Bài giảng Công nghệ lên men truyền thống - Bùi Hồng Quân

Nội dung text: Bài giảng Công nghệ lên men truyền thống - Bùi Hồng Quân

1. TFF – Vn an toàn th c ph m Làm th nào kh c ph c? o Ngâm n c và nu chín o Làm bi n i axit o Tn dng kh nng sn xu t kháng sinh và các ho t ch t sinh hc ca VSV TFF – TFF trong t ươ ng lai TFF TRONG T Ơ NG LAI
   Ngày nay, TFF luôn c ci ti n áp dng trong quy mô công nghi p, nh ng yêu cu ph i gi c bn sc riêng ca sn ph m.
   Trong tơ ng lai, TFF s c sn xu t nhi u hơn trong quy mô công nghi p, s ki m soát c quy trình sn xu t. Sn ph m s tt hơn, th i gian ch bi n s nhanh hơn và s kinh t hơn.
   Hi n nay, Nh t Bn là mt trong nh ng n c i u v sn xu t công nghi p TFF.
   Làm th nào Vi t Nam có th sn xu t công nghi p TFF mà vn gi c hơ ng v và bn sc dân tc? 11
2. TFF – TFF trong t ươ ng lai CÔNG NGH LÊN MEN TRUY N TH NG TRONG T Ơ NG LAI XÂY D NG Ý T NG Sn ph m lên men truy n th ng gi i quy t 3 v n Th c ph m (dinh d ư ng và TP ch c n ng) Sc kho m b o môi tr ư ng s ng TFF – TFF trong t ươ ng lai Th tr ng Công ngh Xã h i Sn ph m LMTT Chính sách qu c gia 12
3. TFF – TFF trong t ươ ng lai XÃ H I -Thói quen tiêu dùng -H ng theo quen tiêu dùng ca ng i s dng vào sn ph m Mc ích s n ph m TFF – TFF trong t ươ ng lai TH TR NG -Xác nh th tr ng (Th tr ng n m trong b i c nh nào? -K ho ch th tr ng. Cách gi i quy t v k ho ch th tr ng -Qu ng cáo. Nên qu ng cáo dài h n, a ng i tiêu dùng vào tr ng thái c ch n l a. -Thay i s n ph m (ch t l ng, bao bì) -T ch c m ng l i buôn bán -Ki m soát m ng l i buôn bán -T ch c bán hàng 13
4. TFF – TFF trong t ươ ng lai TH TR NG (tt) Bán cho ai? Bán nh th nào? Bán lúc nào? Bán ư c 10% s i tư ng hư ng (Kênh phân ph i vào: công ty sng (siêu th , bán l .) Bán ư c 20% s i tư ng hư ng vào: cty phát tri n Bán ư c 40% s i tư ng hư ng vào: cty giàu TFF – TFF trong t ươ ng lai CHÍNH SÁCH QU C GIA Sn ph m có c chính ph s ti ho c chính ph nơi tiêu th sn ph m u tiên ho c cm sn ph m ó không? 14
5. TFF – TFF trong t ươ ng lai CÔNG NGH Sn ph m c : t o d u n riêng, ch t l ng cao h ơn Sn ph m m i: Công ngh c , ng uyên li u m i; Công ngh m i Ch ươ ng 2: Các sn ph m LMTT t u nành 2.1. Gi i thi u v u nành 2.2. Tơ ng ht, n c tơ ng 2.3. Chao 2.4. Tempeh 15
6. 2.1. Nguyên li u u nành 2.1.1. Thành ph n hóa h c c a u nành 2.1.2.Công d ng c a u nành 2.1.3. Các s n ph m lên men t u nành Nguyên li u u nành u nành Th t bò E 411 calo 165 calo Pr (gr/100 gr) 34 21 L (gr/100 gr) 18 9 Ca (mg/100 gr) 165 10 Fe (mg/100 gr) 11 2,7 Pr u nành cao, d tiêu hóa Ch a tơ ng i y các lo i amino acid thi t yu cho cơ th vi t l gn gi ng nh protein ng vt Có th thay th cho Pr ng vt trong ba n hàng ngày Pr ca th t ch a nucleo-albuminnoid ch t này to thành các baz ơ xanthic (có nhân puric) sinh ra nh ng ch t c Pr u nành ch a para-nucleo-albuminoid không to baz ơ xanthic nên không sinh c ch t cho cơ th 16
