Tình hình nhiễm giun tròn ký sinh ở chó tại Thành phố Cần Thơ
Qua xét nghiệm 810 mẫu phân chó, mổ khảo sát 241 con tìm giun tròn, phân tích chỉ tiêu sinh lý máu 19 chó nhiễm giun tròn và 16 chó không nhiễm, kết quả cho thấy:
Chó ở tất cả các lứa tuổi đều nhiễm trứng giun tròn, tỷ lệ nhiễm có chiều hướng tăng đồng biến theo tuổi. Qua phương pháp kiểm tra phân tìm trứng giun tròn tại các quận huyện, phát hiện chó nhiễm 6 loài giun tròn (Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala, Toxocara canis và Trichuris vulpis). Về thành phần loài giun tròn qua mổ khảo sát, chó ở tất cả các điểm khảo sát tại TP. Cần Thơ nhiễm 7 loài giun tròn, trong đó có 6 loài ký sinh ở đường tiêu hóa Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala, Spirocerca lupi, Toxocara canis, Trichuris vulpis và một loài ký sinh ở tim là Dirofilaria immitis. Về chỉ tiêu sinh lý máu, số lượng hồng cầu của chó không nhiễm trung bình 6,21 ± 0,18 triệu/mm3 và số lượng hồng cầu của chó nhiễm giun tròn trung bình 3,81 ± 0,28 triệu/mm3. Bước đầu cho thấy, khi chó bị nhiễm giun tròn, lượng hồng cầu sẽ thấp hơn chó không nhiễm.
File đính kèm:
tinh_hinh_nhiem_giun_tron_ky_sinh_o_cho_tai_thanh_pho_can_th.pdf
Nội dung text: Tình hình nhiễm giun tròn ký sinh ở chó tại Thành phố Cần Thơ
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 TÌNH HÌNH NHIỄM GIUN TRÒN KÝ SINH Ở CHÓ TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ Nguyễn Hữu Hưng*; Lê Trung Hoàng* TÓM TẮT Qua xét nghiệm 810 mẫu phân chó, mổ khảo sát 241 con tìm giun tròn, phân tích chỉ tiêu sinh lý máu 19 chó nhiễm giun tròn và 16 chó không nhiễm, kết quả cho thấy: Chó ở tất cả các lứa tuổi đều nhiễm trứng giun tròn, tỷ lệ nhiễm có chiều hướng tăng đồng biến theo tuổi. Qua phương pháp kiểm tra phân tìm trứng giun tròn tại các quận huyện, phát hiện chó nhiễm 6 loài giun tròn (Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala, Toxocara canis và Trichuris vulpis). Về thành phần loài giun tròn qua mổ khảo sát, chó ở tất cả các điểm khảo sát tại TP. Cần Thơ nhiễm 7 loài giun tròn, trong đó có 6 loài ký sinh ở đường tiêu hóa Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala, Spirocerca lupi, Toxocara canis, Trichuris vulpis và một loài ký sinh ở tim là Dirofilaria immitis. Về chỉ tiêu sinh lý máu, số lượng hồng cầu của chó không nhiễm trung bình 6,21 ± 0,18 triệu/mm3 và số lượng hồng cầu của chó nhiễm giun tròn trung bình 3,81 ± 0,28 triệu/mm3. Bước đầu cho thấy, khi chó bị nhiễm giun tròn, lượng hồng cầu sẽ thấp hơn chó không nhiễm. * Từ khóa: Giun tròn; Giun đũa chó; Giun tóc chó; Giun móc chó. A survey on roundworms infection in dogs in Cantho city SUMMARY Through the fecal examination of domestic dogs eight hundreds and ten fecal samples and dissect autopsy on two hundred and forty one dogs to find general roundworms at 4 districts in Cantho City, and test the physiological blood standards of nineteen