Đề cương tham khảo ôn thi kết thúc học phần môn Ngoại khoa thú y thực hành
A: CÂU HỎI
Câu 1: PP cố định – vật trâu bò trâu bò ?
Câu 2: Phương pháp cố định – vật ngựa ( cố định nằm) ngựa ?
Câu 3: Phương pháp cố định lợn – vật lợn ?
Câu 4.Phương pháp cố định chó, mèo?
Câu 5: Nguyên nhân gây viêm khu phẫu thuật và PP tiêu độc khử trùng nơi phẫu thuật?
Câu 6: Kiểm tra động vật phẫu thuật và xử lý vùng phẫu thuật trên cơ thể động vật?
Câu 7: Phương pháp tiêu trùng dụng cụ và nguyên liệu trong phẫu thuật?
Câu 8: Phương pháp tiêu độc tay người phẫu thuật và vùng phẫu thuật?
Câu 9: Tổ chức 1 ca phẫu thuật ?
Câu 10.Chăm sóc hộ lý sau phẫu thuật như thế nào?
Câu 11: Khái niệm, phân loại Phương pháp gây mê cho gia súc?
Câu 12: Qúa trình gây mê ?
Câu 13. Tiêu chuẩn chọn thuốc gây mê - Các chú y khi gây mê động vật?
Câu 14: Phương pháp gây mê toàn thân cho ngựa?
Câu 15.: Phương pháp gây mê toàn thân cho trâu bò?
Câu 16: Phương pháp gây mê toàn thân cho lợn?
Câu 17: Phương pháp gây mê toàn thân cho chó mèo?
Câu 18 Khái niệm và đặc điêm, các loại, tiêu chuẩn gây tê cục bộ?
Câu 19: Các phương pháp gây tê ?
Câu 20: Nguyên liệu –Nguyên tắc và mục đích bang bó cho gia súc
Câu 21: Các phương pháp băng bó?
Câu 1: PP cố định – vật trâu bò trâu bò ?
Câu 2: Phương pháp cố định – vật ngựa ( cố định nằm) ngựa ?
Câu 3: Phương pháp cố định lợn – vật lợn ?
Câu 4.Phương pháp cố định chó, mèo?
Câu 5: Nguyên nhân gây viêm khu phẫu thuật và PP tiêu độc khử trùng nơi phẫu thuật?
Câu 6: Kiểm tra động vật phẫu thuật và xử lý vùng phẫu thuật trên cơ thể động vật?
Câu 7: Phương pháp tiêu trùng dụng cụ và nguyên liệu trong phẫu thuật?
Câu 8: Phương pháp tiêu độc tay người phẫu thuật và vùng phẫu thuật?
Câu 9: Tổ chức 1 ca phẫu thuật ?
Câu 10.Chăm sóc hộ lý sau phẫu thuật như thế nào?
Câu 11: Khái niệm, phân loại Phương pháp gây mê cho gia súc?
Câu 12: Qúa trình gây mê ?
Câu 13. Tiêu chuẩn chọn thuốc gây mê - Các chú y khi gây mê động vật?
Câu 14: Phương pháp gây mê toàn thân cho ngựa?
Câu 15.: Phương pháp gây mê toàn thân cho trâu bò?
Câu 16: Phương pháp gây mê toàn thân cho lợn?
Câu 17: Phương pháp gây mê toàn thân cho chó mèo?
Câu 18 Khái niệm và đặc điêm, các loại, tiêu chuẩn gây tê cục bộ?
Câu 19: Các phương pháp gây tê ?
Câu 20: Nguyên liệu –Nguyên tắc và mục đích bang bó cho gia súc
Câu 21: Các phương pháp băng bó?