7. Nguyên li u u nành Thành ph n acid amin trong h t u nành Acid amin Hàm l ng Isoleucine 1,1 Leucine 7,7 Lycine 5,9 Methyonine 1,6 Cystine 1,3 Phenilalanine 5,0 Treonine 4,3 Tryptophane 1,3 Valine 5,4 Histidine 2,6 Lysine 16 Nguyên li u u nành Ch t béo trong u nành •Lipid chi m 16 - 20% tr ng l ng khô ca ht (ch thua u ph ng). •Thành ph n ch t béo trong u nành: 14% ch t béo bão hòa, 59% ch t béo không bão hòa a tính, 23% ch t béo không bão hòa ơ n tính, 2 - 3 % photpholipide. •Trong ch t béo không bão có acid linoleic và linolenic chi m t l cao. Các acid béo này tt cho tiêu hóa, có kh nng gi m thi u s nguy hi m ca bnh nh i máu cơ tim, kéo dài tu i th •Du t u nành có ho t tính sinh hc cao, có mùi v th ơm ngon, th ng c dùng thay th cho m ng vt tránh xơ cng ng mch. 17
8. Nguyên li u u nành Thành ph n ch t béo trong u nành 14% ch t béo 82% ch t béo 2 - 3 % bão hòa không bão hòa phospholipids acid linoleic acid linolenic tt cho tiêu hóa, tránh sơ va ng mch có kh nng gi m thi u s nguy hi m ca bnh nh i máu cơ tim, kéo dài tu i th Nguyên li u u nành Thành ph n acid béo trong u nành T l Acid béo T l Acid béo no (%) không no (%) Myristic 1 Hexdecenoic - Phabmitic 11 Oleic 25 Stearic 4 Linoleic 51 Arachidic - Linolenic 9 18
9. Nguyên li u u nành Vitamin Hàm l ng 10 -6g/g Thiamin (B1) 11—17,5 Vitamin trong Riboflavin ( B2) 2—3 u nành Niacin (PP) 21,4—23 Patothetic acid ( B3) 13- 21,5 Folic acid ( B9) 1,9 Inositol 2300 Choline 3400 Ascorbic acid 200 Biotin 0,8 Pyridoxin 7,1-12 Vitamin E 1,4 Caroten (A) 0,18-2,43 Vitamin K 1,9 Nguyên li u u nành Các enzyme trong u nành: urease, lipase, phospholipase, amylase, lipoxygenase Urease : ch ng li s hp th các ch t m qua màng ru t, do ó không nên n u nành sng. Khi nu chín, enzym b phá hy giúp u nành d tiêu và b d ng Lipase : th y phân các gc glyceric to thành glycerin và acid béo Phospholipase : th y phân ester ca acid acetic Amylase th y phân tinh bt Lipoxygenase : xúc tác chuy n H2 trong aicd béo 19
10. Công d ng c a u nành Các isoflavones ca u nành giúp Th c ph m cho ng mch c àn hi, tim co th t nh p nhàng và u n hơn Gi m nguy c ơ suy tim Ph n g mãn kinh ng ng sx hocmon estrogen. Isoflavones trong u nành có D c ph m tác dng tơ ng t nh estrogen Gi m các bi n ch ng ti n mãn kinh Phenolic: ch ng oxy hóa, phòng ng a các nhi m sc th DNA không b các TB ung th Ng n ng a tn công Lycitin làm ch m s phát tri n ca TB ung mt s b nh th , gia tng trí nh , là ch t b nuôi d ng ung th TB não và h th n kinh Các TB ung th không phát tri n khi ti p xúc vi genistein (isoflavonese trong u nành) Các s n ph m lên men t u nành Miso Chao  Tơ ng (N c tơ ng, tơ ng ht, tơ ng xay )  Tempeh Natto Natto Miso 20
11. CHAO Gi i thi u chung Quy trình th c hi n VSV tham gia vào quá trình Các bi n i sinh hóa Các yu t nh h ng Mt s hi n t ng h hng ca chao H ng phát tri n trong tơ ng lai Chao – Gi i thi u chung Khái ni m Là sn ph m lên men t u h do Mucor sp ti t ra enzyme chuy n hóa protein, ch t béo, gluxit thành axit amin, axit béo, ester th ơm, ng ơ n. Lch s - ngu n gc – tên gi Chao có ngu n gc ti Trung Hoa , xu t hi n vào kho ng Th k 15 . Sau ó c lan truy n qua các n c Châu Á. Tên gi: • Trung Hoa: doufu-ru ( u ph nh ) • Nh t: sufu • Ph ơ ng tây: “phomat Trung Qu c-soya cheese” • ài Loan: tau-zu (tao- hu-yi) 21
