Y khoa, dược - Thuốc tắt phong, an thần, khai khiếu

Nội dung text: Y khoa, dược - Thuốc tắt phong, an thần, khai khiếu

1. thuốc tắt phong, an thần, khai khiếu A-THUỐC TẮT PHONG 1- ĐẠI CƯƠNG • CHỨNG NỘI PHONG(CAM PHONG NỘI ĐÔNG) • NGUYÊN NHÂN DO: - NHIỆT CỰC SINH PHONG - THẬN ÂM HƯ - HUYẾT HƯ • PHONG: - ĐI LÊN - RA NGOÀI - KẾT HỢP HÀN, NHIỆT, THẤP • TÁC DỤNG : THANH CAN, TIỀM DƯƠNG, CHỈ KINH • CÔNG DỤNG: - NHỨC ĐẦU HOA MẮT, CHÓNG MẶT, MẮT ĐỎ CAN NHIỆT - CAO HUYẾT ÁP, SUY NHƯỢC THẦN KINH, RỐI LỌAN TIỀN MÃN KINH CAN DƯƠNG VƯỢNG, CAN HUYẾT HƯ. 4/17/2025 1
2. - Sốt cao co giật, méo mồm, bán thân bất toại, lệch mắt do trúng phong - Đau khớp, đau dây thần kinh ngoại biên * Phối hợp thuốc: - Thanh nhiệt (TNTH); Bổ âm, bổ huyết; Thuốc trừ đàm; Thuốc an thần; Thông kinh hoạt lạc * Cấm kỵ: Âm hư huyết hư dùng thuốc ôn nhiệt phải cẩn thận. 2. Các vị thuốc 4/17/2025 2
3. 2.1 CÂU ĐẰNG RAMULUS CUM UNCUS UNCARIAE UNCARIA RHYNCHOPHYLLA (MIG)JACK. HỌ RUTACEAE TVQK: NGỌT, HÀN, CAN, TÂM, TÂM BÀO CN: THANH CAN, TẮT PHONG, TIỀM DƯƠNG CT: - KINH PHONG, ĐIÊN GIẢN CO GIẬT, SỐT CAO, TRÚNG PHONG LIỆT MẶT DO CAN NHIỆT. PH: THIÊN MA, TOÀN YẾT, MẠN KINH, CÚC HOA, LONG ĐỞM. - ĐAU VÁNG ĐẦU VẬT VÃ KHÓ CHỊU, MẤT NGỦ, CAO HUYẾT ÁP, LOẠN NHỊP, TRỐNG NGỰC HỒI HỘP DO CAN DƯƠNG VƯỢNG. PH KHÂU DẪN, MẠCH MÔN, HẠ KHÔ THẢO, TANG DIỆP, SINH ĐỊA. - TRẺ EM SỐT CAO CO GIẬT UẤN VÁN. PH TÊ GIÁC, TÒAN YẾT, BÁN HẠ, BẠC HÀ LIỀU DÙNG:10-20G KK:KHÔNG CÓ PHONG NHIỆT, THỰC NHIỆT KHÔNG DÙNG 4/17/2025 3
4. 2.2 BẠCH CƯƠNG TÀN (TẰM VÔI) BOMBYX CUM BOTRYTICATUS TVQK: MẶN, CAY, BÌNH, TÂM, CAN, TỲ, PHẾ. CN: TẮT PHONG CHỈ KINH, BÌNH SUYỄN TIÊU ĐỜM. CT:- CHỮA ĐAU ĐẦU HOA MẮT, SỐT CAO CO GIẬT, ĐỘNG KINH DO CAN PHONG NỘI ĐÔNG . PHỐI HỢP TANG DIỆP, CÚC HOA, CÂU ĐẰNG, HOÀNG CẦM - CHỮA VIÊM HỌNG, VIÊM AMIDAN, KHÓ THỞ, MẤT TIẾNG DO ĐÀM NHIỆT. PH KHƯƠNG HOẠT, XẠ HƯƠNG, BẰNG XA, DIÊM TIÊU - CHỮA MỤN NHỌT, TRÀNG NHẠC, MẨN NGỨA BỊ LỞ LOÉT ĐỂ BÔI NGOÀI - CHỐNG TÀN NHANG TRỨNG CÁ LÀM MỊN DA DẠNG KEM BÔI. PH ĐẬU XANH, SƠN TRÀ, BĂNG PHIẾN. • LIỀU DÙNG: 4-12G • KK: HUYẾT HƯ, KHÔNG CÓ PHONG NHIỆT KHÔNG 4/17/2025DÙNG 4
5. 2.3 THIÊN MA RHITOMA GASTRODIAE ELATAE GASTRODIAE ELATA BL; HO LAN ORCHIDACEAE TVQK: CAY, BÌNH(ÔN), CAN CN: TẮT PHONG CHỈ KINH, KHU PHONG CHỈ THỐNG CT: - TRÚNG PHONG, KINH GIẢN, UỐN VÁN, CHÂN TAY TÊ BẠI,CO QUẮP DO CAN PHONG. PHỐI HỢP PHÒNG PHONG, KHƯƠNG HOẠT, BẠCH PHỤ, THIÊN NAM TINH. - NHỨC ĐẦU HOA MẮT, BUỒN NÔN, THƯƠNG NHIỆT HẠ HÀN, BỒN CHỒN DO CAN NHIỆT. PHỐI HỢP BÁN HẠ, SÀI HỒ, HÒANG CẦM, HÒANG LIÊN - ĐAU ĐẦU Ù TAI HOA MẮT, BÁN THÂN BẤT TOẠI, LƯỠI ĐỎ DO CAO HUYẾT ÁP. PHỐI HỢP CẦU ĐẰNG, CHI TỬ, XUYÊN KHUNG NGƯU TẤT, ĐỖ TRỌNG, TANG KÝ SINH - KINH PHONG Ở TRẺ EM CO GIẬT MÊ SẢNG, CHÂN TAY CO QUẮP. 4/17/2025 5 PHỐI HỢP PHÒNG PHONG, NHÂN SÂM. - CHỮA ĐAU KHỚP, ĐAU LƯNG GỐI DO PHONG THẤP,