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề cương tham khảo ôn thi kết thúc học phần môn Ngoại khoa thú y thực hành", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
- de_cuong_tham_khao_on_thi_ket_thuc_hoc_phan_mon_ngoai_khoa_t.pdf
Nội dung text: Đề cương tham khảo ôn thi kết thúc học phần môn Ngoại khoa thú y thực hành
- b. Bãi mổ - Nếu không có phòng mổ thì tối thiểu chúng ta cũng phải có được một khu vực bằng phẳng, sạch sẽ, đủ rộng để tiến hành phẫu thuật gọi là bãi mổ. - Bãi mổ cần đáp ứng các yêu cầu sau: + Tuyệt đối không được sử dụng những nơi nghi nhiễm vi khuẩn có nha bào làm nơi phẫu thuật như nền chuồng trại trước đây đã có vật nuôi chết, nơi xử lý các ổ nhiễm trùng hay mổ khám xác chết, nơi chôn xác hay chất thải của các vật nuôi đã chết vì các bệnh nhiệt thán, uốn ván, ung khí thán + Chọn nơi tương đối bằng phẳng và có diện tích đủ rộng để thực hiện phẫu thuật như một khoảng sân, một đám đất trống, một bãi cỏ + Bãi mổ phải có đầy đủ ánh sáng, tránh được nắng, mưa, gió. + Trước khi phẫu thuật cần dọn sạch gạch, đá, cành cây, dây thép, đinh gai hay các vật cứng khác để tránh gây sát thương cho người và vật nuôi. b.dụng cụ phẫu thuật: -Chuẩn bị dụng cụ phẫu thuật như: panh, kéo, dao mổ, kim, chỉ, gang tay Tất cả phải được vô trùng tuyệt đối. và được xếp theo thứ tự để người phẫu thuật rễ lấy dụng cụ khi phẫu thuật c.Xử lý tay người phẫu thuật: tay người phẫu thuật phải cắt hết móng tay đi, rửa sach bằng xad phòng nhất là vùng kẽ tay và phải được sát trùng cần thận bằng các dd sát trùng như cồn 70 độ, cồn ioot. Sau hi đã sát trùng người bác sĩ ko đc làm việc gì ngoài việc phẫu thuật d.Xử lý vùng phẫu thật trên cơ thể động vật - Cắt, cạo lông vùng phẫu thuật, vùng lông cắt phải lớn hơn 2-3 lần vùng phẫu thuật. - Rửa sạch da vùng phẫu thuật bằng xà phòng và nước sạch. Sau đó Lau khô bằng vải gạc hay khăn sạch vô trùng - Sát trùng bằng cồn Iod 5%. Sát trùng hai lần, một lần trước lúc gây tê và một lần trước khi phẫu thuật. Cách sát trùng: Ðối với những phẫu thuật thực hiện ở vùng tổ chức lành thì sát trùng từ trong ra ngoài. Với vùng nhiễm trùng thì sát trùng ngược lại tức là từ ngoài vào trong. -Ðối với vùng bàn ngón, sau khi đã rửa sạch thì ngâm vào dung dịch sát trùng 15 phút. - Dùng tấm choàng bằng vải, cao su có khoét lỗ đã xử lý vô trùng đắp lên vùng phẫu thuật để ngăn cách với các vùng xung quanh bảo vệ vùng phẫu thuật - Với niêm mạc mắt, miệng, mũi rửa chúng bằng rivanol 0,1%, cresol 2%, còn da xung quanh nó bôi cồn iod 3%. - Thụt rửa âm đạo bằng dung dịch acid lactic 1%, rivanol 0,1%, cresol 2%, thuốc tím 0,1%, còn da xung quanh vùng âm hộ thì bôi cồn iod 3%. - Thụt rửa trực tràng bằng dung dịch thuốc tím 0,1%, cresol 2%, da xung quanh hậu môn bôi cồn iod 3%. *chú ý: đv gây mê lúc tỉnh có thể loạng choạng nên cần người trông nom, chăm sóc. -Kích thích hô hấp: dùng bình oxi -Cho ngửi ammoniac tẩm vào bông để trước mũi cho con vật khoảng 5-10m =>để giải tỏa ức chế ở hành tủy *Chuẩn bị thuốc và kháng sinh -Trợ tim: + Cafein (mèo k nên dùng cafein. Nếu mèo khỏe thì k sao. Mèo yếu rất dễ chết) Camfora, Strychnine -Đề phòng xuất huyết nội: vitamin K và Ca++=> tĩnh mạch -Kháng sinh: penicillin, sulfanilamid +Trước phẫu thuật dùng 1 liều ksinh +Sau phẫu thuật: có nguy cơ, phẫu thuật lớn. tiểu phẫu chỉ sử dụng -Khi có dấu hiệu nhiễm trùng ( triệu chứng sốt) +Truyền dịch: gluco 5% lượng vừa đủ, Nước sinh lý, Lactac ringer Đinh Công Trưởng – TYD K55 Email: dinhcongtruong1311@gmail.com
