Nghiên cứu tác dụng dự phòng và điều trị của hỗn hợp 2 kháng thể kháng vi khuẩn và kháng độc tố tả trên động vật thực nghiệm

Nội dung text: Nghiên cứu tác dụng dự phòng và điều trị của hỗn hợp 2 kháng thể kháng vi khuẩn và kháng độc tố tả trên động vật thực nghiệm

1. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 NGHIÊN C ỨU TÁC D ỤNG D Ự PHÒNG VÀ ĐIỀU TR Ị C ỦA H ỖN H ỢP 2 KHÁNG TH Ể KHÁNG VI KHU ẨN VÀ KHÁNG ĐỘC T Ố T Ả TRÊN ĐỘNG V ẬT TH ỰC NGHI ỆM Nguy ễn Hoàng Ngân *; Tr ịnh Thanh Hùng** TÓM T ẮT Mục tiêu: đánh giá tác d ụng d ự phòng và điều tr ị c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể kháng vi khu ẩn (VK) và kháng độc t ố t ả trên động v ật th ực nghi ệm gây nhi ễm VK t ả. Đối t ượng và ph ươ ng pháp: sử d ụng mô hình chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh 4 ngày tu ổi nhi ễm VK t ả theo ph ươ ng pháp của Kazuyuki Hirai và CS (2010). So sánh tác d ụng c ủa hỗn h ợp 2 kháng th ể kháng VK và kháng độc tố t ả v ới khi ch ỉ dùng kháng th ể kháng độc t ố t ả ho ặc kháng th ể kháng VK t ả. Kết qu ả: sự k ết h ợp kháng th ể IgY kháng VK t ả và kháng th ể IgY kháng độc t ố t ả t ạo nên tác d ụng hi ệp đồng. Tác d ụng c ủa hỗn h ợp 2 kháng th ể kháng VK và kháng độc t ố t ả tăng h ơn so v ới ch ỉ sử d ụng kháng th ể IgY kháng VK t ả ho ặc kháng th ể IgY kháng độc t ố t ả. Kết lu ận: hỗn h ợp 2 kháng th ể kháng VK và kháng độc t ố t ả sử d ụng theo đường u ống có tác d ụng t ốt trong điều tr ị và d ự phòng đối v ới lây nhi ễm VK t ả khi th ử nghi ệm trên chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh 4 ngày tu ổi. * T ừ khóa: Kháng th ể; Vi khu ẩn t ả; Độc t ố t ả. Study of Prevention and Treatment Effect of the Mixture of Anti-V. Cholera and Anti-cholera Toxin Antibodies on Experimental Animals Summary Objective: To evaluate the prevention and treatment effect of the mixture of anti-V. cholera and anti-cholera toxin antibodies on experimental animals infected by cholera bacteria. Subjects and methods: Using 4-day-old newborn mice infected by cholera bacteria, follow the method described by Kazuyuki Hirai et al (2010). Effect of the mixture of anti-V. cholera and anti-cholera toxin antibodies was compared with the effect when only using anti-V. cholera antibody or anti- cholera toxin antibody. Results: The combination of the anti-V.cholera antibody and anti-cholera toxin antibody created synergistic effects. The effect of the mixture of anti-V. cholera and anti- cholera toxin antibodies was much larger than when only using anti-V. cholera IgY antibody or