infected domestic dogs and sixteen normal dogs. The results showed that: Domestic dogs of all ages were infected roundworms. The prevalence of infection increased by age. Six species of roundworms have been found in domestic dogs in Cantho City including: Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala, Toxocara canis and Trichuris vulpis. By autopsy methods, there are 7 species of roundworms in domestic dogs in Cantho City. Among them, six species was categorized into digestive parasites, namely Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala, Spirocerca lupi, Toxocara canis, Trichuris vulpis, and one of them belonged to heartworm which was Dirofilaria immitis. The physiological blood standards: The number of erythrocytes of normal domestic dogs was 6.21 ± 0.18 million erythrocytes per mm3, while this figure of infected dogs was lower than the normal ones namely 3.1 ± 0.28 million erythrocytes per mm3. * Key words: Nematoda; Toxocara canis; Trichuris vulpis; Ancylostoma sp. * Trường Đại học Cần Thơ Chịu trách nhiệm nội dung khoa học: GS. TS. Lê Bách Quang 155
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 ĐẶT VẤN ĐỀ sinh lý máu ở 19 chó nhiễm và 16 chó không nhiễm giun tròn ở độ tuổi từ 13 - 24 tháng. Trong những năm gần đây, cùng với sự Thời gian thực hiện 2 năm từ tháng 01 - 2009 phát triển của đất nước, đời sống người đến 12 - 2010. dân ngày càng được nâng cao, nhu cầu 2. Phƣơng pháp nghiên cứu. nuôi chó ngày càng nhiều. Bên cạnh việc phát triển về số lượng, bệnh tật ở chó cũng Dùng phương pháp phù nối của Willis tìm trở thành vấn đề không chỉ ảnh hưởng đến trứng giun tròn chó, phương pháp MacMaster sức khỏe chó nuôi mà còn là mối đe dọa để đếm trứng trong 1 gram phân trước và đến sức khỏe và tính mạng con người. sau tẩy trừ. Xác định thành phần loài giun Ngoài những bệnh truyền nhiễm gây thiệt tròn ký sinh ở chó bằng phương pháp mổ hại nặng cho chó, bệnh ký sinh trùng (KST) khảo sát của Viện sỹ Skrjabin nhằm xác gây ra cũng không kém phần quan trọng. định về tỷ lệ nhiễm, cường độ nhiễm, thành Điều đáng quan tâm là một số loài giun tròn phần loài, cũng như quan sát và ghi nhận gây ra cho chó có khả năng lây truyền sang tình trạng bệnh lý của chó bị nhiễm giun người như Toxocara canis và các loài giun tròn Phân tích các chỉ tiêu: số lượng hồng móc. Ấu trùng Toxocara canis có thể lên 6 3 não, vào mắt hoặc các cơ quan nội tạng, cầu (10 /mm ), hemoglobin (g/dl), hàm lượng 3 3 gây ra một số biến chứng nguy hiểm cho bạch cầu (10 /mm ) bằng máy đếm tế bào người. Nguyễn Thị Hồng Thê và CS (2004) huyết học hiệu Excell - 18 của hãng Drew khảo sát trẻ em từ 4 - 12 tuổi bị nhiễm (Mỹ). Công tác định danh phân loại giun Toxocara có triệu chứng đau đầu, động tròn dựa theo khóa phân loại của Phan Thế kinh và bầm da. Xuất phát từ tình hình trên, Việt và CS (1977), Soulsby L.J.E. (1977), chúng tôi thực hiện đề tài nhằm: T×m hiÓu Dwight D. Bowman (1999). tình hình nhiễm giun tròn làm cơ sở khoa học cho việc khuyến cáo người nuôi tẩy trừ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ và phòng bệnh, góp phần hạn chế sự lây BÀN LUẬN lan bệnh cho con người và vật nuôi tại Thành phố Cần Thơ. 1. Tình hình nhiễm giun tròn ở chó bằng phƣơng pháp kiểm tra phân. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP ng 1: Tỷ lệ nhiễm giun tròn tại các địa NGHIÊN CỨU điểm khảo sát. 1. Đối tƣợng, địa điểm và thời gian TÌNH HÌNH NHIỄM CHUNG nghiên cứu. ĐỊA ĐIỂM Số mẫu Số mẫu Tỷ lệ nhiễm Thu thập 810 mẫu phân chó tại 4 điểm kiểm tra nhiễm (%) khảo sát: quận Ninh Kiều, quận Ô Môn, Ninh Kiều 203 122 60,10a huyện Cờ Đỏ và quận Thốt Nốt thuộc Thành Ô Môn 200 125 62,50a phố Cần Thơ với các lứa tuổi: 1 - 6 tháng; Cờ Đỏ 201 146 72,64b 7 - 12 tháng; 13 - 24 tháng và > 24 tháng. 241 Thốt Nốt 206 149 72,33b chó mổ khảo sát tìm giun tròn ký sinh thực Tổng 810 542 66,91 hiện ở các địa điểm thí nghiệm thuộc 2 nhóm Chó nhiễm giun tròn với tỷ lệ khá cao lứa tuổi từ 13 - 24 tháng và > 24 tháng. Theo d i triệu chứng trên chó nhiễm giun (66,91%), trong đó, chó nuôi ở huyện Cờ tròn qua kiểm tra phân phát hiện nhiễm giun Đỏ nhiễm với tỷ lệ cao nhất (72,64%). Qua tròn và ghi nhận các triệu chứng biểu hiện phân tích thống kê cho thấy, chó nuôi tại 4 bên ngoài của chó. Kiểm tra một số chỉ tiêu địa bàn có sự khác biệt. Cụ thể, chó ở 155
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 quận Ninh Kiều chủ yếu nuôi nhốt nên sự Toxascaris leonina 4,07 15,94 0 0 0 khác biệt có ý nghĩa với quận Thốt Nốt và huyện Cờ Đỏ. Bên cạnh đó, địa bàn quận Trichuris vulpis 11,85 0 11,88 16,67 19,29 Thốt Nốt và huyện Cờ Đỏ cùng có phương thức nuôi gần giống nhau, hầu như chó Về tình hình nhiễm các loài giun tròn được nuôi thả rong, nên hai địa bàn này theo lứa tuổi cho thấy, chó từ 1 - 6 tháng không có sự khác biệt (p > 0,05), phù hợp tuổi nhiễm 4/6 loài. Chó từ 7 - 12 tháng tuổi, với tình hình thực tế. * Tình hình nhiễm giun tròn ở chó theo 13 - 24 tháng tuổi và > 24 tháng tuổi nhiễm lứa tuổi (qua phương pháp kiểm tra phân): 5/6 loài. Trong đó, loài nhiễm phổ biến nhất B ng 2: Tỷ lệ nhiễm giun tròn ở chó theo là Ancylostoma caninum (41,55 - 69,04%), lứa tuổi. chiếm tỷ lệ nhiễm cao ở tất cả lứa tuổi, tỷ lệ này có chiều hướng tăng đồng biến theo LỨA TÌNH HÌNH NHIỄM CHUNG TUỔI Số mẫu Số mẫu Tỷ lệ nhiễm tuổi, tiếp đến Uncinaria stenocephala (28,99 - (tháng) kiểm tra nhiễm (%) 43,65%), Ancylostoma braziliense (20,29 - 1 - 6 207 98 47,34 43,65%). 