Viêm thị thần kinh do sốt xuất huyết

Nội dung text: Viêm thị thần kinh do sốt xuất huyết

1. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 VIÊM THỊ THẦN KINH DO SỐT XUẤT HUYẾT Nguyễn Thanh Hà* TÓM TẮT Sốt xuất huyết (SXH) là bệnh nhiễm trùng virut, thường xuất hiện thành dịch. Biến chứng ở mắt do SXH ít gặp, bao gồm tổn thương hoàng điểm, thị thần kinh và vận nhãn. Trong báo cáo này, 4 bệnh nhân (BN), gồm 2 nữ và 2 nam, tuổi từ 18 - 26, bị viêm thị thần kinh (VTTK) phát hiện trong thời gian ≤ 1 tuần sau SXH. BN được chẩn đoán và điều trị SXH trước đó. Thị lực giảm đột ngột, trầm trọng ở 7 mắt (5 mắt chỉ còn ≤ 1/10). Không đau trong hốc mắt hay khi liếc. VTTK 2 mắt gặp ở 3 BN, 1 mắt ở 1 BN. Hình thái viêm đĩa thị - võng mạc gặp ở 3 BN (5 mắt), viêm đĩa thị ở 1 BN (2 mắt). Xuất huyết, xuất tiết vùng hoàng điểm gặp ở 3 BN (5 mắt). Xuất huyết cạnh đĩa thị gặp ở 2 BN (3 mắt), xuất tiết cục bông cạnh đĩa thị ở 1 BN (2 mắt). Cả 4 BN được điều trị bằng truyền methylprednisolone 500 mg x 3 ngày. Kết quả: thị lực phục hồi nhanh, hoàn toàn ở cả 7 mắt, không bị tái phát. Không gặp biến chứng do sử dụng steroid. Cần theo dõi thị lực ở BN SXH trong giai đoạn phục hồi để phát hiện sớm biến chứng VTTK. Điều trị VTTK do SXH bằng truyền steroid liều cao là lựa chọn hiệu quả và an toàn. * Từ khóa: Viêm thị thần kinh; Sốt xuất huyết; Biến chứng; Truyền steroid liều cao. Optic Neuritis after dengue fever SUMMARY Dengue fever is a viral infection, often outbreaks in the epidemics. Ocular complications are rare, including maculopathy, optic neuropathy and oculomotor neuropathy. This article is to report 4 cases of optic neuritis, occurring in the interval ≤ 1 week after dengue fever. The patients including 2 females and 2 males at the age from 18 to 26 years old who were diagnosed as having dengue fever and treated therebefore. Visual acuity loss was sudden and severe in 7 eyes (5 eyes had only ≤ 1/10). No periocular pain or pain at the glance was seen. Bilateral optic neuritis was in 3 patients and unilateral was in one patient. Neuro-retinitis was seen in 3 patients (5 eyes), papilitis in one patient (2 eyes). Haemorrhagic and exudative lesions at the macula were seen in 