6. 2.4 TOÀN YẾT (BỌ CẠP) BUTHUS BUTHUS MASTENRII KARSCH. HỌ BỌ CẠP SCORPIONIDAE TVQK: MẶN, HƠI CAY, BÌNH, CÓ ĐỘC, CAN CN: TẮT PHONG CHỈ KINH, HOẠT LẠC CHỈ THỐNG, GIẢI ĐỘC TÁN KẾT CT:- KINH GIẬT, CO QUẮP, TRÚNG PHONG, UỐN VÁN, ĐỘNG KINH. PHỐI HỢP NGÔ CÔNG, BẠCH CƯƠNG TÀM, CÂU ĐẰNG, BẠCH PHỤ TỬ. - PHONG THẤP ĐAU NHỨC KHỚP XƯƠNG CẤP, MÃN TÍNH, THẦN KINH TOẠ.PHỐI HỢP XUYÊN KHUNG, NHŨ HƯƠNG, XUYÊN SƠN GIÁP, ĐỘC HOẠT. -TRỊ NHỌT ĐỘC LỞ LOÉT, BỆNH PHONG, VIÊM TUYẾN VÚ, QUAI BỊ, LỞ LOÉT MIỆNG.PHỐI HỢP BẠCH CHỈ, ĐẲNG SÂM, CHI TỬ • LIỀU DÙNG 3-5G • KK: HUYẾT HƯ SINH PHONG, PHỤ NỮ CÓ THAI, TRẺ 4/17/2025EM DƯỚI 5 TUỔI KHÔNG DÙNG 6 PROTID BUTHOTOXIN ĐỘC LÀM LIỆT HỆ TK.
7. NGÔ CÔNG (CON RẾT) SLOCOPANDRA MORSITANS.L HỌ RẾT SCOLOPENDRIDAE TVQK: CAY, ÔN, CÓ ĐỘC, CAN. CN: TẮT PHONG, CHỈ KINH, GIẢI ĐỘC TÁN KẾT, THÔNG KINH LẠC CHỈ THỐNG CT:-TRÚNG PHONG, KINH GIẢN, CO QUẮP, UỐN VÁN, LIỆT THẦN KINH MẶT. PHỐI HỢP NAM TINH, XUYÊN KHUNG, PHÒNG PHONG, THIÊN MA, CHU XA, HỔ PHÁCH - ĐAU NHỨC KHỚP XƯƠNG, VIÊM CỘT SỐNG, LAO KHỚP. PHỐI HỢP TOÀN YẾT, MIẾT GIÁP - RẮN CẮN, MỤN NHỌT LỞ LOÉT NGOÀI DA(ÁC SANG) ÁP XE, TRĨ, MẠCH LƯƠN Ở TRẺ EM, CHÍN MÉ, VIÊM HẠCH, VIÊM TINH HOÀN. PHỐI HỢP PHÒNG PHONG, QUẾ NHỤC, TOÀN YẾT - TRỊ UNG THƯ GAN, DẠ DÀY THỰC QUẢN. PHỐI HỢP VỚI HỒNG HOA, TRỨNG GÀ. *LIỀU DÙNG: 1-4G, NỌC RẾT CHỨA ACID AMIN ĐỘC DẠNG 4/17/2025HISTAMIN VÀ ALBAMIN LÀM LOÃNG MÁU, TAN 7 HUYẾT. * KK: NGƯỜI HUYẾT HƯ, PHỤ NỮ CÓ THAI, TRẺ EM DƯỚI
8. Bạch tật lê (Thích tật lệ, gai trống) Fructus Tribuli. Tribulis terrestris L. Họ tật lê Zygophyllaceae TVQK: Cay đắng, ôn, can CN: Số can giải uất, thanh can minh mục CT: - Đau thần kinh liên sườn, hoa mắt chóng mặt, đau đầu, đau mắt đỏ Can uất kết, can dương vượng. PH Sài hồ, chi tử, mẫu đơn, câu đằng, mẫu lệ, cúc hoa, chi tử, thảo quyết minh • Viêm họng, lở loét mồm, chân răng. PH mộc tặc, tế tân, khô phàn. • Chữa thận hư di hoạt tinh liệt dương.PH kỷ tử, ba kích, khiếm thực, thỏ ty 4/17/2025 8
9. • Trẻ em tiểu dầm.PH hoàng kỳ, sơn thù, tang phiêu tiêu, ích trí nhân • Trị tai biến mạch máu não. PH câu đằng, thiên ma, cương tàm • Viêm da thần kinh. PH Hà thủ ô, kinh giới, bạch cương tàm, toàn yết. • Chữa chàm. PH kinh giới, thương truật, phòng phong, thuyên thoái • Liều dùng 8-16g • Bạch tật lê tính ôn mà không táo, sơ tán phong nhiệt thượng tiêu. 4/17/2025 9
10. BẢN TÓM TẮT CÔNG NĂNG CỦA THUỐC TẮT PHONG Tªn thuèc VÞ TÝnh Quy C«ng n¨ng kinh C©u ®»ng Ngät Hµn Can, T¾t phong chØ kinh t©m B×nh can tiÒm d¬ng bao l¹c T»m v«i MÆn, B×nh T©m, T¾t phong chØ kinh (B¹ch c¬ng cay can, tú, Gi¶i ®éc lîi hÇu häng tµm) phÕ 4/17/2025 10