo ñặc ñiểm chức năng
- Các máy và thiết bị vận chuyển: Băng tải, gàu tải, vít tải
- Các thiết bị cơ học: Máy phân loại, máy nghiền, máy xay xát, máy cắt thái, máy chà,
máy ép,...
- Các thiết bị lên men
- Các thiết bị hóa lí: Chưng cất, tinh luyện, trích li,...
2. Yêu cầu cơ bản ñối với máy sản xuất thực phẩm
ðối với máy sản xuất thực phẩm, khi thiết kế, chế tạo và sử dụng chúng, ngoài những
yêu cầu chung (ñộ cứng, sức bền, ñộ bền rung ñộng) còn phải ñáp ứng những yêu cầu sau:
- Khả năng thực hiện quá trình công nghệ tiên tiến
- Hiệu quả kinh tế kĩ thuật cao
- Tính chống mòn cao
- Giá thành hạ: Máy có kết cấu ñơn giản, vật liệu chế tạo ra nó rẻ tiền, dễ kiếm, chi
tiết tiêu chuẩn hóa. Sửa chữa, bảo dưỡng dể dàng, thuận lợi
- Làm việc ổn ñịnh, tin cậy, ñảm bảo môi trường làm việc ít bụi, tiếng ồn,...
- Tuổi thọ 10 – 12 năm
1. Cấu tạo và phân loại máy sản xuất thực phẩm
1.1. Cấu tạo máy
Máy hiện ñại chủ yếu gồm:
- Thiết bị nạp liệu
- Các cơ cấu thừa hành có bộ phận làm việc
- Các cơ cấu truyền dẫn (ñộng cơ) [nguồn ñộng lực]
- Các máy hiện ñại thường có thêm hàng loạt các bộ phận phụ ñể:
+ ðiều chỉnh và hiệu chỉnh sự làm việc của máy
+ ðiều chỉnh máy, khởi ñộng, dừng máy, kiểm tra
+ Bảo vệ và chuyển ñổi
1.2. Phân loại máy sản xuất thực phẩm
1.2.1. Theo tính chất tác dụng lên sản phẩm gia công:
- Máy: là trang bị trong ñó sản phẩm chịu tác ñộng cơ học, khi gia công trên máy ấy, sản
phẩm không thay ñổi tính chất của nó, mà chỉ thay ñổi hình dạng, kích thước hoặc các
thông số tương tự khác chịu tác ñộng cơ học
- Thiết bị: là trang bị như máy công tác ñặc biệt, trong ñó sản phẩm bị thay ñổi tính chất
vật lí hay hóa học hoặc trạng thái tổ hợp dưới các tác dụng như: cơ lí, sinh hóa, nhiệt ñiện
ðặc ñiểm: + Máy: có các bộ phận làm việc chuyển ñộng trực tiếp tác dụng cơ học lên sản
phẩm gia công
+ Thiết bị: Có một khoảng không gian nhất ñịnh (buồng làm việc) trong ñó
tiến hành tác dụng lên sản phẩm với mục ñích thay ñổi tính chất của nó
1.2.2. Theo cấu tạo của quá trình
- Máy làm việc gián ñoạn: Sản phẩm gia công chịu tác dụng trong suốt thời gian của một
chu kì nhất ñịnh. Sau ñó quá trình lại tiếp diễn lặp lại có tính chất chu kì. Thành phẩm
ñược lấy ra ở cuối chu kì
- Máy làm việc liên tục: Thời gian của quá trình làm việc ổn ñịnh, nạp sản phẩm ban ñầu
và lấy sản phẩm ñược tiến hành ñồng thời. Các bộ phận làm việc trong những ñiều kiện
ổn ñịnh
1.2.3. Theo mức ñộ cơ khí hóa và tự ñộng hóa
2
- Máy không tự ñộng
- Máy bán tự ñộng
- Máy tự ñộng
1.2.4. Theo nguyên tắc phối hợp trong dây chuyền sản xuất
- Máy riêng lẻ
- Những máy tổ hợp hoặc bộ máy
- Những máy liên hợp
- Hệ thống máy tự ñộng
1.2.5. Theo ñặc ñiểm chức năng
- Các máy và thiết bị vận chuyển: Băng tải, gàu tải, vít tải
- Các thiết bị cơ học: Máy phân loại, máy nghiền, máy xay xát, máy cắt thái, máy chà,
máy ép,...