- -Cho ăn: dạng loãng, nếu con vật không ăn thì có thể dùng ống thông. Nếu con vật ăn ít thì cho ăn nhiều bữa Câu 10.Chăm sóc hộ lý sau phẫu thuật như thế nào? Trả lời *Hộ lý, chăm sóc động vật sau phẫu thuật - Vật nuôi sau phẫu thuật được nuôi nhốt riêng. Nơi nuôi nhốt phải đảm bảo vệ sinh tối thiểu và điều kiện sống thuận lợi. Mùa hè thoáng mát, mùa đông phải ấm áp, có chất độnchuồng hay lót ổ, tránh gió lùa. - Sau phẫu thuật vật nuôi phải được để ở nơi hoàn toàn yên tĩnh tránh những tiếng động mạnh, những hành động thô bạo làm vật nuôi sợ hãi. Khi vật nuôi giẫy đạp nhiều sẽ tăng nguy cơ chảy máu thứ phát, nhiễm trùng vết mổ. - Phẫu thuật có chỉ định gây mê phải có người theo dõi giúp đỡ con vật đến khi tỉnh hoàn toàn. Vật nuôi lớn nên cố định trong giá bốn trụ, có dụng cụ nâng đỡ; vật nuôi nhỏ nên để trong cũi, lồng. - Trợ tim bằng các loại thuốc camphoral 10%, cafein 20%, adrenalin 0,1%. - Kích thích hô hấp bằng cách cho thở dưỡng khí hay ngửi amoniac (tẩm amoniac vào bông rồi để cách mũi vật nuôi 5-10 cm). - Chống chảy máu trong: dùng vitamin K tiêm bắp, calci chloride hay calci gluconat. -Chống nhiễm trùng bằng cách tiêm kháng sinh như: penicillin, streptomicyn, gentamycine - Để tăng cường hồi phục sức khỏe, dùng các dung dịch truyền máu: glucose 5%, nước muối sinh lý, lactat ringer, sử dụng các loại vitamin B1, B12, A, - Cho ăn thức ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, dễ tiêu, chín. Nếu phẫu thuật có gây mê chỉ cho vật nuôi ăn khi tỉnh hẳn, chúng tự lấy và nuốt được thức ăn. Khi thực hiện phẫu thuật ở vùng bụng nên cho vật nuôi ăn từ từ, chia khẩu phần ăn ra từng phần. III: Vô cảm khi phẫu thuật A: Gây mê Câu 11: Khái niệm, phân loại Phương pháp gây mê cho gia súc? Trả lời: a.Khái niệm: Gây mê là phương pháp vô cảm nhằm mục đích làm mất tạm thời ý thức cảm giác, các phản xạ, bằng các thuốc mê tác động trên thần kinh trung ương. Hoặc nói một cách khác là: Gây mê là một sự nhiễm độc có định lượng, có kiểm soát, một sự nhiễm độc dần dần thuốc mê dẫn đến mất cảm giác tạm thời, mất ý thức và giãn cơ, hồi phục được và không để lại di chứng. - Gây mê là dùng thuốc đưa con vật vào tình trạng mất toàn bộ nhận thức, mất cảm giác đau, ức chế các phản xạ nội tạng, giãn cơ và cần ngủ. - Mê là sự mất cảm giác và ý thức tạo bởi các thuốc mê khác nhau, gồm bốn hợp thành là không đau, giãn cơ, mất ý thức và quên. b.Ỹ nghĩa: khi phẫu thuật nhẹ thì con vật giãy dụa, nặng thì gây choáng nguy hiểm tới tính mạng ( nhất là đv mẫn cảm như chó, ngựa ) gây mê giúp con vật năm yên, thuận lợi cho phẫu thuật, ko giãy dụa, ko đau đớn, rễ cầm máu Làm cho con vật không đau trong quá trình phẫu thuật. Làm cho con vật không giãy giụa trong khi tiến hành phẫu thuật: >Máu dễ cầm hơn, không ảnh hưởng tớivết thương của gia súc. > Người phẫu thuật yên tâm tiến hành công việc của mình, rút ngắn thời gian phẫu thuật. c.Phân loai: -Có nhiều cách gây mê cho gia súc + Gây mê đơn thuần : Chỉ gây mê toàn thân +Gây mê tổng hợp : Gây mê toàn thân + có ứng dụng gây tê cục bộ +Gây mê hỗn hợp: khi gây mê ta dùng 2 loại thuốc trở lên Đinh Công Trưởng – TYD K55 Email: dinhcongtruong1311@gmail.com