3 patients (5 eyes). Peripapilary haemorrhage was seen in 2 patients (3 eyes) and cotton-wool exudate in one patient (2 eyes). All 4 patients were treated with “pulse steroid” using methylprednisolone 500 mg in 3 days. As result, visual acuity was recovered rapidly and completely in all 7 eyes, without recurrence. No complication related to steroid use was seen. It is necessary to observe visual acuity in the patients with dengue fever at recovery stage in order to detect optic neuritis promptly. “Pulse steroid” could be an effective and safe treatment for the optic neuritis after dengue fever. * Key words: Optic neuritis; Dengue fever; Complication; Pulse steroid. * Bệnh viện Hữu Nghị Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Thanh Hà (hant02@yahoo.com) Ngày nhận bài: 25/02/2014; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 05/04/2014 Ngày bài báo được đăng: 08/04/2014 1
2. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 §Æt vÊn ®Ò BN ®•îc khai th¸c bÖnh sö, tiÒn sö, ®o khóc x¹ tù ®éng, ®o thÞ lùc, nh·n ¸p. Sèt xuÊt huyÕt lµ bÖnh dÞch gÆp ë hÇu Kh¸m sinh hiÓn vi, soi ®¸y m¾t trùc tiÕp, hÕt c¸c n•íc nhiÖt ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi, gi¸n tiÕp víi kÝnh +90D. Thö test s¾c gi¸c víi tû lÖ m¾c bÖnh cao ë ch©u (®Æc biÖt víi b¶ng Ishihara. §o thÞ tr•êng tù ®éng lµ c¸c n•íc §«ng Nam ), Trung Mü vµ Nam Mü. BÖnh g©y ra bëi virut SXH Humphrey sö dông test hoµng ®iÓm. (dengue virus - DENV), thuéc nhãm virut Chôp ¶nh ®¸y m¾t. Flaviviridae (týp 1 - 4). Virut SXH l©y ChØ ®Þnh ®iÒu trÞ VTTK do SXH trong truyÒn sang ng•êi chñ yÕu tõ lo¹i muçi tr•êng hîp: (1) ThÞ lùc gi¶m nhiÒu, cßn Aedes aegypti qua vÕt muçi ®èt, lµm bïng < 3/10; (2) ThÞ lùc gi¶m nhanh, gi¶m trÇm ph¸t dÞch SXH [8]. träng trong tuÇn ®Çu; (3) VTTK cïng lóc BiÕn chøng hay gÆp trong tr•êng hîp ë c¶ 2 m¾t hoÆc thÞ lùc m¾t kia rÊt kÐm; SXH nÆng th•êng lµ biÓu hiÖn tæn th•¬ng (4) Kh«ng cã dÊu hiÖu phôc håi thÞ lùc sau thÇn kinh. BiÕn chøng thÇn kinh do SXH 2 - 3 tuÇn [4]. ®•îc chia ra thµnh tæn th•¬ng n·o, viªm n·o, biÕn chøng thÇn kinh-c¬ vµ biÕn Ph¸c ®å truyÒn steroid liÒu cao sö dông chøng thÇn kinh-nh·n khoa [2]. methylprednisolone succinate 500 mg/ngµy, VTTK