anti-cholera toxin IgY antibody. Conclusion: The mixture of anti-V. cholera and anti-cholera toxin antibodies orally use had good effect on the prevention and treatment of cholera infection when tested on mice 4-day-old newborn. * Key words: Antibody; V. cholera; Cholera toxin. * Học vi ện Quân y ** Bé Khoa häc C«ng nghÖ Ng ười ph ản h ồi (Corresponding): Nguy ễn Hoàng Ngân(nguyenhoangngan@yahoo.com.vn) Ngày nh ận bài: 30/10/2016; Ngày ph ản bi ện đánh giá bài báo: 05/11/2016 Ngày bài báo được đă ng: 12/01/2016 16
2. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 ĐẶT V ẤN ĐỀ Bộ môn Mi ễn d ịch, H ọc vi ện Quân y cung cấp ở d ạng b ột đông khô, đạt tiêu chu ẩn Bệnh t ả do VK tả (Vibrio cholera) là m ột cơ s ở. bệnh truy ền nhi ễm nguy hi ểm. Cơ ch ế bệnh sinh c ủa b ệnh có s ự tham gia c ủa - H ỗn h ợp 2 kháng th ể trên theo t ỷ l ệ độc t ố t ả (cholera toxin), do VK t ả ti ết ra 1:1 (w/w). sau khi thâm nh ập vào ru ột b ệnh nhân; Hòa tan các ch ế ph ẩm th ử trên trong độc t ố gây t ổn thươ ng t ế bào niêm m ạc nước c ất thành d ạng dung d ịch (1 mg ru ột, d ẫn đến t ăng ti ết d ịch t ại ru ột, gây ỉa kháng th ể/ml) cho chu ột u ống. Cho chu ột ch ảy c ấp, n ếu không được điều tr ị k ịp uống b ằng cách s ử d ụng b ơm tiêm nh ỏ th ời có th ể d ẫn đến t ử vong do m ất n ước, (lo ại 1 ml) v ới kim lu ồn c ủa tr ẻ em. điện gi ải. S ử d ụng kháng th ể kháng VK Để tránh gây t ổn th ươ ng cho chu ột và và độc t ố t ả để d ự phòng và điều tr ị b ệnh hạn ch ế y ếu t ố gây nhi ễu trong nghiên tả đã được th ực hi ện ở m ột s ố n ước tiên cứu, thao tác cho chu ột u ống do 1 ng ười ti ến và cho hi ệu qu ả t ốt. B ộ môn Mi ễn th ực hi ện đã được t ập luy ện th ật thu ần dịch, H ọc vi ện Quân y kháng th ể IgY th ục tr ước khi ti ến hành thí nghi ệm. kháng VK t ả và kháng th ể IgY kháng độc * Động v ật thí nghi ệm: tố t ả (thu được t ừ lòng đỏ tr ứng gà) nghiên c ứu thành công, qua đánh giá Chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh dòng Swiss, bước đầu cho th ấy có tác d ụng b ảo v ệ 4 ngày tu ổi, không phân bi ệt gi ống. Chu ột đối v ới chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh gây sơ sinh do Ban Cung c ấp Động v ật thí nhi ễm VK t ả. S ự k ết h ợp gi ữa 2 lo ại nghi ệm, H ọc vi ện Quân y cung c ấp, được kháng th ể này được k ỳ v ọng s ẽ t ạo nên tách kh ỏi chu ột m ẹ tr ước khi ti ến hành thí tác d ụng hi ệp đồng trong d ự phòng và nghi ệm 4 gi ờ. điều tr ị lây nhi ễm VK t ả. Để có c ơ s ở * Ch ủng VK t ả gây b ệnh th ực nghi ệm: khoa h ọc v ề s ự k ết h ợp này, chúng tôi Ch ủng VK t