- +Gây mê tiền kỳ: là khi ta gây mê hỗn hợp , dùng thuốc trước tiên làm cho con vật ở trạng thía yên tĩh hoặc mê ở mức nông. +Gây mê cơ sở: là khi ta gây mê hỗn hợp , dùng thuốc trước tiên làm cho con vật ở trạng thía yên tĩh hoặc mê ở mức nông. Sau đó là cho gia súc mê đạt yêu cầu phẫu thuật. +Gây mê không hoàn toàn: dùng thuốc làm cho gia súc ngủ gà ngủ gật, làm giảm or mất phản xạ, cơ nhão ( mê nông). Dùng trong phẫu thuật trọc giò, mổ áp xe +Mê hoàn toàn, mê sâu: Dùng thuốc làm cho gia súc ngủ say, mất phản xạ, có bắp nhão. (Dùng trong các phẫu thuật phức tạp như mổ dạ cỏ ) * Căn cứ vào đường cho thuốc, người ta chia ra: gây mê khí dung và gây mê không khí dung. - Gây mê khí dung: là dùng thuốc mê dạng nước dễ bay hơi (cloroform, ether ethylic, halothan ), hoặc các thuốc mê dạng khí (nitơ oxít, xiclopropan ) đưa vào cơ thể bằng đường hô hấp. - Gây mê không phải khí dung: là dùng các loại thuốc mê như: Rượu etylic, cloral hydrat, natri thiopetal, ketamin, zoletil đưa vào cơ thể vật nuôi bằng các đường khác nhau trừ đường hô hấp. Phổ biến hơn cả là tiêm vào tĩnh mạch, ngoài ra còn đưa vào cơ thể vật nuôi bằng con đường uống, tiêm dưới da, tiêm bắp thịt, tiêm phúc mạc, thụt trực tràng d. Chú ý khi Câu 12: Qúa trình gây mê ? Trả lời a.Qúa trình gây mê: Quá trình mê hay triệu trứng của động vật xảy ra khi gây mê, được chia ra làm 4 giai đoạn. - Giai đoạn giảm đau: xuất hiện ngay sau khi đưa thuốc mê vào cơ thể động vật. Động vật có biểu hiện bồn chồn, lo lắng, không yên tĩnh. Cảm giác đau và các cảm giác khác bắt đầu giảm. Hô hấp trở nên sâu và đều. Mạch nhanh nhưng vẫn đầy. Nhãn cầu vận động tùy tiện. Đồng tử dãn ra 1 chút. Phản xạ và trương lực cơ bắt đầu bị hạn chế. - Giai đọan hưng phấn: Các cảm giác tiếp tục giảm. Xuất hiện tình trạng mất tri giác, nhưng các phản xạ lại tăng cường. Động vật biểu hiện sợ sệt rõ rệt, thét lên những tiếng thất thanh. Trương lực cơ tăng cường, vật giãy đạp mạnh. Đầu lắc lư, bốn chân lảo đảo, xiêu vẹo. Ngựa và trâu, bò có hiện tượng giật nhãn cầu, đồng tử tiếp tục giãn. Tăng tiết các tuyến: tuyến nước bọt, tuyến lệ, tuyến phế quản. Xuất hiện nôn và nấc. Mạch nhanh và đầy, tăng huyết áp. Hô hấp nhanh không đều. Giai đoạn này có nguy cơ xảy ra các tai biến, song cũng được lợi dụng để chỉnh xương khớp. - Giai đoạn mê: Con vật ngày càng mê sâu hơn. Hô hấp đều hơn rồi thưa dần và nông dần, ngày càng trở nên thưa hơn và nông hơn. Tim đập chậm và yếu dần, mê càng sâu thì nhịp tim càng thưa, càng yếu hơn. Mạch thưa và không đầy, mê sâu rất khó bắt được mạch. Sự tiết dịch giảm dần rồi ngừng hẳn. Trương lực cơ giảm dần, rồi đột ngột mất hẳn. Cơ mềm ra, nhẽo ra; nếu gây mê ở tư thế đứng con vật mất khả năng trụ có thể ngã vật xuống. Các phản xạ giảm dần rồi mất hẳn. Lưỡi khô và thè ra ngoài. Nhãn cầu xoay xuống dưới, đồng tử co đến giới hạn. Tình trạng của động vật trở nên nguy hiểm hơn khi hô hấp nông và ngắt quãng, mạch chỉ hoặc không bắt được mạch, huyết áp tụt, niêm mạc bắt đầu xanh, tím tái, đồng tử dãn ra, thân nhiệt giảm - Giai đoạn cuối phụ thuộc vào tác dụng của thuốc tiếp tục hay ngừng lại. Thuốc hết tác động, con vật dần dần tỉnh lại, biểu hiện của con vật ngược lại với quá trình mê; được gọi là thoát mê. Khi đã mê sâu nhưng thuốc mê vẫn tiếp tục tác động, con vật bị trúng độc do thuốc mê. Con vật có những biểu hiện: thở thưa dần rồi ngừng thở, tim đập thoi thóp rồi cũng ngừng hẳn, kết cục dẫn đến cái chết của động vật. Đinh Công Trưởng – TYD K55 Email: dinhcongtruong1311@gmail.com
- Câu 13. Tiêu chuẩn chọn thuốc gây mê - Các chú y khi gây mê động vật? Trả lời a.Tiêu chuẩn chon thuốc mê -Thuốc phải đảm bảo an toàn cho gia súc -Thuốc phải tác dụng nhanh và thải trừ cũng nhanh -Thuốc khi tiêm, gây mê xong phải trở lại được trạng thái bình thường nhanh, -Rễ khống chế liều lượng. ít có tác dụng phụ -Thuốc thông dụng, rẻ, rễ mua trên thị trường. b.Những chú ý khi gây mê toàn thân cho gia súc 1. Trước khi gây mê - Kiểm tra thật cẩn thận vật nuôi trước khi gây mê, không gây mê khi động vật mắc bệnh tim mạch. Không gây mê sâu khi: vật nuôi sốt cao, rối loạn chức năng hô hấp, gan, thận, vật nuôi quá già yếu, kiệt sức, có chửa ở giai đoạn cuối. +Chú ý tới hoạt động của tim ( loạn nhip tim, viêm cơ tim, viê nội tâm mạc thì ko đc gây mê toàn thân) +Gia súc bị đường hô hấp, bệnh gan, thận, gầy yếu, mất sức, sốt kéo dài . cũng ko đc gây mê toàn thân. -Cho gia súc nhịn đói 6-12h Trước khi gây mê toàn toàn thân. ( tránh gia súc nôn mửa thức ăn lọt vào khí quản, tăng hiệu lực của thuốc khi cho uống) - Gây mê cho vật nuôi lớn, nhất là đối với động vật có sừng thường rất khó khăn và nguy hiểm, vì vậy chỉ gây mê khi thật cần thiết. - Tiên lượng phẫu thuật có kết cục không thuận lợi, có khả năng giết mổ vật nuôi thì không nên sử dụng thuốc mê tồn dư mùi trong thịt như: cloroform, ether - Sử dụng thuốc tiền mê trước 15-20 phút. 2. Trong khi gây mê - Sử dụng thuốc mê đúng phương pháp - Chọn liều thuốc mê cho thích hợp (thường vật nuôi béo, khỏe, ăn no khó mê hơn so với vật nuôi gầy yếu, đói ăn, vật nuôi già, non) - Tiến hành gây mê ở những nơi ấm áp, kín gió - Khi đưa thuốc mê vào cơ thể bằng đường tĩnh mạch phải chậm, vừa tiêm vừa quan sát, khi tiêm được 1/3 liều nên dừng lại, nếu gia súc không có những biểu hiện xấu mới tiếp tục tiêm tiếp. - Gây mê ở tư thế đứng phải theo dõi biểu hiện của vật nuôi, giúp đỡ con vật nằm xuống nhẹ nhàng khi chuyển sang giai đoạn mê. - Trong khi thực hiện phẫu thuật vẫn phải có người theo dõi biểu hiện của con vật, nếu có biểu hiện khác thường, không tuân theo quá trình mê cần được xử lý kịp thời. - Đang phẫu thuật vật nuôi đã tỉnh có thể cho thêm thuốc mê, nhưng không được quá 2/3 liều đã dùng ban đầu. 3. Sau khi mê - Phẫu thuật xong, nhanh chóng giải thoát vật nuôi khỏi sự cố định, đỡ nó đứng dậy, đưa về chỗ ở an toàn. Thường xuyên có người theo dõi cho đến khi con