do SXH lµ biÕn chøng nÆng nÒ, pha trong 500 ml dung dÞch ringer lactat, g©y gi¶m thÞ lùc ®ét ngét vµ trÇm träng, cã truyÒn tÜnh m¹ch tèc ®é 40 giät/phót x 3 thÓ dÉn ®Õn mÊt thÞ lùc vÜnh viÔn. Tuy vËy, ngµy, sau ®ã chuyÓn sang uèng medrol biÕn chøng nµy còng hiÕm gÆp vµ rÊt Ýt víi liÒu 1 mg/kg c©n nÆng x 11 ngµy. ®•îc b¸o c¸o trong y v¨n thÕ giíi. Ngoµi ra, dïng kh¸ng sinh, thuèc b¶o vÖ ViÖt Nam, n¨m nµo dÞch SXH còng d¹ dµy, t¨ng c•êng tuÇn hoµn n·o vµ x¶y ra ë nhiÒu vïng miÒn trong c¶ n•íc. vitamin nhãm B [4]. §Õn nay, ch•a cã tr•êng hîp nµo bÞ VTTK Theo dâi biÕn chøng trong vµ sau truyÒn: do SXH ®•îc b¸o c¸o. Bµi viÕt nµy nh»m: viªm loÐt d¹ dµy - hµnh t¸ trµng, ®•êng M« t¶ ®Æc ®iÓm l©m sµng vµ kÕt qu¶ ®iÒu huyÕt, huyÕt ¸p, rèi lo¹n ®iÖn gi¶i, nhiÔm trÞ biÕn chøng VTTK sau SXH ë 4 BN t¹i BÖnh viÖn H÷u NghÞ. trïng. Kh¸m l¹i, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ sau khi kÕt thóc truyÒn steroid, sau 2 tuÇn, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP 1 th¸ng vµ 3 th¸ng. NGHIÊN CỨU KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ 1. §èi t•îng nghiªn cøu. BÀN LUẬN BN ®•îc chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ SXH Ýt Trong ®ît dÞch SXH nÆng nÒ x¶y ra ngµy tr•íc, cã biÓu hiÖn gi¶m thÞ lùc ®ét vµo n¨m 2009, Khoa M¾t, BÖnh viÖn H÷u ngét, ®•îc kh¸m vµ theo dâi ®iÒu trÞ t¹i NghÞ tiÕp nhËn 4 BN, gåm 2 n÷ vµ 2 nam BÖnh viÖn H÷u NghÞ. ®Õn kh¸m do thÞ lùc gi¶m ®ét ngét vµ trÇm 2. Ph•¬ng ph¸p nghiªn cøu. träng. C¶ 4 BN ®Òu cã tiÒn sö SXH (®· ®•îc chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ) vµ ®ang trong M« t¶ c¾t ngang, thö nghiÖm l©m sµng giai ®o¹n phôc håi (míi hÕt sèt hoÆc gÇn kh«ng ®èi chøng. hÕt sèt). ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh VTTK ë 7 m¾t cña 4 BN nµy. 2
3. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 1. BÖnh nh©n. Vµo viÖn ngµy 02 - 11 - 2009 do 2 m¾t mê ®ét ngét tõ 2 ngµy tr•íc. BN ®•îc - BN 1: Phan Träng T, nam, 21 tuæi. chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ SXH. Sau khi ra Vµo viÖn ngµy 2 - 9 - 2009 do thÞ lùc 2 viÖn 2 ngµy, BN thÊy 2 m¾t mê ®i nhiÒu. m¾t gi¶m ®ét ngét tõ 4 ngµy tr•íc. BN §o thÞ lùc MP: 1,5/10; MT: 1/10. C¶ 2 m¾t 0 ®•îc chÈn ®o¸n SXH (sèt > 39 C trong test s¾c gi¸c Ishihara suy gi¶m râ, ®o thÞ vßng 1 tuÇn, xÐt nghiÖm m¸u thÊy gi¶m tr•êng thÊy ¸m ®iÓm trung t©m. Kh¸m tiÓu cÇu râ rÖt...). Khi ®ang sèt ngµy thø 5, sinh hiÓn vi 2 m¾t b¸n phÇn tr•íc b×nh BN thÊy 2 m¾t nh×n mê ®i nhiÒu. §o thÞ lùc th•êng. Soi ®¸y m¾t thÊy h×nh ¶nh viªm m¾t ph¶i (MP): ®Õm ngãn tay (§NT) 0,5 m ®Üa thÞ - vâng m¹c (®Üa thÞ c•¬ng tô nhÑ, - 2,0D = 1/10; m¾t tr¸i (MT): §NT 1,0 m. bê mê nhÑ), hoµng ®iÓm sÉm mµu, mÊt Kh¸m sinh hiÓn vi 2 m¾t b¸n phÇn tr•íc ¸nh trung t©m s¸ng, vïng hoµng ®iÓm MP b×nh th•êng. Soi ®¸y m¾t thÊy h×nh ¶nh cã Ýt xuÊt tiÕt cøng vµ MT cã vµi chÊm viªm ®Üa thÞ - vâng m¹c (®Üa thÞ c•¬ng tô, xuÊt huyÕt nhá. bê mê, kÌm theo xuÊt huyÕt h×nh ngän - BN 4: Hoµng Kim §, nam, 26 tuæi. nÕn nhá vµ xuÊt tiÕt côc b«ng c¹nh ®Üa thÞ). Hoµng ®iÓm sÉm mµu, mÊt ¸nh trung Vµo viện ngµy 02 - 11 - 2009 do MP t©m s¸ng, cã vµi nèt xuÊt tiÕt tr¾ng ®ôc, mê ®ét ngét tõ 10 ngµy tr•íc. BN ®•îc kh«ng thÊy xuÊt huyÕt. chÈn ®o¸n SXH (sèt 400C trong vßng 4 ngµy, xuÊt huyÕt d•íi da, xÐt nghiÖm m¸u - BN 2: NguyÔn Ngäc Y, n÷, 23 tuæi. tiÓu cÇu gi¶m cßn 46 x 109/l...). Sau khi Vµo viÖn ngµy 30 - 9 - 2009 do 2 m¾t hÕt sèt 1 tuÇn, BN thÊy MP mê ®i nhiÒu, nh×n mê ®ét ngét. BN ®•îc chÈn ®o¸n MT b×nh th•êng. §o thÞ lùc MP: 1/10; MT: 0 SXH (sèt 40 C trong vßng 6 ngµy, xuÊt 10/10. MP: test s¾c gi¸c Ishihara gi¶m râ, huyÕt d•íi da, xÐt nghiÖm m¸u tiÓu cÇu ®o thÞ tr•êng thÊy ¸m ®iÓm trung t©m. gi¶m cßn 46 x 109/l...). Sau khi hÕt sèt 1 Kh¸m sinh hiÓn vi 2 m¾t b¸n phÇn tr•íc tuÇn, BN thÊy MP mê ®i nhiÒu, ngµy h«m b×nh th•êng. Soi ®¸y m¾t thÊy h×nh ¶nh sau MT còng mê ®i. §o thÞ lùc MP: §NT 2 m; viªm ®Üa thÞ - vâng m¹c ë MP (®Üa thÞ MT: 2/10. BN cã tiÒn sö mæ cËn thÞ b»ng c•¬ng tô nhÑ, bê mê nhÑ kÌm theo vÖt ph•¬ng ph¸p lasik 4 n¨m tr•íc, thÞ lùc xuÊt huyÕt nhá c¹nh ®Üa thÞ). Hoµng ®iÓm kh«ng chØnh kÝnh æn ®Þnh ë møc MP: 8/10; sÉm mµu, mÊt ¸nh trung t©m s¸ng, vïng MT: 7/10. C¶ 2 m¾t test s¾c gi¸c Ishihara quanh hoµng ®iÓm thÊy vÖt xuÊt huyÕt mê suy gi¶m râ, ®o thÞ tr•êng thÊy ¸m ®iÓm vµ lÊm chÊm xuÊt tiÕt. MT b×nh th•êng. trung t©m. Kh¸m sinh hiÓn vi 2 m¾t b¸n 2. §Æc ®iÓm l©m sµng. phÇn tr•íc b×nh th•êng. Soi ®¸y m¾t thÊy h×nh ¶nh viªm ®Üa