So sánh tác dụng gây tê tủy sống bằng hỗn hợp ropivacain-morphin và ropivacain - fentanyl trong mổ nội soi tán sỏi niệu quản ngược dòng

Nội dung text: So sánh tác dụng gây tê tủy sống bằng hỗn hợp ropivacain-morphin và ropivacain - fentanyl trong mổ nội soi tán sỏi niệu quản ngược dòng

1. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017 SO SÁNH TÁC D ỤNG GÂY TÊ T ỦY S ỐNG B ẰNG H ỖN H ỢP ROPIVACAIN-MORPHIN VÀ ROPIVACAIN-FENTANYL TRONG MỔ N ỘI SOI TÁN S ỎI NI ỆU QU ẢN NG ƯỢC DÒNG Nguy ễn Trung Kiên* TÓM T ẮT Mục tiêu: so sánh hi ệu qu ả vô c ảm và tính an toàn c ủa gây tê t ủy s ống (GTTS) b ằng h ỗn h ợp ropivacain-morphin và ropivacain-fentanyl trong m ổ n ội soi tán sỏi ni ệu qu ản (SNQ) ng ược dòng. Đối t ượng và ph ươ ng pháp: nghiên c ứu ti ến c ứu 60 b ệnh nhân (BN) ph ẫu thuật n ội soi tán SNQ ng ược dòng, chia ng ẫu nhiên thành hai nhóm: nhóm ropivacain-fentanyl (RF) (n = 30): GTTS bằng 10 mg ropivacain 0,5% + 30 µg fentanyl; nhóm ropivacain-morphin (RM) (n = 30): GTTS bằng 10 mg ropivacain 0,5% + 100 µg morphin. Kết qu ả: t ất cả BN đề u đạ t m ức ức ch ế c ảm giác đau ≥ T 8 t ại phút th ứ 20; th ời gian ph ục h ồi v ận độ ng ng ắn; th ời gian gi ảm đau sau m ổ c ủa nhóm RM (1.224,0 ± 121,3 phút) dài h ơn nhóm RF (315,5 ± 35,5 phút); ít ảnh h ưởng lên hô h ấp và tu ần hoàn. Tác d ụng không mong mu ốn g ồm bu ồn nôn, nôn ch ỉ g ặp ở nhóm RM: 8/30 BN (26,6%), run (10% ở nhóm RF; 3,3% ở nhóm RM), ng ứa: 1 BN (3,3%) ở nhóm RM. Kết lu ận: GTTS bằng hỗn h ợp RM và RF trong ph ẫu thu ật n ội soi tán SNQ ng ược dòng có hi ệu qu ả vô c ảm t ốt, an toàn. S ử d ụng ropivacain k ết hợp v ới morphin có th ời gian gi ảm đau sau m ổ dài h ơn k ết h ợp v ới fentanyl, nh ưng t ỷ l ệ bu ồn nôn, nôn cao h ơn. * T ừ khoá: Tán s ỏi ni ệu qu ản ng ược dòng; Gây tê tu ỷ s ống; Ropivacain; Morphin. Comparison of Effectiveness of Spinal Anesthesia with Mixture of Ropivacaine-Morphine and Ropivacaine-Fentanyl in Retrograde Ureteroscopic Lithotripsy Summary Objectives: To compare the efficacy and safety of spinal anesthesia with mixture of ropivacaine-morphine and ropivacaine-fentanyl in retrograde ureteroscopic lithotripsy surgery. Subjects and methods: P rospective study on 60 patients underwent retrograde endoscopic lithotripsy, who were divided into two groups: group RF (n = 30): spinal anesthesia with 10 mg ropivacaine 0.5% + 30 µg fentanyl; group RM (n = 30): spinal anesthesia with 10 mg of ropivacaine 