7 - 12 202 133 65,84 2. Tình hình nhiễm giun tròn tại TP. 13 - 24 204 152 74,51 Cần Thơ (qua phương pháp mổ khám). > 24 197 159 80,71 Qua mổ khảo sát 241 chó tại 4 quận Chó sống càng lâu, nguy cơ nhiễm giun huyện trong TP. Cần Thơ với tổng số giun tròn càng cao và có khả năng tích lũy càng tròn thu thập được 7.693 giun. nhiều (Lê Hữu Khương, 2005). Qua kết quả trên, người nuôi chó cần phải quan tâm Tình hình nhiễm giun tròn tại các a trong biện pháp phòng trừ nhằm mang lại iểm kh o sát: hiệu quả cao. ng 4: Tỷ lệ nhiễm giun tròn tại các địa * Kết qu thành phần loài giun tròn ký điểm khảo sát (bằng phương pháp mổ khám). sinh ở chó theo lứa tuổi (bằng phương pháp kiểm tra phân): TÌNH HÌNH NHIỄM CHUNG B ng 3: Thành phần loài giun tròn ký sinh ĐỊA ĐIỂM Số con Số con Tỷ lệ nhiễm ở chó theo lứa tuổi. khảo sát nhiễm (%) Ninh Kiều 52 45 86,54 NHIỄM NHIỄM THEO THÁNG TUỔI (%) LOÀI GIUN TRềN Ô Môn 67 57 85,07 Chung 1 - 6 7 - 12 13 - 24 > 24 Cờ Đỏ 60 58 96,67 Ancylostoma braziliense 32,72 20,29 32,18 35,29 43,65 Thốt Nốt 62 60 96,77 Ancylostoma caninum 57,78 41,55 56,44 64,71 69,04 Tổng 241 220 91,29 (1) (2) (3) (4) (5) (6) Qua phân tích thống kê cho thấy, chó Uncinaria stenocephala 34,44 28,99 31,19 34,31 43,65 nuôi ở quận Ô Môn, Ninh Kiều so với quận Toxocara canis 10,99 0 12,38 13,24 18,78 Thốt Nốt và huyện Cờ Đỏ khác biệt có ý 156
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 nghĩa thống kê (p < 0,05). Điều này cho Spirocerca lupi Thực 39,42 36,67 42,15 thấy, Ô Môn và Ninh Kiều là địa bàn trung quản tâm thành phố, nên người nuôi chó thường Dirofilaria immitis Tim 50,21 41,67 58,68 nuôi nhốt trong nhà hoặc cầm cột, chó ít có Chó nhiễm 7 loài giun tròn, phân bố ở điều kiện tiếp xúc với mầm bệnh. ruột, thực quản và tim, trong đó, có 5 loài B ng 5: Tỷ lệ nhiễm giun tròn ở chó theo ký sinh ở ruột, 1 loài ký sinh ở thực quản lứa tuổi. và 1 loài ký sinh ở tim. Trong 7 loài ký sinh qua phương pháp mổ khám: Ancylostoma TÌNH HÌNH NHIỄM CHUNG caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria LỨA TUỔI Số mẫu Số mẫu Tỷ lệ stenocephala, Spirocerca lupi, Toxocara canis, kiểm tra nhiễm nhiễm (%) Trichuris vulpis và một loài ký sinh ở tim là 13 - 24 tháng 120 103 85,83 Dirofilaria immitis. Chúng tôi nhận thấy, giun tròn có 3 loài > 24 tháng 121 117 96,69 giun móc ký sinh trên chó là Ancylostoma caninum Ancylostoma braziliense, Uncinaria Chó ở tất cả lứa tuổi đều nhiễm giun , stenocephala, trong đó, loài Ancylostoma tròn với tỷ lệ cao. Tỷ lệ nhiễm giun tăng dần caninum có tỷ lệ nhiễm cao nhất (72,20%), theo tuổi. 85,83% chó lứa tuổi từ 13 - 24 tiếp đến là Uncinaria stenocephala (52,70%) tháng nhiễm giun tròn, chó > 24 tháng và thấp nhất là Ancylostoma braziliense nhiễm tỷ lệ cao (96,69%), tỷ lệ nhiễm giữa (45,23%). Như vậy, giun móc là loài giun hai nhóm tuổi khác biệt có ý nghĩa thống kê. tròn ký sinh phổ biến ở chó và nhiễm với tỷ Thành phần loài giun tròn ở chó tại Thành lệ cao. Kết quả này phù hợp với nghiên cứu phố ần Thơ qua phương pháp mổ khám): của Lê Hữu Khương (2005) về tình hình ng 6: nhiễm giun sán ký sinh ở chó tại các tỉnh phía Nam. Ở ruột còn phát hiện loài giun NHIỄM THEO NHIỄM THÁNG TUỔI (%) đũa Toxocara canis với tỷ lệ nhiễm 22,41% LOÀI GIUN TRÕN và 1 loài Trichuris vulpis với tỷ lệ nhiễm Chung 13 - 24 > 24 18,67%. Đây là 2 loài có vòng đời phát