thÞ (®Üa thÞ c•¬ng tô, bê Tæn th•¬ng m¾t trong SXH th•êng mê). Hoµng ®iÓm sÉm mµu, mÊt ¸nh biÓu hiÖn ë b¸n phÇn sau nh·n cÇu, bao trung t©m s¸ng, kh«ng thÊy xuÊt huyÕt vµ gåm tæn th•¬ng hoµng ®iÓm, phï vâng xuÊt tiÕt. m¹c, xuÊt huyÕt vâng m¹c, tæn th•¬ng thÞ - BN 3: §ç Ngäc A, n÷, 18 tuæi. thÇn kinh vµ tæn th•¬ng thÇn kinh vËn nh·n [2, 6, 7, 9]. Sù xuÊt hiÖn cña nh÷ng 3
4. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 tæn th•¬ng nµy nhiÒu khi kh«ng ®•îc nhËp viÖn trong t×nh tr¹ng sèt cao, s•ng quan t©m, dÔ bÞ bá qua. BiÕn chøng thÇn h¹ch cæ nhÑ, gan to vµ test ga r« d•¬ng kinh - nh·n khoa th•êng xuÊt hiÖn ë giai tÝnh. XÐt nghiÖm m¸u thÊy tiÓu cÇu gi¶m ®o¹n SXH ®· phôc håi vµ kh«ng cßn xuÊt cßn 60 x 109/l. Kh¸ng thÓ IgM vµ IgG ®èi huyÕt toµn th©n. NhiÒu BN cã SXH ®iÓn víi virut SXH týp 1 t×m thÊy trong huyÕt h×nh, víi sè l•îng tiÓu cÇu b×nh th•êng vµ thanh. BN ®•îc chÈn ®o¸n SXH. Hai ngµy kh«ng kÌm theo biÕn ®æi vÒ huyÕt ®éng sau, sèt b¾t ®Çu gi¶m, tiÓu cÇu tiÕp tôc nh•ng vÉn cã biÕn chøng ë m¾t [2]. gi¶m cßn 30 x 109/l. Hai ngµy sau khi hÕt sèt, BN thÊy MP sau ®ã MT nh×n mê ®i. C¬ chÕ g©y tæn th•¬ng thÇn kinh - §o thÞ lùc 2 m¾t chØ cßn §NT. Soi ®¸y m¾t nh·n khoa trong SXH ch•a ®•îc hiÓu râ, thÊy 2 m¾t ®Üa thÞ c•¬ng tô, kÌm theo xuÊt mÆc dï qu¸ tr×nh trung gian miÔn dÞch huyÕt vïng hoµng ®iÓm cña MP. BN ®•îc ®•îc gîi ý ®•a ra gi¶i thÝch. Ph¶n øng ®iÒu trÞ b»ng methylprednisolone truyÒn kÝch ho¹t miÔn dÞch cïng víi sù phãng tÜnh m¹ch 1.000 mg/ngµy x 3 ngµy. ThÞ thÝch cytokine cã t¸c dông co m¹ch vµ lùc phôc håi dÇn, sau 1 th¸ng MP: 1/10, t¨ng ®«ng m¸u cã thÓ dÉn ®Õn t¾c m¹ch MT: 0,5/10. Sau 8 th¸ng, thÞ lùc 2 m¾t ®¹t vâng m¹c. Tæn th•¬ng m¾t th•êng xuÊt 10/10. Test s¾c gi¸c Ishihara trë l¹i b×nh hiÖn 1 tuÇn sau khi khëi ph¸t SXH cµng th•êng [5]. nghiªng vÒ gi¶ thuyÕt qu¸ tr×nh trung gian miÔn dÞch [2]. B¶ng 1: §Æc ®iÓm l©m sµng VTTK do SXH. Tæn h¹i m¹ch m¸u vâng m¹c cã thÓ lµ ĐẶC ĐIỂM SỐ BN biÓu hiÖn hay gÆp nhÊt ë m¾t trong SXH. (trên 4 BN) XuÊt huyÕt vâng m¹c do t¨ng thÈm thÊu Tiền sử SXH rõ ràng 4 100 thµnh m¹ch vµ ph¸ vì hµng rµo m¹ch Tuổi trẻ (< 30) 4 100 m¸u - vâng m¹c. T¾c mao ®éng m¹ch cã thÓ g©y ra nhåi m¸u d¹ng vi m¹ch ë líp Đau trong hốc mắt, đau