- Các thiết bị lên men
- Các thiết bị hóa lí: Chưng cất, tinh luyện, trích li,...
2. Yêu cầu cơ bản ñối với máy sản xuất thực phẩm
ðối với máy sản xuất thực phẩm, khi thiết kế, chế tạo và sử dụng chúng, ngoài những
yêu cầu chung (ñộ cứng, sức bền, ñộ bền rung ñộng) còn phải ñáp ứng những yêu cầu sau:
- Khả năng thực hiện quá trình công nghệ tiên tiến
- Hiệu quả kinh tế kĩ thuật cao
- Tính chống mòn cao
- Giá thành hạ: Máy có kết cấu ñơn giản, vật liệu chế tạo ra nó rẻ tiền, dễ kiếm, chi
tiết tiêu chuẩn hóa. Sửa chữa, bảo dưỡng dể dàng, thuận lợi
- Làm việc ổn ñịnh, tin cậy, ñảm bảo môi trường làm việc ít bụi, tiếng ồn,...
- Tuổi thọ 10 – 12 năm
138 trang
10/11/2022
2640
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Thiết bị thực phẩm", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- giao_an_thiet_bi_thuc_pham.pdf
Nội dung text: Giáo án Thiết bị thực phẩm
- Thân máy g m nhi u ño n ng có ti t di n tròn ho c ch nh t n i v i nhau b ng bích, n m vào kho ng gi a ñ u và chân gàu t i, bao kín b ph n kéo Hình 1.3. Hình d ng chung c a gàu t i 1) Băng; 2) gàu; 3) tang ñ u máy; 4) tang chân máy; 5) b gàu t i 6) ph u n p li u 7) b ph n căng 8) c a quan sát 9) tr c ñ u máy 10) ñ u gàu t i 11) c a tháo li u b. Nguyên t c làm vi c: Khi máy làm vi c thì gàu xúc v t li u khu v c chân máy và v n chuy n lên phía ñ u máy. ñây, dư i tác d ng c a tr ng l c và l c quán tính, v t li u ñư c ñ t gàu vào b ph n tháo li u r i t ñó chuy n t i nơi s d ng V t li u r i ñư c v n chuy n b ng gàu t i g m nhi u d ng: d ng b t (ho c b i), d ng h t, d ng c c Ưu ñi m: C u t o ñơn gi n, kích thư c chi m ch nh 8
- Có kh năng v n chuy n v t li u lên m t ñ cao khá l n (50 70m), Năng su t cao (700m 3/h) Như c ñi m: N u v t li u v n chuy n l n gây va ñ p, d sinh ti ng n D b quá t i n u ti p li u không ñ u, nên c n n p li u m t cách ñ u ñ n Không tháo liêu ñư c gi a ch ng, n p li u v trí tùy thích. 2.2.3. Phân lo i: Theo c u t o c a b ph n kéo: có 2 lo i: ● Gàu t i dùng băng: ñư c dùng ph bi n ñ v n chuy n nh ng v t li u r i trong các kho lương th c, các nhà máy xay b t, nhà máy xát g o, nhà máy ch bi n th c ăn gia súc, nhà máy bánh mì, nhà máy ép d u, nhà máy s n xu t tinh b t, nhà máy bánh k o, nhà máy s n xu t mì s i và các nhà máy th c ph m khác. ● Gàu t i dùng xích: (m t ho c 2 dây xích): ch y u dùng ñ v n chuy n nh ng v t li u d ng c c và nh ng v t li u gây tác h i cho t m băng ( như v t li u nóng) Theo phương pháp tháo li u: có 3 lo i gàu t i: ● Gàu t i tháo li u dư i tác d ng c a tr ng l c ● Gàu t i tháo li u dư i tác d ng c a l c li tâm ● Gàu t i tháo li u dư i tác d ng c a l c k t h p ( l c li tâm và tr ng l c). 