ả 01 ( Vibrio cholerae 01 ) ti ến hành nghiên c ứu: Tác d ụng d ự phòng do Vi ện V ệ sinh Phòng d ịch Quân đội và điều tr ị c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể này cung c ấp. Nuôi c ấy ch ủng VK tả trong 12 trên động v ật th ực nghi ệm gây nhi ễm gi ờ ở 30 0 C trong 400 ml dung d ịch nuôi VK t ả. dưỡng BHI (BHI broth), có l ắc, r ửa 2 l ần với dung d ịch n ước mu ối sinh lý đệm ĐỐI T ƯỢNG VÀ PH ƯƠ NG PHÁP phosphat (phosphat buffered saline - NGHIÊN C ỨU PBS; pH 7,2; vô khu ẩn), treo trong dung 1. Đối t ượng, v ật li ệu nghiên c ứu. dịch PBS v ới n ồng độ 7,5 x 10 8 CFU/ml * Ch ế ph ẩm nghiên c ứu: ngay tr ước khi gây nhi ễm VK t ả cho chu ột. - Kháng th ể IgY đặc hi ệu kháng VK t ả 2. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu. (g ọi t ắt là IgY kháng VK t ả) do B ộ môn Đánh giá tác d ụng d ự phòng và điều tr ị Mi ễn d ịch, H ọc viện Quân y cung c ấp ở nhi ễm VK t ả c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể dạng b ột đông khô, đạt tiêu chu ẩn c ơ s ở. trên mô hình chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh 4 - Kháng th ể IgY đặc hi ệu kháng độc ngày tu ổi nhi ễm VK t ả theo ph ươ ng pháp tố t ả (g ọi t ắt là IgY kháng độc t ố t ả) do Kazuyuki Hirai và CS (2010) [1]. 17
3. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 * Nghiên c ứu 1: đánh giá tác d ụng điều tr ị c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể, so sánh v ới IgY kháng VK t ả và IgY kháng độc t ố t ả dùng đơ n l ẻ. Chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh 4 ngày tu ổi, tách kh ỏi chu ột m ẹ tr ước khi ti ến hành thí nghi ệm 4 gi ờ và chia làm 5 lô, m ỗi lô 20 con. Bảng 1: Phân lô và cho chu ột u ống trong nghiên c ứu 1. Lô chu ột Lô 1 Lô 3 Lô 2 Lô 4 Lô 5 (IgY kháng (ch ứng (hỗn h ợp 2 Th ời gian (ch ứng b ệnh lý) (IgY kháng VK t ả) độc t ố t ả) sinh h ọc) kháng th ể) 4 gi ờ sau khi tác h 50 µl 50 µl 50 µl 50 µl 50 µl kh ỏi m ẹ (gây nhi ễm) V. cholerae 01 V. cholerae 01 V. cholerae 01 V. cholerae 01 PBS 7,5 x 10 8 CFU/ml 7,5 x 10 8 CFU/ml 7,5 x 10 8 CFU/ml 7,5 x 10 8 CFU/ml 3 gi ờ sau gây nhi ễm 50 µl 50 µl 50 µl hỗn h ợp 2 50 µl 50 µl PBS PBS kháng th ể kháng VK t ả kháng độc t ố t ả Cứ sau m ỗi 4 gi ờ 50 µl 50 µl 50 µl hỗn h ợp 50 µl 50 µl PBS PBS 2 kháng th ể kháng VK t ả kháng độc t ố t ả Vi ệc cho chu ột u ống ở các th ời điểm c ứ m ỗi 4 gi ờ được th ực hi ện trên nh ững chu ột còn s ống đến th ời điểm đó, cho t ới th ời điểm 72 gi ờ k ể t ừ khi b ắt đầu thí nghi ệm (cho lây nhi ễm). Ghi nh ận s ố l ượng và th ời điểm chu ột ch ết trong t ừng lô