khi liếc 0 0 sîi thÇn kinh mµ biÓu hiÖn lµ khi soi ®¸y Giảm thị lực đột ngột, trầm 4 100 m¾t thÊy xuÊt tiÕt côc b«ng. Mét trong trọng trong vòng ≤ 1 tuần sau nh÷ng biÓu hiÖn cña tæn th•¬ng hoµng SXH ®iÓm còng hay gÆp trong SXH lµ phï nÒ, Tổn thương VTTK ở 2 mắt 3 75 xuÊt huyÕt hoÆc c¶ hai, nèt mµu vµng ë Hình thái viêm đĩa thị - võng mạc 3 75 vïng hoµng ®iÓm vµ viªm h¾c vâng m¹c khu tró cã hoÆc kh«ng kÌm theo viªm Hình thái viêm đĩa thị 1 25 m¹ch m¸u vâng m¹c [2]. Tổn thương xuất huyết, xuất tiết 3 75 vùng hoàng điểm BiÕn chøng VTTK sau SXH lÇn ®Çu tiªn Xuất huyết cạnh đĩa thị 2 50 ®•îc b¸o c¸o vµo n¨m 2005 trªn T¹p chÝ ThÇn kinh-Nh·n khoa (Journal Neuro- Xuất tiết cục bông cạnh đĩa thị 1 25 Ophthalmology) vµ m« t¶ chi tiÕt trªn BN 20 tuæi, ng•êi Th¸i Lan. Tr•íc khi gi¶m thÞ 4 BN ®Òu ë ®é tuæi trÎ (< 30), cô thÓ lµ lùc 7 ngµy, BN bÞ sèt cao 3 ngµy liÒn. BN 18, 21, 23 vµ 26 tuæi. C¶ 4 BN ®Òu cã tiÒn 4
5. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 sö SXH râ rµng (®· ®•îc chÈn ®o¸n vµ (Anh) b¸o c¸o 3 ca [6], Aragao RE (Bå ®iÒu trÞ). Gi¶m thÞ lùc ®ét ngét vµ trÇm §µo Nha) b¸o c¸o 2 ca [1]. träng ë 4 BN (7 m¾t) ®Òu x¶y ra trong thêi gian ≤ 1 tuÇn sau SXH. Kh«ng tr•êng hîp 3. §iÒu trÞ. nµo thÊy ®au trong hèc m¾t hay ®au khi Trong phÇn lín c¸c tr•êng hîp biÕn liÕc. KiÓm tra 5 m¾t (thÞ lùc cßn ≥ 2 m) cho chøng VTTK do SXH, thÞ lùc tù phôc håi thÊy s¾c gi¸c suy gi¶m râ, cã ¸m ®iÓm trong kho¶ng tuÇn thø nhÊt ®Õn th¸ng thø trung t©m. Kh«ng BN nµo cã tæn th•¬ng ba mµ kh«ng cÇn ®iÒu trÞ ®Æc biÖt. Tuy vËn nh·n hay tæn th•¬ng b¸n phÇn tr•íc. nhiªn, ë mét sè BN, ¸m ®iÓm vÉn tån t¹i, BiÕn chøng VTTK c¶ 2 m¾t gÆp ë 3 BN gi¶m thÞ lùc kÐo dµi, ®Æc biÖt trong tr•êng (75%) vµ 1 m¾t ë 1 BN (25%). H×nh th¸i hîp tæn th•¬ng hoµng ®iÓm do xuÊt tiÕt vµ viªm ®Üa thÞ - vâng m¹c gÆp ë 3 BN (5 m¾t) xuÊt huyÕt nÆng. Ch•a cã ph¸c ®å nµo vµ viªm ®Üa thÞ gÆp ë 1 BN (2 m¾t). Tæn ®•îc th«ng qua ®Ó ®iÒu trÞ tæn th•¬ng th•¬ng xuÊt huyÕt vµ xuÊt tiÕt vïng hoµng thÇn kinh-nh·n khoa do SXH. Tr•íc kia, ®iÓm gÆp ë 3 BN (5 m¾t). XuÊt huyÕt c¹nh sö dông steroid lµ do nghÜ ®Õn c¬ chÕ ®Üa thÞ gÆp ë 2 BN (3 m¾t). XuÊt tiÕt côc miÔn dÞch, nh•ng ®Õn nay vÉn ch•a cã thö nghiÖm l©m sµng nµo ®•îc tiÕn