2.3. Vít t i: 2.3.1. Khái ni m : ð v n chuy n nh ng v t li u r i theo hư ng n m ngang, nghiêng ho c th ng ñ ng, trong các nhà máy th c ph m, ngư i ta dùng vít t i. Trong các vít t i, v t li u ñư c v n chuy n tương t như m t ñai c chuy n ñ ng d c theo ñinh c quay. Vít t i g m có m t máng c ñ nh và m t tr c vít. Khi tr c vít quay làm cho v t li u chuy n ñ ng t nh ti n theo máng. Ưu ñi m : Chi m ch ít: V i cùng năng su t thì di n tích ti t di n ngang c a vít t i nh hơn nhi u so v i các máy v n chuy n khác. S lư ng bi và các chi ti t ch u mài mòn không nhi u nên d v n hành thao tác. B ph n công tác n m trong màng kín nên có th n i màng vào v trí nào ñó c a h th ng thông gió. T c ñ quay c a tr c vít tương ñ i l n. 9
- Giá thành th p. Như c ñi m : Chi u dài v n chuy n và năng su t b gi i h n. Chi u dài l n nh t c a vít t i thư ng không quá 30m v i năng su t t i ña là 100T/h. Ch v n chuy n ñư c nh ng v t li u tương ñ i ñ ng nh t. V t li u b ñ o tr n m nh, m t ph n b nghi n nát ho c b phân lo i theo kh i lư ng riêng. Vì v y ngư i ta không th dùng ñ v n chuy n th c ăn gia súc ñã ch bi n. Tiêu t n nhi u năng lư ng hơn băng t i. 2.3.2. Các lo i vít t i 2.3.2.1. Vít t i n m ngang a) b) c) Hình 1.4. Các vít t i a) sơ ñ vít t i n m ngang: 1. máng; 2. g i tr c treo; 3. tr c; 4. cánh vít; 5. thành m t ñ u; 6. ng n p li u; 7,8. ng tháo li u; 9. Van an toàn; 10. Cơ c u truy n ñ ng b) hình d ng tr c vít c) các lo i cánh vít khác nhau và chi u quay c a chúng a. C u t o và nguyên t c làm vi c : Trong máng c ñ nh 1 t i ph n trên có l p nh ng g i tr c treo 2 làm ch ñ cho tr c 3. Tr c ñ c ho c r ng và trên su t chi u dài c a nó có g n cánh vít 4. v trí g i tr c treo, cánh vít b gián ño n 1 kho ng b ng chi u dài g i tr c. M t ñ u 5 c a máng ñư c b t kín. V t li u vào ph u n p li u 6, ñi ra ng tháo li u 7 và 8 d c theo vít t i. ñây (6,7 và 8) có các van ch n ñ có th thay ñ i kích thư c c a n p và tháo. Cu i vít t i có van an toàn 9 ñ tháo v t li u khi quá ñ y. Có th thay b ng ng ch y tràn l p g n c a tháo li u. 10
- Tùy theo cách b trí cánh vít trên tr c mà vít t i có th là ph i ho c trái ( hình 1.4.c). Có nh ng vít t i g m 2 ph n trong ñó có 1 ph n là ph i, 1 ph n là trái. Các vít t i này dùng ñ v n chuy n hai dòng v t li u theo hư ng ngư c chi u nhau. Nh ng vít t i có cánh ñ c làm b ng thép là ch dùng ñ v n chuy n v t li u khô và tơi. Mu n v n chuy n nh ng v t li u c c ho c dính ph i dùng vít t i d ng băng (hinh 1.5). ð v n chuy n nh ng v t li u vón c c (h t m, tinh b t, h p ch t th c ăn gia súc) thì dùng cánh vít d ng bơi chèo ( hình 1.6) Hình 1.5. Cánh vít d ng băng. 1.6. Vít t i d ng bơi chèo Máng c a vít t i g m nhi u ño n t 2m ñ n 4m, n i ghép v i nhau b ng bích và