trong vòng 72 gi ờ kể t ừ khi b ắt đầu thí nghi ệm. * Nghiên c ứu 2: đánh giá ảnh h ưởng c ủa th ời gian gi ữa các l ần dùng thu ốc lên tác dụng điều tr ị c ủa hỗn h ợp 2 kháng thể. Chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh 4 ngày tu ổi, tách kh ỏi chu ột m ẹ tr ước khi ti ến hành thí nghi ệm 4 gi ờ, chia làm 4 lô, m ỗi lô 20 con. Bảng 2: Phân lô và cho chu ột u ống trong nghiên c ứu 2. Lô chu ột Lô 1 (lô ch ứng) Lô 2 (cách 4 gi ờ) Lô 3 (cách 8 gi ờ) Lô 4 (cách 12 gi ờ) Th ời gian 4 gi ờ sau khi 50 µl 50 µl V. cholerae 01 50 µl V. cholerae 01 50 µl V. cholerae 01 tách kh ỏi m ẹ V. cholerae 01 7,5 x 10 8 CFU/ml 7,5 x 10 8 CFU/ml 7,5 x 10 8 CFU/ml (gây nhi ễm) 7,5 x 10 8 CFU/ml 3 giờ sau 50 µl hỗn h ợp 50 µl hỗn h ợp 50 µl hỗn h ợp 50 µl PBS gây nhi ễm 2 kháng th ể 2 kháng th ể 2 kháng th ể 50 µl hỗn h ợp 50 µl hỗn h ợp Các l ần ti ếp 50 µl hỗn h ợp 50 µl PBS 4 gi ờ 2 kháng th ể, 8 gi ờ 2 kháng th ể, 12 gi ờ theo, c ứ 4 gi ờ 2 kháng th ể 4 gi ờ 1 l ần 1 l ần, các l ần khác 1 l ần, các l ần khác cho u ống 1 l ần 1 l ần uống 50 µl PBS uống 50 µl PBS Vi ệc cho chu ột u ống ở các th ời điểm, c ứ sau m ỗi 4 gi ờ th ực hi ện v ới nh ững chu ột còn s ống đến th ời điểm đó, cho t ới th ời điểm 72 gi ờ k ể t ừ khi b ắt đầu thí nghi ệm (cho lây nhi ễm). Ghi nh ận s ố l ượng và th ời điểm chu ột ch ết trong t ừng lô trong vòng 72 gi ờ kể t ừ khi b ắt đầu thí nghi ệm. 18
4. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 * Nghiên c ứu 3: đánh giá tác d ụng d ự KẾT QU Ả NGHIÊN C ỨU VÀ phòng c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể: BÀN LU ẬN Chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh 4 ngày tu ổi, 1. K ết qu ả nghiên c ứu 1: tác d ụng tách kh ỏi chu ột m ẹ tr ước khi ti ến hành thí điều tr ị c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể, so sánh v ới IgY kháng VK t ả và IgY kháng nghi ệm 4 gi ờ, và làm 5 lô, m ỗi lô 20 con. độc t ố t ả dùng đơ n l ẻ. - Lô ch ứng sinh h ọc: u ống 50 µl PBS - Chu ột ở lô 1 không gây nhi ễm VK t ả, tại th ời điểm sau tách m ẹ 4 gi ờ. Sau đó cho u ống dung d ịch PBS, s ử d ụng làm lô cứ m ỗi 4 gi ờ cho u ống 50 µl PBS. ch ứng sinh h ọc nh ằm đảm b ảo vi ệc th ực - Lô ch ứng b ệnh 1: u ống 50 µl V. cholerae hi ện thao tác cho chu ột u ống qua sonde 01, 7,5 x 10 8 CFU/ml t ại th ời điểm sau dạ dày không gây ch ết động v ật thí nghi ệm, tách m ẹ 4 gi ờ. Sau đó c ứ m ỗi 4 gi ờ cho do đó không gây nhi ễu đối v ới k ết qu ả uống 50 µl PBS. nghiên c ứu. K ết qu ả cho th ấy trong nhóm này, 13/20 chu ột (65 %) s ống đến 72 gi ờ - Lô d ự