vật tỉnh hẳn. - Không ép con vật ăn khi chưa nuốt được thức ăn. - Bổ xung năng lượng, tăng cường hồi phục sức khỏe bằng truyền glucose 5%, nước muối sinh lý, lactat ringer Sử dụng các loại vitamin A,C, B1,B12 - Dùng thuốc trợ tim (cafein 20%, adrenalin 0,1%), kích thích hô hấp bằng cho thở dưỡng khí hay ngửi amoniac (tẩm amoniac vào cục bông rồi để cách mũi con vật 5-10 cm) Câu 14: Phương pháp gây mê toàn thân cho ngựa? Trả lời Đinh Công Trưởng – TYD K55 Email: dinhcongtruong1311@gmail.com
- - Ngựa có hệ thần kinh tương đối linh hoạt, khả năng chịu đau kém, vì vậy khi thực hiện phẫu thuật ở ngựa nên chỉ định gây mê. - Thuốc tiền mê dùng cho ngựa là atropin sulfat 1%, liều lượng: 1-2ml/100kg TT. Tiêm dưới da trước khi dùng thuốc mê 15-20 phút. Có 3 phương pháp gây mê cho ngựa a.Phương pháp tiêm tĩnh mạch: *Thuốc mê dùng là Chloral hydrat: -Khi tiêm vào tĩnh mạch sẽ gây dung huyết ta nên pha chế trước khi tiêm.Cho vào dd Chloral hydrat 10-15% đường gluco or dd Natri citrate 5% -Ngoài ra khi tiêm có tính kích thích mạnh cho vào dd Chloral hydrat ít muối Magiê Sunphat) -Chú ý: +Khi pha thuốc Chloral hydrat ko đc hấp tiệt trùng ở nhiệt đọ cao khi tiêm sẽ gây trúng độc cho gia súc) +Hấp dung môi tiệt trùng rùi để nguỗi 70oC rồi mới đc cho Chloral hydrat vào. Sau khi pha đựng tring lọ mầu, phải dùng ngay. *Liều lượng: -Phụ thuộc vào trạng thía thần kinh, độ tuổi và trọng lượng của cơ thể, trạng thái dinh dưỡng mà ta quyết định liều lượng cho thích hợp. -Tiêm Chloral hydrat tĩnh mạch liều lượng 10g/100kg P. Đồng thời tiêm 5-6g Magie sunphat *Cách tiến hành -Cố định ngựa: Cố định chân trước và sau ngựa. Chú ý : ngựa hay đá hậu (thận trọng khi cố định) -Sát trùng vị trí tiêm bằng cồn iot 5 % -Trước tiên tiêm vào tĩnh mạch cho ngựa ½ liều lượng gia súc yên tĩnh. Sau đó đưa tiêm tiếp lượng thuốc còn lại. Khi tiêm vào TM thì tiêm từ từ tránh để thước bị rơi ra bên ngoài. (Ngựa trung bình tiêm 300ml dd Chloral hydrat 7% + dd Magie sunphat 4%). -Các biểu hiện mê của ngựa +Khi tiêm đc ½ thuốc thì Ngựa có hiện tượng hung phấn nhẹ, mắt hơi dao động, mạch đập nhanh, mạnh, phản xạ mí mắt giảm, pahrn xạ của giác mạc cũng giảm dần rồi mất hẳn. cơ bắp nhão +Dùng kích thích mạnh vùng phấu thuật mà ngựa không phản ứng là gây mê đạt yêu cầu. -Khi chưa phẫu thuật xong mà Ngựa đã tỉnh thì tiêm bổ sung thuốc mê ( Không tiêm quá 7g cho 100kg p ) *Chăm sóc gia súc sau khi phấu thuật -Phẫu thuật xong nhanh chóng cởi dây thừng buộc ngựa ra. Nó ko đứng dậy đc thì hỗ trợ đứng dậy và đưa vào giá 4 trụ đứng, và phải buộc đỡ phần ngực và bụng ngựa bằng dây thứng chắc trong gia 4 trụ. -Chú ý chê ấm cho gia súc về mùa đông, giữ ấm cho gia súc sau khi gây mê toàn thân ( tránh bi viêm phổi khi lạnh) -Chi ngựa ngửi ammoniac để kịch thích hô hấp, tiêm thuốc trợ tim Cafein natri benzoate. -Chú ý: nếu không may tiêm quá liều thuốc mê cho gia súc dấn tới trúng độc ngừng tiêm thuốc và tiêm vào tĩnh mạch dd gluco và Cafein natri benzoate. Hoặc tiêm adranalin. b. Phương pháp cho uống -Cho gia ngựa uống Chloral hydrat 20- 35 g/ con ngựa trung bình. bằng ống thông dạ dày ngựa -Hạn chế: hiệu quả gây mê không cao, chỉ nên dùng trong Phẫu thuật nhỏ. c.PP thụt rửa trực tràng. -Thụt rửa Chloral hydrat liều 8-10g cho 100kg TT ngựa. PP này gây mê tác dụng hơn PP cho uống -Không nên thụt rửa vào trực tràng liều lượng thuốc lớn hơn 1 – 1,5 lít. Đinh Công Trưởng – TYD K55 Email: dinhcongtruong1311@gmail.com