bulông. N u vít t i dài quá 3,5 m thì ph i l p nh ng g i tr c trung gian (thư ng là g i tr c treo) cái này cách cái kia 3m. Trong các nhà máy lương th c th c ph m ch nên dùng vít t i có chi u dài không quá 15m. N u c n v n chuy n theo ñ dài l n (30m) thì nên l p ñ ng tr c hai vít t i có hai b ph n truy n ñ ng ñ i ñ u nhau. 2.3.2.1. Vít t i th ng ñ ng Khái ni m : Vít t i th ng ñ ng dùng ñ v n chuy n v t li u r i và v t li u d ng c c nh (h t, b t, th c ăn gia súc, các lo i c ). Cũng có th dùng lo i vít t i này ñ v n 11
- chuy n các v t li u ñơn chi c. Chi u cao không quá 12 15cm năng su t 80 100 m 3/h (v i D cánh vít ≈ 300mm) Ưu: Ti t ki m di n tích Tháo li u theo hư ng tùy ý, v trí trung gian theo chi u cao thân máy. Nguyên t c làm vi c: V t li u ñư c ñưa vào tr c vít th ng ñ ng trong v tr kín, nh ma sát v i cánh vít mà th c hi n chuy n ñ ng quay. Dư i tác d ng c a l c li tâm v t li u ñư c ép sát vào b m t trong c a máng. Ma sát gi a v t li u v i máng làm cho quá trình quay c a v t li u b hãm b t nên t c ñ vòng c a nó gi m. K t qu v t li u trư t theo b m t xo n c và ñư c nâng d n lên phía trên. Hình 1.7. Vít t i th ng ñ ng 3. V n chuy n v t li u b ng không khí 3.1. Khái ni m: V n chuy n v t li u b ng không khí d a trên nguyên lí l i d ng kh năng chuy n ñ ng c a dòng khí trong các ng d n, v i t c ñ nh t ñ nh ñ mang v t li u t ch này t i ch khác dư i tr ng thái lơ l ng. V lí thuy t thì có th dùng không khí ñ v n chuy n v t li u r i có kh i lư ng và kích thư c h t b t kì. Nhưng năng lư ng ñ v n chuy n và tiêu t n tăng nhanh r t nhi u l n so v i tr ng l c c a h t v t li u, nên th c t ph m vi ng d ng c a phương pháp này b h n ch . Mu n làm cho h n h p không khí và các h t v t li u chuy n ñ ng ñư c trong các ng d n thì c n ph i t o ñư c chênh l ch áp su t 2 ñ u ng, nói cách khác là ph i t o ra áp l c. Áp l c ñư c t o thành b ng cách gi m áp su t c a không khí ho c tăng áp su t c a không khí. 3.2. Phân lo i: Theo tr s áp su t t o thành có th chia ra: 12
- Các h th ng áp su t th p, trong ñó t n th t áp su t không vư t quá 5.10 3N/m 2. Các h th ng áp su t trung bình, trong ñó t n th t áp su t không vư t quá 10 4N/m 2 Các h th ng áp su t cao trong ñó t n th t áp su t l n hơn 10 4N/m 2. Hình 1.8. Các sơ ñ nguyên lý: a) c a h th ng hút v i áp su t trung bình ñ v n chuy n b t b) c a h th ng hút v i áp su t cao c) c a h th ng ñ y v i áp su t cao 3.2.1. Các h th ng v n chuy n b ng không khí v i áp su t th p và trung bình : Trong các nhà máy lương th c th c ph m các nư c, h th ng áp su t th p và trung bình ñư c s d ng r ng rãi ñ cơ gi i hóa các công ño n v n chuy n trong phân xư ng 13