phòng 1: u ống 50 µl V. cholerae kể t ừ khi b ắt đầu thí nghi ệm. Ph ẫu tích 8 01, 7,5 x 10 CFU/ml tr ộn l ẫn hỗn h ợp chu ột quan sát bên trong th ấy các quai 2 kháng th ể 1 mg/ml tại th ời điểm sau tách ru ột bình th ường, h ậu môn s ạch. mẹ 4 gi ờ. Sau đó c ứ m ỗi 4 gi ờ cho u ống - Chu ột ở lô 2 được gây nhi ễm VK t ả 50 µl PBS. (50 µl V. cholerae 01, 7,5 x 10 8 CFU/ml), - Lô ch ứng b ệnh 2: u ống 50 µl PBS tại cho u ống dung d ịch PBS, s ử d ụng làm lô th ời điểm sau tách m ẹ 4 gi ờ, sau 1 gi ờ ch ứng b ệnh lý. Chu ột ở lô này nhanh uống 50 µl V. cholerae 7,5 x 10 8 CFU/ml. chóng b ị ch ết tr ước 20 gi ờ k ể t ừ khi gây nhi ễm. Tính t ừ th ời điểm gây nhi ễm, th ời Sau đó c ứ m ỗi 4 gi ờ cho u ống 50 µl PBS. gian s ống thêm trung bình c ủa chu ột ở lô - Lô d ự phòng 2: u ống 50 µl hỗn h ợp 2 là 14,12 gi ờ. Ph ẫu tích chu ột quan sát 2 kháng th ể tại th ời điểm sau tách m ẹ bên trong th ấy các quai ru ột c ăng và đầy 4 gi ờ, sau 1 gi ờ u ống 50 µl V. cholerae ch ất l ỏng, h ậu môn dính d ịch phân (hình 7,5 x 10 8 CFU/ml. Sau đó c ứ m ỗi 4 gi ờ 1). Vi ệc gây nhi ễm VK t ả đã làm chu ột ở cho u ống 50 µl PBS. lô này b ị b ệnh và nhanh chóng ch ết, theo di ễn bi ến c ủa b ệnh t ả không được điều tr ị. Ghi nh ận s ố l ượng và th ời điểm các chu ột ch ết trong t ừng lô trong vòng 72 gi ờ kể t ừ khi b ắt đầu cho lây nhi ễm. * Xử lý s ố li ệu: Xử lý s ố li ệu theo các ph ươ ng pháp th ống kê y sinh h ọc, s ử d ụng mô hình phân tích s ống sót (survival analysis), phân tích xác xu ất s ống sót tích l ũy Kaplan-Meier b ằng ph ần m ềm SPSS 16.0. Dùng ki ểm định Log Rank để so sánh s ự khác bi ệt gi ữa các lô nghiên c ứu. S ự khác Hình 1: Chu ột lô ch ứng b ệnh lý. Các quai ru ột bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê khi p < 0,05. căng đầy ch ất l ỏng, h ậu môn dính d ịch phân. 19
5. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 - Gây nhi ễm VK t ả chu ột ở các lô 3, 4, 5 nh ư lô 2, sau đó cho u ống hỗn h ợp 2 kháng th ể, IgY kháng VK t ả và IgY kháng độc t ố t ả (t ươ ng ứng). Kết qu ả nghiên c ứu 1 được trình bày ở b ảng 3 và bi ểu đồ 1. Bảng 3: Tác d ụng c ủa ch ế ph ẩm nghiên c ứu lên th ời gian s ống thêm (gi ờ) c ủa chu ột nhi ễm VK t ả (n = 20). Th ời gian s ống thêm trung bình Th ời gian Tỷ l ệ s ống Lô nghiên c ứu Giá tr ị p s ố ng thêm sau 72 gi ờ x ± SE (Log Rank test) tối thi ểu (%) Lô 1 (ch ứng sinh lý) (1) 68,82 ± 1,36 p3-1,4 > 0,05 48,96 65 % Lô 2 (ch ứng b ệnh lý) (2) 14,12 ± 0,76 p3-5 < 0,01 9,28 0 Lô 3 (hỗn h ợp 2 kháng th ể) (3) 62,18 ± 2,81 p4-5 > 0,05 32,69 50% Lô 4 (IgY kháng VK t ả) (4) 51,04 ± 4,54 p4 -1 < 0,05 15,64 40% Lô 5 (IgY kháng độc t ố t ả) (5) 37,43 ± 4,56 p5 -1, p -2 < 0,001 10,62 20% Bi ểu đồ 1: Xác su ất s ống sót tích l ũy Kaplan-Meier. Kết qu ả t ừ b ảng 3 và bi ểu đồ 1 cho đầy ch ất l ỏng và h ậu môn dính d ịch phân th ấy các ch ế ph ẩm s ử d ụng có tác d ụng gi ảm rõ r ệt so v ới lô ch ứng b ệnh lý. kéo dài th ời gian s ống c ủa chu ột có ý Hỗn h ợp 2 kháng th ể có tác d ụng kéo ngh ĩa th ống kê so v ới lô ch ứng b ệnh lý dài th ời gian s ống c ủa chu ột t ốt nh ất, (p < 0,001), Log Rank test. So sánh các khác bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê so v ới lô thông s ố khác nh ư th ời gian s ống thêm dùng IgY kháng độc t ố t ả. Th ời gian s ống tối thi ểu, t ỷ l ệ % s ống sau 72 gi ờ đều c ải thêm trung bình c ủa chu ột ở lô dùng h ỗn thi ện rõ r ệt. Ph ẫu tích chu ột quan sát bên hợp 2 kháng th ể th ậm chí còn t ăng đến trong th ấy tình tr ạng các quai ru ột c ăng, mức không khác bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê 20
6. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 so lô ch ứng sinh lý. Ở lô u ống h ỗn h ợp 2 nh ưng ch ưa đạt ý ngh ĩa th ống kê so v ới kháng th ể, m ột s ố chu ột có hình ảnh quai ở lô dùng IgY kháng VK t ả, tuy nhiên l ại ru ột tr ở v ề g ần nh ư bình th ường so v ới lô nh ỏ h ơn có ý ngh ĩa th ống kê so v ới lô ch ứng sinh h ọc. hỗn h ợp 2 kháng th ể v ới p < 0,05. Thông Th ời gian s ống thêm trung bình c ủa số v ề th ời gian s ống thêm t ối thi ểu và t ỷ chu ột ở lô dùng IgY kháng VK t ả kém h ơn lệ % s ống sau 72 gi ờ ở lô dùng IgY kháng nh ưng ch ưa đạt ý ngh ĩa th ống kê so v ới độc t ố t ả c ũng nh ỏ h ơn so v ới lô dùng IgY ở lô dùng h ỗn h ợp 2 kháng th ể, tuy nhiên kháng VK t ả. K ết qu ả này cho th ấy trong lại nh ỏ h ơn có ý ngh ĩa th ống kê so v ới lô điều tr ị t ả, vi ệc tác động lên VK t ả (dùng ch ứng sinh lý v ới p < 0,05. Thông s ố v ề IgY kháng VK t ả) có tác d ụng t ốt h ơn tác th ời gian s ống thêm t ối thi ểu và t ỷ l ệ % động lên độc t ố t ả (dùng IgY kháng độc t ố sống sau 72 gi ờ ở lô này nh ỏ h ơn so v ới tả), vi ệc k ết h ợp c ả kháng VK và kháng lô dùng h ỗn h ợp 2 kháng th ể. T ươ ng t ự, độc t ố (trong h ỗn h ợp 2 kháng th ể) t ạo th ời gian s ống thêm trung bình c ủa chu ột nên tác d ụng hi ệp đồng, làm tác d ụng t ăng ở lô dùng IgY kháng độc t ố t ả kém h ơn, lên rõ r ệt. 2. K ết qu ả nghiên c ứu 2: ảnh h ưởng c ủa th ời gian gi ữa các l ần dùng thu ốc lên tác d ụng điều tr ị c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể. Bảng 4: Ảnh h ưởng c