triển Ancylostoma braziliense Ruột 45,23 33,33 57,02 trực tiếp, khi mắc bệnh, chó gày còm, suy Ancylostoma caninum Ruột 72,20 66,67 77,69 nhược, thiếu máu, viêm phổi, viêm phế Uncinaria stenocephala Ruột 52,70 48,33 57,02 quản, tiêu chảy nhiều lần trong ngày, phân lỏng, có dịch nhày và máu. Bên cạnh đó, Toxocara canis Ruột 22,41 19,17 25,62 còn phát hiện 1 loài ký sinh ở tim, động (1) (2) (3) (4) (5) mạch của chó, đó là Dirofilaria immitis với Trichuris vulpis Ruột 18,67 15,00 22,31 tỷ lệ nhiễm cao (50,21%), loài này khi nhiễm ảnh hưởng đến hoạt động của tim, 157
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 gây rối loạn tuần hoàn máu dẫn đến thay Các loài giun móc thường có cường độ đổi một số chỉ tiêu sinh lý máu. Ngoài loài nhiễm cao, cao nhất là Ancylostomum caninum, giun móc ký sinh và gây nhiễm cao trên chó, trung bình 28,30 ± 1,47 con/cá thể. Soulby còn có loài Spirocerca lupi ký sinh khá phổ (1977) cho rằng, giun móc này vừa hút máu, biến và thường gặp trong quá trình mổ vừa tiết chất kháng đông làm vết thương khám với tỷ lệ 39,42%. Trong quá trình mổ xuất huyết liên tục. Mỗi con giun có thể hút khám nhận thấy, vị trí ký sinh chủ yếu của 0,1 ml máu trong 1 ngày, khi nhiễm nhiều, loài Spirocerca lupi là đường thực quản chó, chó sẽ thiếu máu cấp tính, suy kiệt nhanh chúng gây thành những hạt có hình bầu dục, và chết. tùy theo số lượng giun ký sinh mà hạt ở Loài Dirofilaria immitis ký sinh trong tâm thực quản lớn hay nhỏ khác nhau. Khi mổ thất phải, có cường độ nhiễm trung bình những hạt này, thấy có một chất dịch nhờn 12,06 con/chó. Vì kích thước giun dài và vị trí màu kem và giun nằm cuộn lại thành một ký sinh trong tâm thất phải, có khi trong động khối phía bên trong. mạch phổi cần chú ý đến việc phòng trị. ường nhiễm các loài giun tròn theo lứa tuổi ở chó: ng : Cường độ nhiễm các loài giun tròn theo lứa tuổi chó tại TP. Cần Thơ. CƯỜNG ĐỘ NHIỄM THEO LỨA TUỔI (tháng) LOÀI TRUNG BÌNH 12 - 24 ( X SE ) > 24 ( ) Ancylostomum braziliense 23,83 ± 3,03 28,07 ± 2,29 27,02 ± 1,87 Ancylostomum caninum 27,35 ± 2,15 29,11 ± 2,07 28,30 ± 1,47 Uncinaria stenocephala 23,37 ± 2,01 26,03 ± 2,00 24,86 ± 1,42 Toxocara canis 4,61 ± 0,43 5,94 ± 0,50 5,37 ± 0,33 Trichuris vulpis 6,05 ± 0,52 8,78 ± 0,42 7,87 ± 0,37 Spirocerca lupi 11,20 ± 0,70 14,25 ± 0,75 12,84 ± 0,54 Dirofilaria immitis 12,06 ± 0,94 13,70 ± 0,62 13,02 ± 0,53 Loài Spirocerca lupi ký sinh tạo thành khối u lớn trong lớp cơ của thực quản. Thông thường, chỉ có 1 khối u trên thực quản chó. Tuy nhiên, trong mổ khám, chúng tôi còn phát hiện có trường hợp có đến 3 - 4 khối u. Đa số khối u thực quản nằm ở đoạn ngực và bụng. Với cường độ nhiễm trung bình 11,20 con/chó. Loài Toxocara canis có cường độ nhiễm trung bình (4,61 con), trường hợp nhiễm nặng chó gày còm, suy nhược, kém ăn, bụng trướng to. 158