- và gi a các phân xư ng v i nhau, cho phép k t h p v i 1 vài quá trình công ngh như làm l nh, phân lo i, s y v v hình 1.8a là sơ ñ nguyên lí c a m t h th ng hút và áp su t trung bình dùng ñ v n chuy n b t t thùng ch a t i kho ch a. B t do ô tô 1 ch ñ n ñư c tháo vào thùng ch a 2, t ñây b t ñi theo ng d n 3 vào b ph n tháo li u 4 ñ t phía trên máng 5, máng này s phân b b t xu ng các kho ch a 6 nh qu t 7. T b ph n tháo li u không khí ñư c d n vào xyclôn 8 r i vào máy l c túi 9 ñ làm s ch. T máy l c không khí s ch vào qu t 10 và ra ngoài tr i. H th ng này làm vi c v i n ng ñ h n h p = 4,5 – 5,0 kg/kg và v n t c không khí 18 20 m/s 3.2.2. H th ng v n chuy n b ng khí v i áp su t cao: hình 1.8b là sơ ñ m t h th ng v n chuy n v i áp su t cao b ng phương pháp hút. Chân không trong m ng ñư c t o thành b i máy th i khí 1. Khi nhúng vòi hút 2 vào trong kh i h t thì không khí ñư c hút vào, kéo theo h t và v n chuy n nó trong ng d n 3. Mu n xê d ch ñư c ng d n d dàng c n có nh ng ño n ng m m 4. Qua ng d n h t ñi vào b ph n tháo li u 5. H t ñư c tách ra kh i b ph n tháo li u nh van c ng 6. Không khí theo ng d n 7 ñưa ñi làm s ch b i xyclôn 8 và máy l c túi 9 r i vào máy th i khí và thoát ra ngoài. 14
- PH N 2 CÁC THI T B CƠ H C CHƯƠNG 2 : CÁC MÁY LÀM S CH VÀ PHÂN LO I . 2.1 Khái ni m chung : Trong Công ngh s n xu t th c ph m th c ph m, nguyên li u ña d ng v ch ng lo i, kích c , thành ph n khác nhau .Trong quá trình thu ho ch b l n nhi u t p ch t. Do ñó, ñ ñ m b o các ñi u ki n công ngh ch bi n ñ m b o ch t lư ng thành ph m, giá tr c m quan v v, nguyên li u trư c khi ch bi n c n ph i qua khâu làm s ch và phân lo i M c ñích c a quá trình phân lo i : * ð m b o ch t lư ng nguyên li u : ð ng nh t v kích c , thành ph n * Tăng th i gian b o qu n * Thích h p cho các công ño n ch bi n ti p theo Cơ s phân lo i : Cơ s c a quá trình phân lo i d a vào hình dáng, kích thư c, chi u dài, tính ch t khí ñ ng, tương tác b m t, tính ch t t tính v vv, m i lo i m t máy riêng Ví d : Phân lo i màu s c: có t bào quang ñi n Phân lo i kích thư c: sàng, máy ch n h t. Phân lo i theo tương tác b m t Phân lo i theo kh i lư ng riêng : máy g n ñá Tách t p ch t l : Nam châm ñi n, nam châm vĩnh c u 2.2. Phân lo i theo ñ c tính hình h c: 2.2.1. Khái ni m : Phân lo i theo ñ c tính hình h c ñư c s d ng r t ph bi n trong các xí nghi p lương th c ñ tách t p ch t ho c x p lo i nguyên li u, bán thành ph m và thành ph m. Cơ s phương pháp này là d a vào s khác nhau v chi u dày, chi u r ng, chi u dài, hình dáng và ti t di n c a các phân t trong kh i h t lương th c, thành ph m ñ phân lo i. ð i v i d ng này ngư i ta dùng máy phân lo i theo ki u sàng. 2.2.2. Sàng: Sàng là phương pháp ph bi n và ñơn gi n nh t ñ phân lo i nguyên li u và s n ph m trong các nhà máy ch bi n b t g o và xí nghi p ch bi n th c ăn h n h p cho gia súc . 15
- T "sàng " dùng trong trư ng h p l phân lo i có kích thư c l n và "rây" dùng trong trư ng h p l phân lo i có kích thư c nh . Vi c phân lo i h t có th ti n hành theo 2 cách: Phân lo i kích thư c t nh ñ n l n (hình 2.1): T i ñ y các m t sàng ñư c x p n i ti p nhau. M t sàng có kích thư c l nh ñư c ñ t trư c, kích thư c l l n ñ t sau. Khi h n h p v t li u chuy n ñ ng t trái sang ph i ta s thu ñư c s phân lo i như mong mu n. Phân lo i kích thư c t l n ñ n nh (hình 2.2): T i ñ y m t sàng ñư c x p song song và ch ng lên nhau. M t sàng có kích thư c l l n d t lên trên, kích thư c l nh ñ t dư i. Khi h n h p v t li u chuy n ñ ng t trên xu ng ta s thu nh n ñư c s phân lo i như mong mu n Hình 2.1.Phân lo i theo kích thư c t nh ñ n l n Hình 2.2.Phân lo i theo kích thư c t l n ñ n nh Các b ph n chính c a sàng M t sàng là b ph n làm vi c chính. Các v t li u trên m t sàng ph i có chuy n ñ ng tương ñ i trên m t sàng. Nh ng v t li u ph i có kích thư c nh hơn kích thư c l sàng ñ có th l t xu ng l thì sàng quá trình phân lo i m i ñư c ti n hành. C u t o : Có 2 lo i t m ñ c l , lư i ñan và thanh ghi . M t sàng ñ c l : Là các t m kim lo i: thép hay ñ ng, trên ñó ñ c các l có di n tích khác nhau: tròn, thuôn dài (vuông), tam giác. Di n tích các b m t t do ph i có t l h p lí so v i t ng di n tích m t sàng, do ñó m i ñ m b o ñ b n cơ khí . φ l ≤ 1,5 δ chi u dày Tuy nhiên chi u dày t i ña c a m t sàng không vư t quá 12mm. M t sàng dùng ñ phân lo i các v t li u có kích thư c > 5mm. Các l trên m t sàng có kích thư c t 5 80mm ñư c b trí song song hay xen k nhau. Các l hình ch nh t có chi u dài g p 3 l n chi u r ng. 16
- Ưu ñi m c a m t sàng này là b n, th i gian s d ng dài nhưng nó có như c ñi m là b m t t do nh . M t sàng ñ c l v i hình d ng và kích thư c khác nhau . Trong quá trình phân lo i, h n h p ñư c chia làm 2 ph n : Ph n l t qua sàng g i là c u t l t sàng (CTLS) Ph n n m l i trên sàng g i là c u t trên sàng (CTTS) T m sàng ñ c l ñư c ch t o t là kim lo i dày kho ng 0,8 1,0 mm. Tùy theo kích thư c l sàng ngư i ta chia sàng thành nhi u s . S hi u c a sàng l ñ t là s tương ng v i kích thư c l sàng ( tính b ng mm) nhân v i 10. Thí d : Sàng ñ t l thuôn dài, chi u r ng l 1,75mm thì mang s hi u 17,5 (No 17,5). M t sàng ñan( hình 2.3) : Dùng các s i v i, s i kim lo i, s i l a ho c s i nh a t ng h p ñan l i v i nhau theo m t kích thư c nh t ñ nh. M t sàng b ng s i kim lo i ñư c ñan thành các l d ng vuông ho c ch nh t kích thư c c nh l t 5mm ñ n 0,4mm. Ưu ñi m c a lo i m t sàng này là có b m t t do l n nhưng như c ñi m là không b n. S hi u c a m t lư