0.5% + 100 µg morphine. Results: All patients reached the level T 8 of sensory block in twentieth minute; short duration of motor recovering; duration of postoperative analgesia of RM group (1,224.0 ± 121.3 minutes) was longer than RF group (315.5 ± 35.5 minutes); both groups had a little effect on the respiratory system and circulatory system. Adverse effects included nausea, vomiting only in group RM (26.6%), tremor (6.6% in the RF group; 3.3% in group RM), pruritus (3.3%) in group RM. Conclusions: Spinal anesthesia with mixture of ropivacaine-morphine and ropivacaine-fentanyl for retrograde ureteroscopic lithotripsy surgery provided a good anesthesia effectiveness and safety. Combination of ropivacaine-morphine had a longer postoperative analgesia duration than ropivacain-fentanyl, but the rate of nausea and vomiting were higher. * Key words: Retrograde ureteroscopic lithotripsy; Spinal block; Ropivacaine; Morphine. * B ệnh vi ện Quân y 103 Ng ười ph ản h ồi (Corresponding): Nguy ễn Trung Kiên (drkien103@gmail.com) Ngày nh ận bài: 16/01/2017; Ngày ph ản bi ện đánh giá bài báo: 09/03/2017 Ngày bài báo được đă ng: 24/03/2017 193
2. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017 ĐẶT V ẤN ĐỀ 2. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu. Sỏi ni ệu qu ản là b ệnh th ường g ặp ở Nghiên c ứu ti ến c ứu, th ử nghi ệm lâm ng ười Vi ệt Nam, chi ếm 40% BN ti ết ni ệu sàng ng ẫu nhiên, phân nhóm có đối ch ứng, chia thành hai nhóm nghiên c ứu: [1], GTTS là m ột trong nh ững l ựa ch ọn vô cảm cho ph ẫu thu ật tán SNQ ng ược - Nhóm RF (n = 30): GTTS b ằng 10 mg ropivacain 0,5% + 30 µg fentanyl. dòng. Bupivacain, levobupivacain là các thu ốc tê th ường được l ựa ch ọn cho k ỹ - Nhóm RM (n = 30): GTTS b ằng thu ật GTTS do hi ệu qu ả vô c ảm t ốt, 10 mg ropivacain 0,5% + 100 µg morphin. nh ưng hi ện nay ropivacain được cho là - Thu ốc và ph ươ ng ti ện nghiên c ứu: có nhi ều ưu điểm h ơn do ít ức ch ế v ận thu ốc ropivacain (anaropin 0,5%) ống 10 ml (Hãng Astra Zeneca, Th ụy Điển); động. Đây là thu ốc tê m ới được đư a vào fentanyl ống 0,1 mg/2 ml và morphin th ị tr ường Vi ệt Nam v ới ưu điểm ít ức ch ế spinal ống 2 mg/2 ml (Hãng Polfa, Ba tim m ạch, ưu tiên ức ch ế c ảm giác... và Lan); monior theo dõi NIHON KOHDEN ch ưa có nghiên c ứu so sánh, đánh giá (Nh ật B ản). tác d ụng c ủa GTTS b ằng ropivacain- 3. Ph ươ ng pháp ti ến hành. fentanyl trong ph ẫu thu ật tán SNQ ng ược dòng. Vì v ậy, đề tài