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 . K t quả kiểm tra sinh máu của . M t số iểu hiện triệu chứng và ệnh chó nhiễm giun tròn và chó không nhiễm. t ch của chó nhiễm giun tròn. B ng 8: So sánh một số chỉ tiêu sinh lý Trong quá trình làm thí nghiệm, chúng máu ở chó khoẻ và chó nhiễm giun tròn. tôi quan sát những chó nhiễm giun tròn (được phát hiện sau khi dùng phương pháp CHÓ NHIỄM CHÓ KHỎE ki ểm tra phân và mổ khảo sát), phát hiện KST (n = 19) (n = 16) CHỈ TIÊU một số triệu chứng sau: THEO DếI Biến Biến ( ) ( ) động động - Kiểm tra phân đối với những con nhiễm giun đũa, các triệu chứng lâm sàng thể hiện Số lượng hồng cầu 3,81 ± 2,8 - 6,21 ± 6,03 - (triệu/ml máu) 0,28 4,09 0,18 6,39 r rệt: chó gày còm, lông dựng, không mượt. Trường hợp bệnh nặng: chó phờ phạc, kém Hàm lượng huyết 6,50 ± 5,99- 10,52 ± 9,58 - ăn. Những mẫu phân với cường độ nhiễm sắc tố (g%) 0,51 7,01 0,44 10,96 giun đũa cao thường có triệu chứng: nôn 22,71 ± 21,02 - 37,51 ± 35,93 - Tỷ khối hồng cầu (%) mửa, ỉa lỏng, phân tanh khắm. 1,69 24,40 1,78 39,49 - Những mẫu phân nhiễm trứng giun Số lượng bạch cầu 17,67 ± 19,7- 14,29 ± 12,59 - móc thấy: chó nôn mửa liên tục, ăn kém (nghìn/ml máu) 2,03 15,64 1,70 15,99 hoặc bỏ ăn, tiêu chảy máu. Ở những trường hợp nặng: chó nôn ra máu tươi và Số lượng hồng cầu của chó không nhiễm ỉa phân lỏng, có màu đen như bã cà phê. trung bình 6,21 ± 0,18 triệu/ml máu, (dao Trường hợp nhiễm nặng: chó bị chết do ỉa động 6,03 - 6,39) và chó bị nhiễm KST chảy nặng, mất máu và mất nước dẫn đến trung bình 3,81 ± 0,28 (dao động 2,8 - rối loạn điện giải, kiệt sức. Ngoài ra, trong 4,09), thấp hơn số lượng hồng cầu của chóX SEquá trình mổ khảo sát chúng tôi nhận thấy: không nhiễm (2,4 triệu hồng cầu/ml máu). vị trí ký sinh chủ yếu của loài Spirocerca lupi là đường thực quản chó, chúng gây Như vậy, khi chó bị nhiễm KST, số lượng thành những hạt có hình bầu dục, tùy theo hồng cầu giảm so với chó không nhiễm số lượng giun ký sinh mà hạt ở thực quản là do KST hút chất dinh dưỡng, hút máu l ớ n hay nhỏ, khi mổ, có một chất dịch nhờn và tiết chất kháng đông làm xuất huyết màu kem ở những hạt và con giun nằm đường tiêu hoá. Đồng thời, khi định lượng cuộn lại thành một khối phía bên trong. haemoglobin (Hb) trong máu, ghi nhận Hb 5. Những oài giun tròn k sinh ở chó ở chó không nhiễm dao động trong khoảng tại Thành phố Cần Thơ có ây truyền 9,58 - 10,96; trung bình 10,52 ± 0,44 g%. sang ngƣời. Khi chó bị nhiễm KST, hàm lượng này giảm Trong các loài giun tròn đã tìm thấy tại r rệt so với chó không nhiễm (4,53 g%). TP. Cần Thơ, các loài giun tròn thường lây Với chỉ tiêu tỷ khối hồng cầu của chó nhiễm nhiễm trực tiếp từ chó sang người là giun KST cho thấy, chó không nhiễm trung bình móc (Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria stenocephala) và giun 37,51 ± 1,78, khi chó bị nhiễm tỷ khối hồng đũa (Toxocara canis). Người không phải là cầu trung bình 22,71 ± 1,69, giảm r rệt so ký chủ cuối cùng nên khi ấu trùng giun móc chó không nhiễm. 159