- -Tương tự như cho uống, phải pha thuốc trong các dung môi bảo vệ niêm mạc trực tràng, đạt nồng độ không quá 5%. Thụt vào trực tràng sau khi đã giải thoát hết phân, khi rút ống thông ra phải nhẹ nhàng, đồng thời kích thích cho cơ vòng hậu môn khép kín lại. *Ngoài ra có thể dùng Gây mê bằng rompun -Rompun là thuốc mê dang nước, hãng Bayer của C.H Liên bang Đức sản xuất. - Rompun 5ml/100kg TT, tiêm dưới da hay tiêm bắp đạt được mức độ mê nông, có thể phẫu thuật vật nuôi ở tư thế đứng. - Rompun 4ml/100kg TT, tiêm dưới da hay tiêm bắp. Cloral hydrat 8g/100kg TT, tiêm tĩnh mạch. Thời gian mê có thể đạt tới 1,5 giờ. - Rompun 5ml/100kg TT, tiêm dưới da hay tiêm bắp. Natri thiopental 0,6-0,8g/100kg TT, tiêm tĩnh mạch (không được lọt ra ngoài). Thời gian mê có thể đạt tới 1,5 giờ. Câu 15.: Phương pháp gây mê toàn thân cho trâu bò? Trả lời: -Đối với trâu bò khi phẫu thuật người ta ít gây mê toàn thân. Mà gây tê cục bộ + cố định G/S cẩn thận là có thể tiến hành đc phẫu thuật. -Chưa có loại thuốc nào gây mê hiệu quả cho Trâu bò. Những con hung dữ nếu cần thiết ta chỉ cần gây mê tới mức con vật lâm vào trạng thái trẫn tĩnh là ok phẫu thuật được. -Dùng cồn gây mê cho bò tương đối an toàn nhưng đoi lúc cũng nguy hiểm. dùng Chloral hydrat gây mê toàn thân cho trâu bò rất rẽ gây tai biến Muốn gây mê cho trâu bò ở mức độ vừa ta dùng hỗn hợp giữa Chloral hydrat và cồn 40 độ. *Các cách gây mê -Sát trùng vị trí tiêm bằng cồn iot 5 % -Gây mê bằng cồn 40 độ: Dùng cồn loại tinh khiết 96oC pha thành cồn 30-40 độ trong nước sinh lý 0,9%. Sau đó hấp tới nhiệt đội 30-40oC + 5g đường gluco vào trong 100ml dd cồn 30-40oC. Tiêm thật chậm vào tĩnh mạch. - Gây mê bằng cloral hydrat: Dùng phương pháp tiêm tĩnh mạch, liều dùng 10g/100kg TT, cách pha thuốc và tiêm giống như ngựa. Ở ngựa cho kết quả tốt nhưng loài nhai lại không chắc chắn. -Gây mê bằng Chloral hydrat và cồn 40 độ: +Ưu điểm: an toàn +Trước khi gây mê cho trâu bò ta tiêm cho trâu bò 0,001 – 0,002g Atropin giảm bớt sự tiết dịch của cơ thể. +Dùng dd Chloral hydrat 10% trong dd đường gluco5% cứ 100kg trọng lượng trâu bò tiêm vào tĩnh mạch từ 50-70ml thật chậm +Sau đó tiêm dd cồn 40o đã đc hâm nóng ở 30-40o C tiêm thật chậm. cứ 100kg trọng lượng ta tiêm 100ml. -Sau khi tiêm hết liều trâu bò sẽ mê vừa đến mê sâu tiến hành phẫu thuật *Gây mê bằng natri thiopental: Natri thiopental là thuốc mê dạng bột, liều gây mê cho loài nhai lại là 1,5g/100kg TT, pha trong nước muối sinh lý, đạt nồng độ 5%, tiêm chậm vào tĩnh mạch (không được lọt ra ngoài tĩnh mạch). Thời gian mê kéo dài khoảng 1 giờ. -Chú ý: Theo dõi sát sao hành vi của con vật, quá trình mê đến rất nhanh con vật có thể đổ vật xuống ngay khi chưa kết thúc tiêm thuốc. * Gây mê bằng rượu ngon: Dùng rượu ngon (30-40%) cho trâu, bò cái, bê, nghé uống, liều 200- 300ml/100kg TT. Đạt được mức độ chếnh choáng ở vật nuôi, cho phép tiến hành các thủ thuật chỉnh xương khớp. Câu 16: Phương pháp gây mê toàn thân cho lợn? Đinh Công Trưởng – TYD K55 Email: dinhcongtruong1311@gmail.com