được ti ến hành nh ằm: * Tr ước ph ẫu thu ật: khám ti ền mê, ki ểm tra b ổ sung các xét nghi ệm, gi ải thích v ề So sánh hi ệu qu ả vô c ảm và tính an toàn ph ươ ng pháp vô c ảm cho BN. Đo m ạch, của GTTS b ằng h ỗn h ợp ropivacain- huy ết áp động m ạch, ghi điện tim, đếm morphin và ropivacain-fentanyl trong m ổ tần s ố th ở, SpO . Đo chi ều cao, cân n ặng nội soi tán SNQ ng ược dòng. 2 của BN. Ki ểm tra, đánh giá các b ệnh kèm theo, đặc bi ệt là b ệnh tim m ạch, hô h ấp. ĐỐI T ƯỢNG VÀ PH ƯƠ NG PHÁP * T ại phòng m ổ: đặt đường truy ền t ĩnh NGHIÊN C ỨU mạch v ới kim lu ồn 18 G, truy ền dung d ịch 1. Đối t ượng nghiên c ứu. natriclorua 9% 6 ml/kg trong 10 - 15 phút ướ ế 60 BN có ch ỉ định ph ẫu thu ật n ội soi tr c khi ti n hành GTTS. Theo dõi mạch, huy ết áp, SpO , t ần s ố th ở, điện tán SNQ ng ược dòng được vô c ảm b ằng 2 tim, th ở oxy qua m ũi 3 lít/phút. GTTS t ại Khoa Gây mê, B ệnh vi ện Quân - GTTS: BN n ằm nghiêng v ề bên tán y 103 t ừ tháng 10 - 2015 đến 4 - 2016. sỏi, cúi đầu vào ng ực, l ưng cong, hai * Tiêu chu ẩn l ựa ch ọn: phân lo ại ASA chân co g ập vào b ụng. Ng ười ti ến hành I, III; đồng ý v ới ph ươ ng pháp GTTS. kỹ thu ật: đội m ũ, đeo kh ẩu trang, r ửa tay, * Tiêu chu ẩn lo ại tr ừ: BN t ừ ch ối tham mặc áo, đi g ăng vô khu ẩn. Sát khu ẩn gia nghiên c ứu; ch ống ch ỉ định v ới GTTS; vùng ch ọc kim 3 l ần (1 l ần c ồn iod, 2 l ần 0 dị ứng v ới thu ốc ropivacain, fentanyl, cồn etylic 70 ). Ch ọc kim GTTS ở khe liên đốt L - L , đường gi ữa, khi có d ịch não morphin. 2 3 tủy ch ảy ra thì tiêm h ỗn h ợp thu ốc tê vào * Tiêu chu ẩn đư a ra kh ỏi nghiên c ứu: khoang d ưới nh ện trong th ời gian 30 giây; BN tai bi ến, bi ến ch ứng ph ẫu thu ật, rút kim, dán opsite vào v ị trí ch ọc kim và không thu th ập đủ ch ỉ tiêu nghiên c ứu. đặt BN v ề t ư th ế ph ẫu thu ật. 194
3. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017 - Theo dõi nh ịp tim, huy ết áp, t ần s ố độ ức ch ế v ận động ngay khi k ết thúc th ở, SpO2. ph ẫu thu ật, th ời gian ph ục h ồi v ận động. * Ch ỉ tiêu và ph ươ ng pháp đánh giá: - Tác d ụng không mong mu ốn: bu ồn - Đặc điểm chung: tu ổi, gi ới, cân n ặng, nôn, nôn, run, ng ứa, đau đầu, đau l ưng, chi ều cao và th ời gian ph ẫu thu ật. máu t ụ, nhi ễm trùng, li ệt - Hi ệu qu ả vô c ảm: * Th ời điểm theo dõi: tr ước lúc gây tê tươ ng ứng giá tr ị t0. Sau khi gây tê: 5 + Ức ch ế c ảm giác đau: xác định b ằng phút/l ần trong 30 phút đầu t ươ ng ứng v ới ph ươ ng pháp