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 xâm nhập vào cơ thể, chúng chỉ tồn tại Trong đó, 3 loài giun móc ký sinh trên chó dưới dạng ấu trùng gây ra hiện tượng ấu nhiễm tỷ lệ cao: Ancylostoma caninum trùng di hành dưới da hoặc ấu trùng di hành (72,20%), Ancylostoma braziliense trong nội tạng. Theo Trần Xuân Mai (1994), (45,23%), Uncinaria stenocephala (52,70%). ấu trùng giun móc có thể chui qua da người, Các loài giun tròn thường lây nhiễm trực tiếp do không có men phân giải vách tĩnh mạch từ chó sang người là giun móc (Ancylostoma nên chúng không vào máu được. Tại đây, caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria chúng tạo nên những nốt đỏ sần, có bọng stenocephala) và giun đũa (Toxocara canis). nước, nhô như sợi chỉ, mỗi ngày dài ra vài mm đến vài cm. - Chỉ tiêu sinh lý máu: có sự chênh lệch về số lượng hồng cầu, bạch cầu, huyết sắc KẾT LUẬN tố, tỷ khối hồng cầu giữa chó nhiễm giun tròn và chó không nhiễm. Qua kết quả xét nghiệm 810 mẫu phân chó, mổ khảo sát 241 chó tìm giun tròn ký TÀI LIỆU THAM KHẢO sinh và xét nghiệm 35 mẫu máu chó ở 4 1. u hương. Giun sán ký sinh trên chó quận huyện (quận Ninh Kiều, quận Ô Môn, ở một số tỉnh miền Nam Việt Nam. Luận án Tiến quận Thốt Nốt và huyện Cờ Đỏ) thuộc TP sỹ Nông nghiệp, Trường Đại học Nông lâm Cần Thơ, chúng tôi có một số kết luận: TP.HCM. 2005. 2. Nguyễn Th Hồng Th , Trần Th Hồng. - Chó ở tất cả các lứa tuổi đều nhiễm Khảo sát một số đặc điểm của bệnh Toxocara trứng giun tròn, cụ thể: chó > 24 tháng tuổi ở trẻ em nhập Bệnh viện Nhi đồng 2. Tạp chí nhiễm trứng giun tròn với tỷ lệ cao (80,71%), Y học Thực hành. 2004, 447, tr.79-82. tỷ lệ nhiễm tăng dần theo lứa tuổi. Trong 3. Trần uân ai. Góp phần nghiên cứu bệnh động vật ký sinh một chiều lây truyền từ đó, phát hiện chó nuôi tại các quận huyện phân chó m o sang người. Luận án Phó Tiến sỹ nhiễm 6 loµi trứng giun tròn: Ancylostoma Khoa học Y dược. Trường Đại học Y Dược TP. caninum, Ancylostoma braziliense, Uncinaria HCM. 1992. stenocephala, Toxocara canis, Toxascaris 4. Phan Thế Việt, Nguyễn Th Kỳ, Nguyễn leonina và Trichuris vulpis. Th . Giun sán ký sinh ở động vật Việt Nam. Nhà xuất bản Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội. 1977. - Mổ khảo sát tìm giun tròn ký sinh chó 5. Dwight D. Bowman. Georgis’ Parasitology cho thấy, chó nhiễm giun tròn với tỷ lệ cao for Veterinarians. Sevwenth edition. Philadelphia (91,29%). Có 7 loài giun tròn ký sinh ở chó: London Toronto Montreal Sydney Tokyo. 1999. Ancylostoma caninum, Ancylostoma braziliense, 6. Soulsby L.J.E. Helminths, Arthropods and Uncinaria stenocephala, Toxocara canis, Protozoa of Domesticated Animals. Lea and Febiger Philadelphia, USA. 1977. Toxascaris leonina, Trichuris vulpis và Dirofilaria immitis. Ngày nhận bài: 30/10/2012 Ngày giao phản biện: 110/11/2012 Ngày giao bản thảo in: 6/12/2012 160
- TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ CHUYÊN ĐỀ KC.10 NĂM 2012 161