12. Chao – Gi i thi u chung Phân lo i: Ti Trung qu c, có nhi u lo i chao Trên th tr ng có 5 lo i Chao Tàu chính: •Chao tr ng lên men ngâm r u (Wine- fermented Tofu).(ph bi n nh t, th ng kho ng 10% r u và t 12-15 % mu i. •Chao ngâm n c mu i (brine fermented), gi ng lo i trên, nh ng không có r u. •Chao (Red fermented Tofu) Chao c ngâm trong r u, có thêm go c nghi n nátvà cho vào n c ngâm •Chao nng mùi (Redolent Fermented tofu): lo i chao lâu, có mùi rt nng. •Chao ngâm tơ ng (Chiang-tofu) Chao – Gi i thi u chung Tình hình sn xu t và tiêu th • Nm 1977, sn l ng hàng nm ài Loan xp x 10.000 tn và l ng tiêu th là kho ng 12g/ng i/tu n • Vi t Nam, vi c làm chao ã có t lâu i. Ti Tp H Chí Minh, tt c các qu n huy n u có cơ s sn xu t chao. Qu n 11 có ti 22 cơ s sn xu t. L ng chao sn xu t kho ng 3.000 tn/ nm 22
13. Chao – Gi i thi u chung Chao – Gi i thi u chung Giá tr dinh d ư ng Thành ph n hóa h c trong chao Thành ph n Các lo i s n ph m c a chao Chao n ư c Chao bánh Ph n cái(%) Ph n nư c(%) Hàm m 73-75 - 65-70 m toàn ph n 2-2.9 12.5-13 2.3-2.6 m formol 0.7-0.85 7.5-7.8 0.8-0.9 m amôniac 0.3-0.4 2.5-3.0 0.3-0.4 Mu i n 4.5-5 6-6.2 6.0-6.5 Ch t béo 8-8.5 - 9.0-10.0 chua 110.0-120 mg NaOH 0.1N/100g 23
14. Chao – Gi i thi u chung Các axit amin không thay th trong chao Thành ph n Các axít amin không thay th Chao n ư c Chao Ph n cái(%) Ph n nư c(%) bánh lizin 2.84-2.9 - 5.3-5.5 treonin 3.3-3.5 2.8-2.9 - valin 1.7-1.75 - 1.5-1.6 triptophan 0.15-0.2 0.4-0.45 phenilalanin 1.55-1.6 - 2.5-2.7 izol ơxin - - - lơxin 1.8-1.9 - 0.8-0.9 methionin 0.4-0.5 - 0.4-0.5 Chao – Gi i thi u chung Giá tr dinh d ư ng trong chao tr ng / 100gr Thành ph n Hàm l ư ng Calories 175 Ch t m (%) 13.5 Ch t béo ( %) 8.4 Carbohydrates (%) 13.6 Calcium ( mg) 165 Sodium (mg) 458 Phosphorus (mg) 182 St (mg) 5.7 Vitamin B1 (mg) 0.04 Cobalamin, ch a rt ít Vitamin B2 (mg) 0.18 Cobalt trong phân t (3.86 %), là dng thiên Vitamin B3 (mg) 0. 6 nhiên ca B12. Cobalamin (microgram) 0.02 - 0.12 24
15. Chao – Quy trình th c hi n Chao – Quy trình th c hi n Quy trình s n xu t u h Yêu c u bánh u sn xu t chao: • Nư c: 68 – 72% • m không tan: 9.1% • m tan: 0.4% • Ch t béo: 4% • pH: 6 – 6.5% • Không ch a VSV t p và VSV k khí. 25
16. Chao – Quy trình th c hi n Các nguyên li ukhác và vai tròca chúng Mu i n (mu i ht, mu i tinh) • c ch s phát tri n ca VSV làm th i. • Giúp khu n ty ca mc mc lan trên b mt và thâm nh p vào mi ng chao, tác ng phân gi i protein thêm thu n li. R u • Tng thêm mùi th ơm cho sn ph m. • Bo qu n và lên men tt trong cho chao trong môi tr ng chua mn ym khí ch m Chao – Quy trình th c hi n Các nguyên li ukhác và vai tròca chúng N c: Nơ c quá cng s nh h ng ti s th y phân protid Yêu cu cng trung bình 8 – 17 0. Ch t khoáng và các ch t hu cơ < 500 – 600 mg/lit VSV20 – 100 tb/ml, khôngcóVSVgây bnh Gia v (t, ng) t: ch ng nhi m khu n, kích thích tiêu hóa, to màu cho sn ph m ng: to màu, hơ ng v hp dn, át c v ng ca sn ph m. 26