ủa th ời gian gi ữa các l ần dùng thu ốc lên tác d ụng điều tr ị c ủa hỗn h ợp 2 kháng th ể (n = 20). Th ời gian s ống thêm trung bình Th ời gian s ống Tỷ l ệ s ống sau Lô nghiên c ứu X ± SE Giá tr ị p (Log Rank test) thêm t ối thi ểu 72 gi ờ (%) Lô 1 (lô ch ứng) (1) 14,12 ± 0,76 p-1 < 0,001 9,28 0 Lô 2 (cách 4 gi ờ) (2) 62,18 ± 2,81 p2-4 < 0,05 32,69 50% Lô 3 (cách 8 gi ờ) (3) 58,33 ± 3,51 p2-3 > 0,05 26,18 45% Lô 4 (cách 12 gi ờ) (4) 47,54 ± 4,13 0,1 > p 3-4 > 0,05 20,27 30% Bi ểu đồ 2: T ỷ l ệ s ống sót tích l ũy trong nghiên c ứu 2. 21
7. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 So v ới lô ch ứng b ệnh lý, chu ột ở t ất c ả Trong nghiên c ứu tác d ụng điều tr ị c ủa các lô dùng h ỗn h ợp 2 kháng th ể đều có hỗn h ợp tr ộn kháng th ể kháng VK t ả và th ời gian s ống thêm dài h ơn có ý ngh ĩa kháng th ể kháng độc t ố t ả, Kazuyuki Hirai th ống kê (p < 0,001). K ết qu ả này giúp và CS c ũng nh ận th ấy khi kho ảng cách kh ẳng định thêm v ề tác d ụng điều tr ị gi ữa các l ần dùng thu ốc là 2, 4, 6, ho ặc 8 nhi ễm VK t ả c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể. gi ờ thì th ời gian s ống thêm c ủa chu ột khá - Kho ảng th ời gian gi ữa các l ần cho cao. Th ời gian gi ữa các l ần dùng thu ốc uống h ỗn h ợp 2 kháng th ể càng l ớn, th ời càng ng ắn, th ời gian chu ột s ống thêm gian s ống thêm c ủa chu ột càng ng ắn. càng dài, nh ưng không có s ự khác bi ệt Tuy nhiên, khi kho ảng th ời gian gi ữa các lớn (p < 0,05). Tuy nhiên, khi th ời gian lần cho u ống h ỗn h ợp 2 kháng th ể là 4 gi ờ gi ữa các l ần dùng thu ốc là 12 thì th ời gian và 8 gi ờ, th ời gian s ống thêm c ủa chu ột sống thêm c ủa chu ột gi ảm h ơn rõ so v ới khá l ớn và không có s ự khác bi ệt nhi ều khi dùng ở các kho ảng th ời gian ng ắn. gi ữa hai lô này (p 2-3 > 0,05). Trái l ại, khi Kết qu ả nghiên c ứu c ủa chúng tôi vì kho ảng th ời gian gi ữa các l ần cho u ống vậy c ũng phù h ợp v ới k ết qu ả nghiên c ứu hỗn h ợp 2 kháng th ể là 12 gi ờ, th ời gian của tác gi ả Kazuyuki Hirai. T ừ các k ết sống thêm c ủa chu ột giảm rõ, khác bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê so v ới khi kho ảng qu ả nghiên c ứu này cho phép chúng tôi th ời gian gi ữa các l ần cho u ống h ỗn h ợp khuy ến cáo th ời gian gi ữa các l ần dùng thu ốc t ốt nh ất 4 - 8 gi ờ, ngh ĩa là nên u ống 2 kháng th ể là 4 gi ờ (p 2-4 < 0,05) và ti ến tới có ý ngh ĩa th ống kê so v ới khi kho ảng hỗn h ợp 2 kháng th ể 3 - 6 l ần/ngày để đạt th ời gian gi ữa các l ần cho u ống h ỗn h ợp được tác d ụng điều tr ị t ốt đồng th ời thu ận 2 kháng