Pin-Prick, bao g ồm: th ời các giá tr ị T5, T10, T15, T20, T25, T30. gian ti ềm tàng ức ch ế c ảm giác đau t ới 10 phút/l ần trong 60 phút t ươ ng ứng v ới mức T10, m ức ức ch ế c ảm giác đau ở các giá tr ị T40, T50 , T60, T70, T80, T90. phút 20 sau gây tê. Sau m ổ, theo dõi gi ảm đau và các tác + M ức độ vô c ảm cho ph ẫu thu ật theo dụng không mong mu ốn: 10 gi ờ đầu theo vào thang điểm Abouleizh Ezzat, được dõi 2 gi ờ/l ần, các gi ờ sau theo dõi chia ra 4 m ức độ: t ốt, khá, trung bình và 4 gi ờ/l ần cho đến 24 gi ờ. kém. * X ử lý k ết qu ả nghiên c ứu: theo + Ức ch ế v ận động ( đánh giá theo ph ươ ng pháp th ống kê y h ọc b ằng ph ần thang điểm c ủa Bromage), g ồm: th ời gian mềm Epi.info 7.0, khác bi ệt có ý ngh ĩa ti ềm tàng ức ch ế v ận động m ức M 1, mức th ống kê v ới p < 0,05. KẾT QU Ả NGHIÊN C ỨU VÀ BÀN LU ẬN 1. Đặc điểm chung. Bảng 1: Đặc điểm chung. Đặc điểm Nhó m RF (n = 30) Nhó m RM (n = 30) p Tu ổi (n ăm) 44,7 ± 11,3 49,5 ± 10,8 Chi ều cao (cm) 163 ± 6,0 160 ± 6,0 > 0,05 Cân n ặng (kg) 58,5 ± 6,0 58,7 ± 6,2 Gi ới nam (%)/n ữ (%) 63,3/36,6 53,3/46,6 20,8 ± 4,5 24,3 ± 9,0 Th ời gian ph ẫu thu ật (phú t) 12 - 30 10 - 45 Tu ổi, gi ới, chi ều cao, cân n ặng là thu ốc, rất thu ận l ợi gây tê khu vùng nói nh ững đặc điểm c ủa BN ảnh h ưởng đế n chung và GTTS nói riêng. vi ệc l ựa ch ọn c ũng nh ư hi ệu qu ả vô c ảm Th ời gian ph ẫu thu ật ph ụ thu ộc vào k ỹ của ph ươ ng pháp GTTS, sự khác bi ệt thu ật m ổ c ủa ph ẫu thu ật viên, đặc điểm gi ữa hai nhóm không có ý ngh ĩa th ống của SNQ c ũng nh ư trang thi ết b ị d ụng c ụ. kê. Độ tu ổi trung bình c ủa 2 nhóm đều ở Th ời gian ph ẫu thu ật trung bình ở 2 nhóm độ tu ổi tr ưởng thành, d ễ h ợp tác v ới th ầy khác bi ệt không có ý ngh ĩa th ống kê 195
4. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017 (p > 0,05). K ết qu ả c ủa chúng tôi phù h ợp là ph ẫu thu ật ít xâm l ấn, th ời gian ph ẫu với Tr ươ ng Minh H ải v ới th ời gian ph ẫu thu ật ng ắn, vi ệc GTTS b ằng ropivacain thu ật trung bình 23,0 ± 6,8 phút và 24,7 ± kết h ợp v ới morphin, fentanyl có th ể đả m 10,5 phút [2]. Nội soi tán s ỏi ng ược dòng bảo cho ph ẫu thu ật thu ận l ợi. 2. Hi ệu qu ả vô c ảm. Bảng 2: Hi ệu qu ả vô c ảm. Chỉ tiêu Nhó m RF (n = 30) Nhó m RM (n = 30) Th ời gian ti ềm tà ng ức ch ế đế n m ức T 10 (phú t) 2,4 ± 1,2 2,6 ± 1,4 2 - 4 2 - 5 Mức ức ch ế c ảm giác ở phút th ứ 20 (n) T 8/T 6/T 4 9/20/1 7/21/2 Th ời gian ti ềm tàng ức ch ế v ận động ở m ức M 1 5,7 ± 