17. Xay u (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) Vào n ư c chua (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) 27
18. Ép bánh u (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) 28
19. Ct mi ng u (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) By m c (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) 29
20. By m c (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) p mu i (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) 30
21. Xp keo (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) dung d ch ph (C s s n xu t chao T nh xá Liên Hoa) 31
22. Chao –Vi sinh v t inh hư ng VSV tham gia vào quá trình • Wai (1929) phân lp c Mucor sufu (m c chao). Theo ông, mc này có ngu n gc t rơm r, vì th ng dùng rơm r chao. • Wai (1968) cho rng Actinomucor elegant c s dng rng rãi nh t và là loài tt nh t cho vi c sx chao. Ngoài ra còn có M. hiemalis , M. silvaticus , M. praini . Actinomucor repens, Rhizopus . • Khi th i ti t nóng (vào mùa hè) thì các ho t ng ca Actinomucor elegant b c ch , gây nh h ng n sx, chao có màu xám. • Ngoài mc, còn phân lp c mt s VK Chao –Vi sinh v t inh hư ng c im hình thái khu n lc Mucor sp Mc màu tr ng, h si hình ng, không có vách ng n, dng nhung ho c len, không có thân bò (Stolon). Si nm ca gi ng Mucor dày hơn ca gi ng Rhizopus . Gi ng Mucor to mt lp màng dày và bám ch t vào b mt chao c im sinh hóa: Mt s lo i có kh nng lên men và oxy hóa. Có kh nng sinh protease, amylase 32
23. Chao –Vi sinh v t inh hư ng Mc Mucor thu c lp Phycomycetes Bào t nang hình thành trên tt c các b ph n khí sinh ca nm. Bào t u, bóng láng. Cu ng bào t mang hình tròn, hình tr , hình qu lê, luôn tn cùng bng bc bào t, ơ n c ho c phân nhánh. Phân b: Mucor mc các ht, th c n gia súc, th c ph m b m to thành mt lp lông tơ màu xám. ng dng: c dùng trong sn xu t chao, sn xu t axit hu cơ, r u và các ch ph m enzym. Trong sx chao, th ng dùng Actinomucor elegans, Mucor hiemalis, M. hiemalis , M. silvaticus , M. praini Chao –Vi sinh v t inh hư ng Vai trò ca Mucor trong sn xu t chao • Nhi m v chính ca Mucor là cung cp nh ng enzym, nh t là protease, phân ct các protein thành nh ngacid amin d tiêu hóa. • Khi ngâm trong dung dch s có thêm tác dng ly trích enzym t mycelium (khu n ty) th m sâu vào kh i u to ra tr ng thái mm và v m. • To màu sc, hơ ng v phù hp cho sn ph m • Gi c hình dng ban u ca mi ng u trong các quá trình ti p theo. 33