th ể là 8 gi ờ (p 3-4 < 0,1). lợi cho vi ệc s ử d ụng. 3. K ết qu ả nghiên c ứu 3: tác d ụng d ự phòng c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể. Bảng 5: Tác d ụng d ự phòng c ủa h ỗn h ợp 2 kháng th ể (n = 20). Th ời gian s ống thêm trung bình Th ời gian s ống Tỷ l ệ s ống sau Lô nghiên c ứu Giá tr ị p X ± SE thêm t ối thi ểu 72 gi ờ (%) (Log Rank test) Lô 1 (lô ch ứng sinh h ọc) (1) 69,56 ± 1,08 51,86 65% p3-1 > 0,05 Lô 2 (lô ch ứng b ệnh 1) (2) 14,31 ± 0,81 9,26 0 p4-1 > 0,05 Lô 3 (lô d ự phòng 1) (3) 67,03 ± 1,93 40,65 60% p3-2 < 0,001 Lô 4 (lô ch ứng b ệnh 2) (4) 15,00 ± 0,81 9,54 0 p5-4 < 0,001 Lô 5 (lô d ự phòng 2) (5) 63,76 ± 2,43 38,69 50% 22
8. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 2-2017 Bi ểu đồ 3: T ỷ l ệ s ống sót trong nghiên c ứu 3. Hỗn h ợp 2 kháng th ể khi dùng d ự phòng có tác d ụng b ảo v ệ chu ột nghiên c ứu, làm tăng th ời gian s ống thêm c ủa chu ột và t ỷ l ệ s ống sót tích l ũy t ăng có ý ngh ĩa th ống kê so v ới lô không được d ự phòng (p < 0,001), thông s ố này t ươ ng đươ ng so v ới lô ch ứng sinh h ọc (p > 0,05). K ết qu ả ph ẫu tích chu ột c ũng cho th ấy h ỗn h ợp 2 kháng th ể dùng d ự phòng có tác d ụng t ốt ng ăn ng ừa kh ả n ăng gây b ệnh c ủa VK t ả, làm hình ảnh quai ru ột c ủa chu ột g ần nh ư bình th ường, bi ểu hi ện quai ru ột c ăng và ch ứa ch ất l ỏng trong đó r ất nh ẹ, nhi ều con không rõ r ệt. KẾT LU ẬN TÀI LI ỆU THAM KH ẢO Hỗn h ợp 2 kháng th ể k ết h ợp gi ữa 1. Kazuyuki H, Hideyuki A, Koji U . Passive kháng th ể IgY kháng VK t ả và kháng th ể oral immunization by egg yolk immunoglobulin IgY kháng độc t ố t ả s ử d ụng theo đường (IgY) to Vibrio cholerae effectively prevents uống có tác d ụng t ốt trong c ả điều tr ị và cholera. Acta Medica Okayama. 2010, 64 (3), dự phòng đối v ới lây nhi ễm VK t ả khi th ử pp.163-170. nghi ệm trên chu ột nh ắt tr ắng s ơ sinh 4 2. Huu Dat Tran, Munirul Alam, Nguyen Vu ngày tu ổi. S ự k ết h ợp kháng th ể IgY Trung. Multi-drug resistant Vibrio cholerae 01 kháng VK t ả và kháng th ể IgY kháng độc variant El Tor isolated in northern Vietnam tố t ả t ạo nên tác d ụng hi ệp đồng, làm tác between 2007 and 2010. J Med Microbiol. dụng t ăng h ơn h ẳn so v ới khi s ử d ụng 2012, 61 (Pt 3), pp.431-437. kháng th ể IgY kháng VK t ả ho ặc kháng 3. Yu L, Zhou Y, Wang R . Multiple antibiotic th ể IgY kháng độc t ố t ả đơ n l ẻ. U ống h ỗn resistance of Vibrio cholerae serogroup 0139 hợp 2 kháng th ể 4 - 8 ti ếng m ột l ần cho in China from 1993 to 2009. PLoS ONE 7 (6), hi ệu qu ả điều tr ị t ốt. e38633. 23