- Trả lời -Cố định : +Người giữ lợn đứng thẳng hay tay cằm chắc hai cảng sau của lợn, nhấc và dốc ngược lợn lên. +Sau đó từ từ để lợn nằm xuống về bên trái, tay trái người giữ lợn cần chặt chân trái trước của lợn, tay phải cầm chân trái sau, đầu gối tì mạnh lên gốc tai lợn( vì gốc tai lợn có 1 huyệt nên khi ta đè vào lợn đau sẽ năm yên).Sau đó dùng dây thừng buộc cố định chân lợn lại. +Chú ý: khi cố dịnh lợn ko đc để cho chan lợn chạm đất( nếu chạm đất nó giẫy rất mạnh khó làm) - Trước tiên Sát trùng vị trí tiêm bằng cồn iot 5 %. Sau đó tiêm Thuốc tiền mê dùng cho lợn là amilazin, liều 0,5mg/1kg TT, tiêm dưới da hoặc bắp thịt. *Gây mê bằng Chloral hydrat -Thuốc gây mê an toàn cho lơn là Chloral hydrat. Ta pha dd thành 10% tiêm vào tĩnh mạch tai cho lợn với liều 1ml/1kg trọng lượng cơ thể. -Nếu không tiêm đc vào tĩnh mạch tai thì ta có thê pha Chloral hydrat thành dd 5% trong dd Natri clrua 0,9% tiêm vào xoang bụng cho lợn -Ưu điểm: gây mê nhanh với những lợn gầy và lợn nhịn đói 6-12 giờ. -Sau khi tiêm 1 thời gian 10-15’ lợn sẽ mê, mê kéo dài gần 2 giờ tiến hành phẫu thuật. * Gây mê bằng natri thiopental -Liều 1,5g/100kg TT, pha trong nước muối sinh lý đạt nồng độ 5%, tiêm tĩnh mạch(không được để thuốc lọt ra ngoài). Quá trình mê kéo dài khoảng 1 giờ. * Gây mê bằng combelen: Combelen là thuốc mê dạng nước, liều dùng 5ml/100kg TT, tiêm tĩnh mạch, con vật mê mức độ nông Câu 17: Phương pháp gây mê toàn thân cho chó mèo? Trả lời -Cô định và Sát trùng vị trí tiêm bằng cồn iot 5 % sau đó lại sát trùng cồn ioot ( 6 lần) -Thường gây mê hỗn hợp -Trước tiên dùng Thuốc tiền mê cho chó, mèo là atropin sulfat 0,1%, liều 1ml/10kg TT, tiêm dưới da trước khi dùng thuốc mê 10-15 phút giảm bài tiết -Sau đó tiêm dưới da cho chó 0,01-0,03 Morphin -Sau khi tiêm Morphin khoảng 30’ ta tiến hành thụt rửa trực tràng cho chó bằng Chloral hydrat 10% liều tùy loài chó lớn nhỏ. *Ngoài ra có thể dùng -Combelen: tiêm tĩnh mạch liều 1-2m cho chó. Or dùng Rompun 2% tiêm bắp cho chó liều 1ml/1kg P - Gây mê bằng natri thiopental: Dùng natri thiopental, liều 15mg/1kg TT, pha thành nồng độ 5% trong nước muối sinh lý, tiêm tĩnh mạch, thời gian mê trung bình 1 giờ. Có thể tăng liều lên 30mg/1kg TT thời gian mê kéo dài tới 2 giờ. - Gây mê bằng ketamine: Ketamin 1ml/10kg TT, tiêm tĩnh mạch, con vật mê khoảng 1 giờ. -Gây mê bằng zoletil: Zoletil là thuốc mê dạng bột, của hãng Virbac sản xuất, có 3 sản phẩm, tùy theo hàm lượng hoạt chất trong chế phẩm: zoletil 25, zoletil 50, zoletil 100. Sản phẩm bán có dung môi kèm theo. Pha dung môi vào thuốc bột, dùng ngay, để lâu kém tác dụng. Liều dùng trung bình (sau khi pha thuốc) của zoletil 50 là 1ml/10kg TT, tiêm dưới da hay tiêm tĩnh mạch đều được. Với chó tiêm tĩnh mạch cho kết quả tốt hơn, với mèo tiêm vào đâu cũng cho kết quả nhưnhau. Khi thuốc mê có tác dụng phẫu thuật B: Gây tê Đinh Công Trưởng – TYD K55 Email: dinhcongtruong1311@gmail.com