1,9 5,9 ± 1,2 (phút) Mức độ ức ch ế v ận động ngay khi k ết thúc ph ẫu 0/12/12/6 0/13/10/7 thu ật: M 0/M 1/M 2/M 3 Mức độ vô cả m trong ph ẫu thu ật: t ốt/khá/trung 29/1/0/0 28/2/0/0 bình/kém Th ời gian ph ục h ồi vận động (phú t) 82,6 ± 5,4 84,4 ± 6,5 315,5 ± 35,5 1224,0 ± 121,3* Th ời gian giả m đau sau m ổ (phút) 250 - 366 1020 - 1420 (*p < 0,05) - Th ời gian ti ềm tà ng ức ch ế cảm giác giác c ần đạt t ới m ức T8. Trong nhiên đau ở m ức T10: là th ời gian tính t ừ khi cứu, t ất c ả BN đều có m ức ức ch ế c ảm GTTS đến khi ức ch ế c ảm giác đạt t ới giác đau ≥ T8 ở phút th ứ 20. Trong đó ph ần l ớn BN đạt m ức ức ch ế c ảm giác T6 mức T10 (ngang r ốn) cho phép đặt máy sau 20 phút: 20 BN ở nhóm RF và 21 BN nội soi ti ến hành ph ẫu thu ật. S ự khác bi ệt ở nhóm RM. T ươ ng t ự k ết qu ả Bipin J. gi ữa 2 nhóm không có ý ngh ĩa th ống kê Ganvit khi GTTS b ằng ropivacain k ết h ợp (p > 0,05). K ết qu ả nghiên c ứu này th ấp fentanyl trong ph ẫu thu ật đường ti ết ni ệu hơn c ủa Füsun Bozkirli và CS (2007): đạ t m ức ức ch ế c ảm giác trung bình T6 4,5 ± 2,5 phút [5], do dùng li ều ropivacain [6]. Nh ư v ậy, v ới li ều thu ốc s ử d ụng ở hai cao h ơn (22,5 mg). Th ời gian này không nhóm nghiên c ứu, m ức ức ch ế c ảm giác quá dài, v ừa đủ để ti ến hành chu ẩn b ị t ư đau cao nh ất đạt được trên BN hoàn toàn th ế BN, sát trùng, ch ải s ăng vùng m ổ. phù h ợp v ới yêu c ầu vô c ảm cho ph ẫu - M ức ức ch ế c ảm giác đau đạt được thu ật n ội soi tán SNQ ng ược dòng. ở phút th ứ 20: để ph ẫu thu ật n ội soi tán - Th ời gian gi ảm đau sau m ổ: là ch ỉ SNQ ng ược dòng m ức phong b ế c ảm tiêu quan tr ọng trong vô c ảm nói chung và 196
5. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017 trong GTTS nói riêng. Trong nghiên c ứu ph ẫu thu ật nên khó tránh kh ỏi lo l ắng, tuy này, th ời gian gi ảm đau sau m ổ tính t ừ nhiên sau khi b ổ sung thêm thu ốc khi k ết thúc cu ộc m ổ cho đến khi BN có midazolam ho ặc fentanyl đều đáp ứng t ốt. cảm giác đau rát, khó ch ịu ở ni ệu đạo v ới - Tác d ụng ức ch ế v ận động: th ời gian VAS ≥ 4 điểm và BN có nhu c ầu dùng ti ềm tàng ức ch ế v ận động m ức M1 c ủa thu ốc gi ảm đau. Th ời gian gi ảm đau sau nhóm RF là 5,7 ± 1,9 phút và c ủa nhóm mổ trung bình của nhóm RF là 315,5 ± RM là 5,9 ± 1,2 phút. S ự khác bi ệt không 35,5 phút; nhóm RM là 1.224,0 ± 121,3 có ý ngh ĩa th ống kê (p > 0,05). K ết qu ả phút. K ết qu ả cho th ấy th ời gian gi ảm đau này phù h ợp v ới nghiên c