i sàng ñan b ng s i kim lo i là s tương ng v i kích thư c c nh l sàng tính b ng mm Ví d : ð i v i sàng l vuông c nh D = 0,4 mm mang s hi u 0.4 (No =04 ) Rây : ð i v i sàng ñan n u kích thư c l > 0,2mm g i là m t sàng ñan ð i v i sàng ñan n u kích thư c l < 0,2 mm g i là rây Liên Xô m t rây l a ñư c chia làm 2 lo i: Rây nh và rây n ng tùy theo kh i lư ng 1m 2 m t rây . Rây n ng : Có 20 con s ( t s hi u No 71 ñ n No 280 ) Rây nh có 25 con s ( t s hi u No 7 ñ n s hi u 76) ð i v i rây n ng s hi u ví d No71 nghĩa là trong 10cm có 71 hàng l ð i v i rây nh s hi u No 76 nghĩa là 1cm có 76 hàng l . Rây nh ñ phân lo i b t, rây n ng ñ phân h t l n hơn ví d : G o, Cám. G n ñây rây l a ñư c thay b ng rây ñan t s i kapron ho c nylon, rây ñan b ng s i nhân t o b n g p 3 l n, ít hút m và h u như không làm t c l rây Thanh ghi ( hình 2.4): 17
- Lo i này dùng ñ phân lo i các lo i v t li u có kích thư c l n hơn hơn 80mm. C u t o m t sàng g m các thanh ghi ñư c ñ c theo chi u d c sang, khe h gi a chúng b ng kích thư c v t li u l t qua sàng. Hình 2.3 . Các d ng m t sàng lư i ñan Hình 2.4 . Hình d ng các thanh ghi c a sàng Kích thư c c a thanh ghi ñư c ch n ph thu c kích thư c c a s n ph m chưa sàng. V i H = d và B = (0,2 0,3) d. Các c nh nghiêng có góc nghiêng kho ng 6 10 0 Chú ý l p ñ t ph n chi u r ng thanh ghi có kích thư c nh hơn luôn luôn quay xu ng dư i . 2.2.3. Phân lo i các máy sàng a.Theo c u t o c a b ph n làm vi c : Máy sàng chia làm 2 nhóm . M t sàng ph ng: ðư c dùng ph bi n nh t vì có h s s d ng b m t làm vi c c a lư i cao nh t. Có 3 lo i : Máy sàng có lư i chuy n ñ ng t nh ti n qua l i, máy sàng có lư i chuy n ñ ng tròn, máy sàng có máy chuy n ñ ng rung (hình 2.5). Hình 2.5. Sơ ñ c u t o các lo i sàng ph ng M t sàng hình tr : ð ki m tra ph li u c a h t. 18
- b. Theo ñi u ki n s d ng : Sàng c ñ nh Sàng lưu ñ ng c. Theo s lư ng m t sàng: Sàng ñơn Sàng kép d. Theo hình th c d n ñ ng : Máy sàng dao ñ ng quán tính Máy sàng dao ñ ng b ng cơ c u l ch tâm . Máy sàng d n ñ ng b ng tay quay thanh truy n e.Theo v t li u c n sàng: Máy sàng t p: Dùng ñ tách t p ch t. Máy sàng phân lo i: ð phân riêng các thành ph n h t có kích thư c và ch t lư ng khác nhau. 2.2.4. Máy sàng có m t sàng ph ng chuy n ñ ng tính ti n qua l i : ðư c dùng ph bi n nh t ñi n hình là máy sàng phân lo i b ng lư i sàng và không khí . C u t o : Hình 2.6 là c u t o c a m t máy sàng phân lo i b ng lư i sàng và không khí dùng ñ làm s ch và ph n riêng h t. Theo chi u cao c a máy có th chia thành 3 ph n: Vùng phân lo i b ng không khí làm s ch h t . Thùng sàng ñ phân h t theo ñ l n thành 3 ph n h t riêng bi t . Vùng phân lo i b ng không khí chia t ng h t theo ñ l n thành các ph