24. Chao –Các bi n i sinh hóa Các bi n i sinh hóa Ph n ng th y phân tinh bt thành ng Ph n ng th y phân protein thành protid và axit amin Ph n ng to ester Chao –Các y u t nh h ư ng Các y u t nh h ng nh h ng ca nguyên li u L ng mu i quá cao: gây co nguyên sinh ca t bào làm kích th c ca bánh u b co li, to sn ph m có v không ngon, kéo dài th i gian lên men, gi m s th y phân ca u. nh h ng ca VSV nh h ng ca các ph ơ ng pháp bo qu n 34
25. Chao –Các hi n t ư ng h ư h ng Mt s hi n t ng h hng ca chao. Chao b ng (th ng th y chao bánh) •Do mc xu, nuôi trong iu ki n không t yêu cu, protease tng hp c không nhi u, kh nng thu phânPr kém, còn tn ti các peptitgây v ng. •Do nhi m vi khu n gây ng. bánh u lên men có màng nh t, có mùi v rt khó ch u. •Do dùng quá nhi u CaSO 4 kt ta khi làm u h •Do các ch t ng có sn trong nguyên li u mt s lo i u nành. Chao –Các hi n t ư ng h ư h ng Chao có mùi khó ch u Bánh chao có th có màu en, xám và có mùi khó ch u nh mùi mm tôm. •Do b nhi m mc en •Do mc phát tri n quá mnh, kh nng thu phân s rt cao, kt qu là sn ph m cu i cùng ca quá trình thu phân to ra nh ng sn ph m gây mùi, ho c cng •Do bánh u sau khi ép còn m quá cao d b nhi mcác vi sinhvt khác. 35
26. Chao – Hư ng phát tri n H ng phát tri n trong tơ ng lai Sn xu t chao “ch t l ng cao”, sn xu t ng n ngày nh vào ng dng công ngh sinh hc hi n i nh ng vn da trên ph ơ ng th c c truy n. TƠ NG Gi i thi u chung Quy trình th c hi n VSV tham gia vào quá trình Các bi n i sinh hóa Các yu t nh h ng 36
27. Tươ ng – Gi i thi u chung Tư ng Bn ư c sx ti th tr n Bn Tơ ng B n Yên Nhân, M Hào, Hưng Yên. Tư ng Bn có t kho ng cu i TK 19, và tng là c sn ti n vua. Là sn ph m a ph ư ng, dng ti u công ngh , ch t lư ng sp ch ưa ng nh t) Nguyên li u: go np cái, u nành lo i ht nh có hàm l ng m cao, mc Asp. oryzae, n c, mu i c im sn ph m: Tơ ng Bn sánh, st do ht u c xay nh ánh nát, có màu vàng nâu cánh gián, th ơm ng y Tươ ng – Gi i thi u chung Tơ ng Nam àn Tư ng Nam àn: c sn ca huy n Nam àn tnh Ngh An Ai v n nhút Thanh Ch ư ng Dng chân n m th v t ư ng Nam àn Nguyên li u: go np cái, bp mnh, u nành xay v thành mnh, mc Asp. oryzae, n c, mu i c im sn ph m: Tơ ng Nam àn không có mu vàng sánh nh mt ong. Mnh u lơ lng trong n c tơ ng c quánh, th ơm chút mùi r u và ng t lm 37
28. Tươ ng – Gi i thi u chung Tơ ng C à SP truy n th ng t i làng C à, C Khê, Thanh Oai, Hà Tây - HN Nguyên li u: u nành rang, go np, n c ma, mu i, mc c im sn ph m: Tơ ng C à nhuy n, mn nh mt lo i n c ct, màu nâu vàng, v ng t m, có mùi rt nng ( c im riêng ca tơ ng C à). Th i gian s dng: 1 nm (sp không có ch t bo qu n) Tươ ng – Gi i thi u chung Tơ ng h t c im sn ph m: Tơ ng ht dùng làm n c ch m, làm gia v cho các món kho. •Màu và hơ ng th ơm c quy t nh bi caramel (b sung vào trong giai on thanh trùng) •Có v ng t, mn, béo ca ht u •Gi nguyên hình dáng ht u nành hay ht u b v ôi. 38