ứu c ủa Ngô sau m ổ ở nhóm RM dài h ơn nhóm RF, s ự Qu ốc Dinh khi GTTS b ằng ropivacain k ết khác bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê (p < 0,05). hợp v ới fentanyl trong m ổ u phì đại lành Tươ ng đươ ng v ới nghiên c ứu c ủa tính tuy ến ti ền li ệt là 5,2 ± 2,1 phút [4] Đỗ Vi ệt Thành [3]: th ời gian gi ảm đau nh ưng dài h ơn k ết qu ả c ủa Chaudhary và sau m ổ 1281 ± 65,4 phút khi s ử d ụng CS (2014): nhóm ropivacain 15 mg là 3,9 levobupivacain k ết h ợp v ới fentanyl và ± 1,3 phút và nhóm ropivacain 13,5 mg morphin 0,1 mg trong m ổ u phì đại lành kết h ợp 10 µg fentanyl là 3,5 ± 1,1 phút tính tuy ến ti ền li ệt. [7]. Do Chaudhary và CS dùng li ều Vịêc k ết h ợp li ều nh ỏ opioid v ới thu ốc ropivacain cao h ơn. T ỷ l ệ BN đạt m ức ức tê v ừa làm t ăng c ường hi ệu qu ả gi ảm đau ch ế v ận động m ức M3 (Bromage 3) ngay trong m ổ, v ừa kéo dài th ời gian gi ảm đau khi k ết thúc ph ẫu thu ật trong nhóm RF là sau m ổ có ý ngh ĩa r ất l ớn đối v ới BN, vì 6 BN (20%) và nhóm RM là 7 BN sau ph ẫu thu ật, BN ph ải đặt sonde bàng (23,3%), s ự khác nhau c ủa hai nhóm quang gây c ảm giác đau rát, c ăng t ức r ất không có ý ngh ĩa th ống kê (p > 0,05). khó ch ịu. Nh ư v ậy, ph ối h ợp morphin và fentanyl v ới ropivacain trong nghiên c ứu - Th ời gian ph ục h ồi v ận động: là th ời này hoàn toàn phù h ợp v ới ph ẫu thu ật n ội gian tính t ừ lúc BN b ị ức ch ế v ận động ở soi tán SNQ ng ược dòng. mức Bromage 1 (M1) đến khi ph ục h ồi vận động hoàn toàn Bromage 0 (M0). - M ức độ vô c ảm trong m ổ: s ố BN có Th ời gian ph ục h ồi v ận động c ủa nhóm mức độ vô c ảm t ốt trong m ổ ở nhóm RF RF là 125,6 ± 5,4 phút, nhóm RM là 126,5 là 29 BN (96,6%), nhóm RM là 28 BN; mức độ vô c ảm khá trong m ổ ở nhóm RF ± 10,5 phút (b ảng 1). K ết qu ả c ủa chúng 1 BN (3,3%), nhóm RM 2 BN (6,6%); tôi phù h ợp v ới Ngô Qu ốc Dinh khi GTTS không có BN nào có m ức độ vô c ảm mổ n ội soi u phì đại lành tính tuy ến ti ền trong m ổ trung bình và kém. BN c ủa li ệt là 128,5 ± 25,5 phút [4]. Nh ư v ậy, khi chúng tôi đa s ố đạt m ức vô c ảm ở T6, là sử d ụng ropivacain trong GTTS có th ời mức đủ đảm b ảo cho ph ẫu thu ật. M ặc dù gian ức ch ế v ận động ng ắn, BN ph ục h ồi ở giai đoạn đầu, m ổ n ội soi tán SNQ vận động s ớm, gi ảm các nguy c ơ huy ết ng ược dòng khi b ơm c ăng n ước vào ni ệu kh ối, t ắc m ạch sau m ổ, c ải thi ện s ự hài qu ản v ẫn có t ỷ l ệ r ất ít BN có c ảm giác lòng c ủa BN, giúp gi ảm th ời gian n ằm căng t ức. Do BN t ỉnh táo trong quá trình vi ện. 197
6. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017 3. Ảnh h ưởng trên tu ần hoàn. Bi ểu đồ 1: Thay đổi t ần s ố tim ở các th ời điểm. Bi ểu đồ 2: Thay đổi huy ết áp độ ng m ạch trung bình ở các th ời điểm. Ảnh h ưởng trên huy ết động là m ột y ếu huy ết áp l ại d ần tr ở v ề m ức bình th ường tố quan tr ọng để đánh giá tính an toàn c ủa và không BN nào h ạ huy ết áp > 20% so ph ươ ng pháp vô c ảm. T ần s ố tim c ủa với tr ước GTTS. Nh ư v ậy, s ử d ụng li ều nhóm RF và nhóm RM có xu h ướng gi ảm ropivacain 10 mg đủ b ảo đảm cho ph ẫu ở th ời điểm T15 đến T20 phút sau gây tê, thu ật và ít ảnh h ưởng lên huy ết động. sau đó ổn định t ừ phút th ứ 30 và không 4. Ảnh h ưởng trên hô h ấp. thay đổi nhi ều trong su ốt quá trình ph ẫu thu ật và không g ặp BN nào trong m ổ Tần s ố th ở trung bình t ại các th ời điểm mạch ch ậm d ưới 60 chu k ỳ/phút. H ạ huy ết theo dõi c ủa nhóm RF và nhóm RM l ần áp là m ột trong các tác d ụng ph ụ th ường lượt là 16,7 ± 2,4; 15,3 ± 3,8 nh ịp/phút, gặp trong GTTS, ở c ả 2 nhóm huy ết áp không có BN nào b ị ức ch ế hô h ấp (t ần đều có xu h ướng gi ảm do tác d ụng ức ch ế số th ở < 10 nh ịp/phút). SpO 2 ở c ả 2 nhóm giao c ảm c ủa thu ốc tê. Tuy nhiên, sau đó tại các th ời điểm luôn > 98%. 5. Tác d ụng không mong mu ốn. Bảng 3: Tác d ụng không mong mu ốn Nhóm RF (n = 30) Nhóm RM (n = 30) Bu ồn nôn, nôn 0 8 (26,6%) Run 3 (10%) 1 (3,3%) Ng ứa 0 1 (3,3%) Đau đầu 1 (3,3%) 1 (3,3%) 198
7. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2017 - Run: th ường g ặp trong GTTS, 35,5 phút) (p < 0,05); ít ảnh h ưởng lên hô nguyên nhân và c ơ ch ế c ủa hi ện t ượng hấp và tu ần hoàn. Tác d ụng không mong run đến nay ch ưa rõ và còn nhi ều ý ki ến mu ốn g ồm bu ồn nôn, nôn ch ỉ g ặp ở nhóm khác nhau. Trong nghiên c ứu c ủa chúng RM (8 BN = 26,6%), run (10% ở nhóm tôi, 3 BN (10%) ở nhóm RF và 1 BN RF; 3,3% ở nhóm RM), ng ứa 3,3% ở (3,3%) ở nhóm RM xu ất hi ện run, tuy nhóm RM và đau đầu 3,3% ở m ỗi nhóm. nhiên hi ện t ượng này m ất đi nhanh chóng sau khi tiêm t ĩnh m ạch ch ậm 30 - 50 mg TÀI LI ỆU THAM KH ẢO dolargan và nên d ự phòng b ằng cách 1. Tr ần Quán Anh. S ỏi ni ệu qu ản - B ệnh sưởi ấm b ằng ch ăn điện cho BN, ủ ấm học ngo ại khoa t ập II. Nhà xu ất b ản Y h ọc. Hà dịch truy ền khi th ời ti ết l ạnh. Ng ứa g ặp N ộ i. 2006, tr.200-205. 