n riêng theo tính ch t khí ñ ng h c . Nguyên t c làm vi c : H t ñ vào bu ng 1, qu t 2 hút không khí kéo s n ph m vào ng 3 và cu n theo các h n h p nh ñ i v i khí ñ ng l c. Nh ng h n h p này ñư c l ng vào bu ng 4 và t ñ y chúng ñư c tách ra kh i máy. Không khí s ch bu ng 4 ñư c qu t th i vào l n th 2 ñ làm s ch h t. Như v y qu t làm vi c theo nguyên t c tu n hoàn kín c a dòng không khí. thùng sàng 5 kh i h t ñư c phân ra m t s thành ph n h t khác nhau theo chi u r ng và chi u dày c a h t. T t c ñ vào nh ng ngăn khác nhau c a vùng phân lo i b ng không khí phía dư i. Qu t 6 hút không khí qua l p s n ph m ñang trư t theo m t ph ng nghiêng 7. Tương ng v i các v n t c c a không khí khác nhau t i 19
- nh ng ngăn riêng c a bu ng l nh, có các h n h p khoang, h t b n, h t s ch và h n h p nh ñư c l ng xu ng Hình 2.6. C u t o máy phân lo i b ng lư i sàng và không khí 2.2.5. Máy sàng rung . M c ñích s d ng : Phân lo i nguyên li u V n chuy n v t li u Làm tơi và ngu i v t li u Phân lo i: Có 2 cơ c u gây rung ñ ng cho máy sàng rung ðĩa có g n ñ i trong . Cơ c u l ch tâm * ðĩa có g n ñ i trong : ðư c g n trên tr c d n ñ ng c a máy. Khi tr c quay các ñĩa này gây nên các l c quán tính làm cho thùng sàng chuy n ñ ng theo các hư ng khác nhau. 20
- C u t o và nguyên t c làm vi c : 1 thùng sàng 2,3 lò xo xo n 4 tr c d n ñ ng 5 ñ i trong Hình 2.6. Sơ ñ c a m t máy sàng rung Hình 2.6 là sơ ñ c a m t máy sàng rung. Cơ c u gây rung ñ ng là ñĩa có g n ñ i tr ng. lư i trên, các t p ch t l n ñư c tách ra, còn lư i dư i là các t p ch t nh Thùng sàng 1 có g n lư i sàng t trên b n lò xo xo n th ng ñ ng 2,3. Các chi ti t ñ l p ghép các lò xo v i thùng sàng, cho phép ñi u ch nh m c ñ kéo căng c a chúng. T i tr ng tâm c a thùng sàng có tr c 4 trên ñó có g n ñ i trong 5. Khi tr c mang ñ i tr ng quay thì tr ng tâm c a thùng sàng chuy n d ch tương ñ i v i tr ng tâm c a toàn h , còn tr ng tâm c a toàn h thì ñ ng yên . * Cơ c u l ch tâm: Tr c l ch tâm c a máy ñư c t a trên các g i ñ . Các g i ñ này l i ñư c g n vào thùng sàng. Khi máy làm vi c thùng sàng s th c hi n chuy n ñ ng rung nh s quay c a tr c l ch tâm. Sơ ñ c u t o máy sàng rung cơ c u l ch tâm ñư c trình bày trên hình 2.7 Hình 2.7. Sơ ñ c u t o máy sàng rung cơ c u l ch tâm 1. B máy; 2. Lò xo; 3. Khung sàng; 4. ð i tr ng gây rung; 5. ðĩa quay 6. tr c l ch tâm 7. Bánh ñai d n ñ ng; 8. lư i sàng Máy g m có khung sàng 3 ñư c ñ b ng h th ng lò xo g n trên b máy 1. Trên khung sàng 3 còn g n ñ c a tr c l ch tâm 6. Phía ngoài tr c l ch tâm 6, ngư i ta b trí hai ñĩa 5 mà vành c a nó có g n hai ñ i tr ng. V i cách l p này, có th ñi u ch nh biên ñ dao ñ ng c a sàng. Tr c l ch tâm nh n truy n ñ ng quay qua 21