hµnh. b«ng c¹nh ®Üa thÞ gÆp ë 1 BN (2 m¾t). Steroid tra t¹i chç ®· ®•îc dïng ®Ó ®iÒu trÞ C¬ chÕ cña VTTK do SXH cã thÓ liªn viªm mµng bå ®µo tr•íc, methylprednisolone quan tíi nhiÔm virut trùc tiÕp hoÆc qu¸ liÒu cao truyÒn tÜnh m¹ch hoÆc steroid tr×nh tù miÔn sau nhiÔm trïng. Mèi liªn ®•êng uèng cã thÓ chØ ®Þnh trong tr•êng quan gi÷a VTTK vµ ®é nÆng cña SXH hay hîp viªm m¹ch m¸u vâng m¹c nÆng nÒ [2]. møc ®é gi¶m tiÓu cÇu... ch•a ®•îc biÕt râ. C¶ 4 BN trong nghiªn cøu ®Òu ®•îc Nh×n chung, VTTK do SXH hiÕm gÆp, cho truyÒn methylprednisolone 500 mg x 3 ®Õn nay trªn thÕ giíi míi cã Preechawat ngµy, sau ®ã chuyÓn uèng medrol víi liÒu P (Th¸i Lan) b¸o c¸o 1 ca [5], Sanjay S 1 mg/kg c©n nÆng trong 11 ngµy. B¶ng 2: KÕt qu¶ ®iÒu trÞ b»ng truyÒn methylprednisolone liÒu cao. Phan Träng T MP: §NT 0,5 m - 2,0D = 1/10 MP: §NT 1,0 m - 2,0D = 3/10 MP: 1/10 - 2,0D = 10/10 MT: §NT 1,0 m MT: 1/10 - 1,0D = 4/10 MT: 2/10 - 1,0D = 10/10 NguyÔn Ngäc Y MP: §NT 2,0 m MP: §NT 3,0 m - 1,0D = 3/10 MP: 8/10 MT: 2/10 MT: 3/10 - 1,0D = 4/10 MT: 7/10 §ç Ngäc A MP: 1,5/10 MP: 4/10 MPT: 10/10 MT: 1/10 MT: 3/10 Hoµng Kim § MP: 1/10 MP: 5/10 MP: 10/10 MT: 10/10 MT: 10/10 MT: 10/10 5
6. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 Ngay sau truyÒn tÜnh m¹ch methylprednisolone liÒu cao, thÞ lùc chØnh kÝnh ®•îc c¶i thiÖn rÊt râ rÖt. Sau 3 th¸ng, thÞ lùc ë c¶ 7 m¾t (4 BN) ®Òu phôc håi hoµn toµn. KÕt qu¶ kh¸m l©m sµng sau ®iÒu trÞ 3 th¸ng: ®Üa thÞ hÕt c•¬ng tô, bê hÕt mê, xuÊt huyÕt vµ xuÊt tiÕt vâng m¹c còng tiªu s¹ch. Test s¾c gi¸c Ishihara trë vÒ b×nh th•êng. m ®iÓm trung t©m biÕn mÊt hoµn toµn. Kh«ng gÆp BN nµo bÞ biÕn chøng toµn th©n trong vµ sau khi truyÒn tÜnh m¹ch steroid liÒu c¶ 7 m¾t (100%), kh«ng bÞ t¸i ph¸t. Kh«ng cao. Theo dâi cho ®Õn nay ch•a gÆp gÆp BN nµo bÞ biÕn chøng do sö dông tr•êng hîp nµo bÞ t¸i ph¸t. HiÖu qu¶ cao steroid. cña truyÒn steroid liÒu cao trong ®iÒu trÞ VTTK do SXH gãp phÇn chøng tá c¬ chÕ CÇn theo dâi thÞ lùc ë BN SXH trong VTTK do SXH lµ qu¸ tr×nh trung gian miÔn giai ®o¹n phôc håi ®Ó ph¸t hiÖn kÞp thêi dÞch vµ lµ ph¶n øng tù miÔn sau nhiÔm biÕn chøng VTTK. §iÒu trÞ VTTK do SXH trïng virut SXH. b»ng ph¸c ®å truyÒn steroid liÒu cao lµ lùa chän hiÖu qu¶ vµ an toµn. KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o Trong b¸o c¸o nµy, 4 BN (7 m¾t), gåm 2 n÷ vµ 2 nam, tuæi tõ 18 - 26, ®•îc chÈn 1. Aragao RE, Barreira IM, Lima LN et al. ®o¸n vµ ®iÒu trÞ VTTK do SXH. C¶ 4 BN Bilateral optic neuritis after dengue viral infection: ®Òu cã tiÒn sö SXH râ rµng, ®· ®•îc chÈn case report. Arq Bras Oftalmol. 2010, 73, ®o¸n vµ ®iÒu trÞ tr•íc ®ã. BiÕn chøng pp.175-178. VTTK xuÊt hiÖn trong vßng ≤ 1 tuÇn sau SXH, ë giai ®o¹n phôc håi (khi ®· hÕt 2. Carod-Artal FJ, Wichmann O, Farrar J, hoÆc gÇn hÕt sèt). Kh«ng gÆp BN nµo cã Gascón J. Neurological complications of ®au trong hèc m¾t hay ®au khi liÕc. ThÞ dengue virus infection. Lancet Neurol. 2013, 12, lùc gi¶m trÇm träng vµ ®ét ngét lµ lý do pp.906-919. chñ yÕu BN ®i kh¸m m¾t. VTTK 2 m¾t 3. Madsen PL, Thybo S. Ocular complications gÆp ë 3 BN (75%), 1 m¾t gÆp ë 1 BN of dengue fever. Ugeskr Laeger. 2005, 167, (25%). H×nh th¸i l©m sµng viªm ®Üa thÞ- pp.4083-4084. vâng m¹c gÆp ë 3 BN (5 m¾t), viªm ®Üa thÞ gÆp ë 1 BN (2 m¾t). Tæn th•¬ng xuÊt 4. Menon V, Saxena R, Misra R et al. huyÕt, xuÊt tiÕt vïng hoµng ®iÓm gÆp ë 3 Management of optic neuritis. Indian J BN (5 m¾t). XuÊt huyÕt c¹nh ®Üa thÞ gÆp 2 Ophthalmol. 2011, 59, pp.117-122. BN (3 m¾t) vµ xuÊt tiÕt côc b«ng c¹nh ®Üa thÞ gÆp ë 1 BN (2 m¾t). 5. Preechawat P, Poonyathalang A. Bilateral optic neuritis after dengue viral infection. §iÒu trÞ VTTK do SXH b»ng truyÒn J Neuroophthalmol. 2005, 25, pp.51-52. methylprednisolone liÒu cao cho kÕt qu¶ tèt, thÞ lùc phôc håi nhanh vµ hoµn toµn ë 6
7. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 6. Sanjay S, Wagle AM, Au Eong KG. 8. Tang KF, Ooi EE. Diagnosis of dengue: Optic neuropathy assocciated with dengue an update. Expert Rev Anti Infect Ther. 2012, fever. Eye. 2008, 22, pp.722-724. 10, pp.895-907. 7. Shivanthan MC, Ratnayake EC, 9. Weeratunga PN, Chandragomi CM, Wijesiriwardena BC et al. Paralytic squint due Gooneratne IK et al. Neurological manifestations to abducens nerve palsy: a rare consequence of dengue: A cross sectional study. Travel of dengue fever. BMC Infect Dis. 2012, 12, Med Infect Dis. 2013. p.156. 7
8. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014 8