29. Tươ ng – Gi i thi u chung N c t ơ ng (tàu v y u) Xì d u, TQ N c tơ ng (xì du): dng lng, màu nâu, có v mn. Dùng nu n, làm n c ch m Th y phân không tri t : n c tơ ng +t ơ ng h t Th y phân tri t : n c t ơ ng + bã ã th y phân CÁC PP S N XU T N C T Ơ NG PP VI SINH PP HÓA H C PP K T H P PP vi sinh PP hóa h c PP enzyme Tác nhân Asp. oryzae HCl, H2SO4, H3PO4 Protease, th y phân Amilase Hi u qu Th p Cao Cao th y phân Th i gian Dài Ng n Ng n th y phân u Sp an toàn Rút ng n th i gian sx Sp an toàn Nh c c t 3 MCPD (th y Mùi v phân b ng HCl ch a th ơm ngon 39
30. Th c tr ng sx n c t ơ ng t khô u nành, khô u ph ng bng pp hóa h c t i m t s c ơ s sx nh Bánh d u + HCl pH 6: v ng, mùi 110 – 120 oC/ 18h nng ngu i NaOH N c /Na2CO3 tơ ng m: 10 – 22g/l Trung hòa n pH 5-6 ng, b t ng t, mu i, ph m màu, h ơ ng, ch t Lc BQ Bã Dch l c Nu l n 2 Th c tr ng sx n c t ơ ng t khô u nành, khô u ph ng bng pp hóa h c t i m t s c ơ s sx nh Bánh d u: 4.000 – 5.000 /kg HCl: 1500 /kg NaOH/ Na 2CO 3: 4.000–6.000 /kg Ni n u úc b ng xi m ng (200 lít) Tng th i gian sx/m : 2 ngày Dch th y phân bánh du Giá bán: 2.500 - 4.000 /lít sp tr c khi lc (c s sx nư c tư ng Gò Vp nh: L.TH.H. khong-phai-ai-cung-biet.html 40
31. Quy trình sx n c t ơ ng t khô u nành, khô u ph ng bng pp hóa h c t i m t s c ơ s sx nh (tt) Sx n c t ơ ng b ng pp hóa h c t i m t s c ơ s sx nh u im Nh c im Chi phí u t th p Không ki m soát c ch t l ng ơ n gi n, nhanh sn ph m (hóa ch t s dng không Quay vòng vn theo quy nh, không rõ ngu n gc) nhanh. Sn ph m không an toàn cho ng i Nhà sx có li v s dng kinh t Gây hi cho ng i lao ng nh h ng xu ti môi tr ng Tác h i c a 3-MCPD & 1,3-DCP (C c QLCLVSATTP- B Y T ) Li u l ng nh h ng 3- 1mg/kg th tr ng/ngày tinh trùng gi m kh n ng ho t ng & gi m kh MCPD nng sinh s n c a chu t c 10 -20mg/ kg th tr ng/ gây t n th ơ ng tinh hoàn chu t c, bi n i ngày hình d ng tinh trùng, gi m kh n ng sinh s n c a chu t c. > 25mg/kg th tr ng/ngày gây t n th ơ ng h th n kinh trung ơ ng chu t. 30mg/kg th tr ng/ngày tng tr ng l ng th n c a chu t 1,3- > 19mg/kg th tr ng/ ngày gây kh i u th n, gan, bi u mô mi ng, l i, DCP trong nhi u ngày tuy n giáp và bi u hi n ung th do bi n i gen. 1,3-DCP c tính cao h ơn 3-MCPD nh ng do có s liên quan gi a 2 ch t v hàm l ng và 3-MCPD d phát hi n h ơn nên trong ch tiêu ch t l ng th ng nh m vào 3-MCPD 3-MCPD ( 3-MonoCloroPropane-Diol ; 3-chloro-1,2 Diol ): 1 g c Cl g n vào v trí s 3 c a Propane-Diol 1,3 DCP (1,3-DiChloro-2-Propanol ): 2 g c Cl g n vào v trí s 1 và 3 c a propanol 41
32. Gi i h n t i a 3-MCPD cho phép trong n ư c ch m Châu Âu (CE 0.020 mg 3-MCPD /kg: tính trên 466/2001 ngày n c tơ ng có khô 40% và sn 8/3/2001) ph m Pr th c vt th y phân acid Úc và New Zealand 0,2 mg 3-MCPD /kg + 0,005mg 1,3- (24/10/2001) DCP /kg Canada (25/11/1999) ch tiêu có tính cách h ng dn là 1mg 3-MCPD /kg ài loan 1mg 3-MCPD/kg Vi t Nam (Q 1mg 3-MCPD /kg trong n c tơ ng, 11/2005/Q -BYT) xì du và du hào ngày 25/3/2005 u nành Bào t n m Asp. oryzae Bt mì Làm sach Ngâm Nhân gi ng Rang chín vàng 8 – 12 gi Hp Tr n ngu i ngu i 0,5 – 1% Mc gi ng m c Sx n c t ơ ng t u nành b ng Làm t ơi pp vi sinh t i m t s c ơ s sx nh Th y phân Lc N c c t Ph i ch gia v N c t ơ ng 42