1 BN (3,3%) ở nhóm RM, ng ứa ở vùng 2. Tr ươ ng Minh H ải. So sánh GTTS b ằng mặt và vùng da tr ước ng ực sau m ổ, tuy levobupivacain k ết h ợp fentanyl và bupivacain nhiên ng ứa t ự kh ỏi và không gây khó ch ịu kết h ợp fentanyl trong ph ẫu thu ật n ội soi tán nhi ều cho BN. SNQ ng ược dòng. Lu ận v ăn Bác s ỹ Chuyên - Bu ồn nôn và nôn: nguyên nhân gây khoa C ấp II. H ọc vi ện Quân y. Hà N ội. 2014. bu ồn nôn và nôn trong GTTS ch ủ y ếu là 3. Đỗ Vi ệt Thành. So sánh GTTS b ằng tụt huy ết áp và tác d ụng ph ụ c ủa opioid. levobupivacain k ết h ợp fentanyl v ới Nhóm RF không có BN nào bu ồn nôn, levobupivacain k ết h ợp fentanyl và morphin nôn; nh ưng nhóm RM g ặp 8 BN (26,6%) trong ph ẫu thu ật n ội soi u phì đại tuy ến ti ền bu ồn nôn, nôn, nh ững BN này được điều li ệt. Lu ận v ăn Bác s ỹ Chuyên khoa C ấp II. tr ị b ằng prezinton 4 - 8 mg tiêm t ĩnh Học vi ện Quân y. 2014. mạch. Nh ư v ậy, t ỷ l ệ bu ồn nôn, nôn trong 4. Ngô Qu ốc Dinh. So sánh tác d ụng nhóm RM cao h ơn trong nhóm RF. GTTS b ằng bupivacain k ết h ợp fentanyl v ới ropivacain k ết h ợp fentanyl trong ph ẫu thu ật - Đau đầu là bi ến ch ứng khá hay g ặp cắt u phì đại lành tính tuy ến ti ền li ệt n ội soi. với t ỷ l ệ thay đổi t ừ 1,6 - 30% và c ũng là Lu ận v ăn T ốt nghi ệp Bác s ỹ Chuyên khoa bi ến ch ứng gây nhi ều tranh cãi. Chúng tôi Cấp II. H ọc vi ện Quân y. 2015. gặp 1 BN mỗi nhóm. Khi ti ến hành nghiên 5. Serap Atabekoglu, Füsun Bozkirli. cứu, chúng tôi không g ặp các tác d ụng Comparison of the clinical effects of không mong mu ốn khác nh ư máu t ụ, intrathecal ropivacaine and bupivacaine in nhi ễm trùng, đau l ưng, li ệt chi d ưới. geriatric patients undergoing transurethral resection. Gazi Medical Journal. 2007, 18 (4), KẾT LU ẬN pp.182-185. Gây tê t ủy s ống b ằng h ỗn h ợp thu ốc 6. Bipin J. Ganvit, Parimal H. Patel, Hitesh RF ho ặc RM cho ph ẫu thu ật n ội soi tán R.Ahir. Comparison of intrathecal ropivacaine SNQ ng ược dòng đều có hi ệu qu ả vô with fentanyl and bupivacaine with fentanyl for cảm t ốt: t ất c ả BN đều đạt m ức độ vô urological surgery. International Journal of cảm t ốt và khá v ới m ức ức ch ế c ảm giác Scientific Research. 2013, 2 (12), pp.18-22. đau ≥ T8 t ại phút th ứ 20; th ời gian ph ục 7. Chaudhary A et al. Efficacy of spinal hồi v ận động ng ắn; th ời gian gi ảm đau ropivacaine versus ropivacaine with fentanyl sau m ổ kéo dài: c ủa nhóm RM (1.224,0 ± in transurethral resection operations. Saudi 121,3 phút) dài h ơn nhóm RF (315,5 ± Journal of Anaesthesia. 2014, 8 (1), pp.88-91. 199