Nghiên cứu cơ cấu điều trị chấn thương vùng hàm mặt tại bệnh viện 4

Nội dung text: Nghiên cứu cơ cấu điều trị chấn thương vùng hàm mặt tại bệnh viện 4

1. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2013 NGHIÊN CỨU CƠ CẤU ĐIỀU TRỊ CHẤN THƢƠNG VÙNG HÀM MẶT TẠI BỆNH VIỆN 4 Lª Đức Tuấn*; Vũ Như Hát** TÓM TẮT Tiến hành nghiên cứu trên 1.032 bệnh nhân (BN), tuổi từ 17 - 79 ch n th ng v ng hà ặt ( ) c iều trị t i Bệnh viện 4, uân àn 4, từ 01 - 2007 ến 4 - 2012, nhằ ánh giá c c u và khả năng thu dung, iều trị ch n th ng vết th ng (CT-VT) v ng của 1 bệnh viện óng quân trên ịa bàn dân c ông tr ng Ch ng trình kết h p Quân - Dân y. * Từ khóa: C c u iều trị; Ch n th ng; V ng hà ặt. STRUCTURE OF TREATMENT OF JAW AND FACE AREA INJURY AT 4 HOSPITAL SUMMARY A study on 1,032 patients aged 17 to 79 who were injured in the jaw and face areas and treated in Hospital 4, Corps 4 from January, 2007 to April, 2012 aimed at assessing structure of inpatients and the posibility of treatment, injury-wound therapy with facial areas in a hospital, where there is a huge population density, also making the combined military - civil program. * Key words: Structure of treatment; Injury; Jaw and face area. ĐẶT VẤN ĐỀ n vị tr ng và ng ài quân i trên ịa bàn Bệnh viện 4 à tuyến iều trị cu i của T . Ch inh và Ch ng trình uân - uân àn 4, óng t i Khu công nghiệ Dân y kết h , r t thu n i khi r ng óng th n, n i có nhiều công nhân từ các h vi cứu chữa, s cứu ban u. Việc tỉnh khác ến s ng và à việc nên t iều trị c bản bệnh ch n th ng v ng dân c ông c. The hân c của C c có những thành công nh t ịnh, tuy uân y [1], ng ài ảm bả quân y ch n nhiên vẫn còn có nhiều h n chế. vị của ình, bệnh viện còn hải thực hiện u t hát từ thực tế trên, ch ng tôi nhiệm v kết h quân dân y, cứu chữa nghiên cứu ề tài này nhằ : cho cả nhân dân trên ịa bàn óng quân. ổ ết quả Về mặt chuyên ôn, bệnh viện c u ở tiên trang bị nhiều hệ th ng áy óc hiện i h c v công tác ch n án và iều trị, có sự iên kết và h tr hiệu quả giữa các * ọ Q â y ** Chịu trách nhiệm nội dung khoa học: PGS. TS. Trần Đình Chiến TS. Nguyễn Trường Giang 161
2. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2013 ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP - há chuyên kh a răng HM xác ịnh NGHIÊN CỨU tổn th ng h n ề , g y x ng. Th ng 1 Đ tƣ u kê t n su t xu t hiện các triệu chứng. 1.032 BN từ 17 - 79 tuổi bị ch n th ng - Ch quang quy ớc và cắt lớp vi mới v ng ch a c iều trị c bản t nh s mặt. nằ n i tr t i Bệnh viện 4, uân àn 4 từ tháng 01 - 2007 ến 4 - 2012. - i chiếu kết quả ch n án â sàng và quang, qua ó, ánh giá hiệu quả 2 P ƣơ p áp u. ch n án ch n th ng v ng bằng i cứu: 959 BN, tiến cứu: 73 BN. h h a a. - Th ng kê chung về ẫu nghiên cứu: tuổi và giới; thời iểm bị tai n n ( ê hay - ánh giá kết quả iều trị ngay khi BN ngày, giờ ca iể ); nguyên nhân; thời ra viện dựa và giải hẫu, chức năng, th gian và các h ng há c p cứu xử tr v ng khi BN xu t viện the 3 ức tr ớc khi nh p viện. : t t, khá, trung bình. - há â sàng: th n kinh s n , các - ử s iệu: bằng thu t t án th ng kê tổn th ng kết h . y h c the ch ng trình E i.inf 3.5.1. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN 1. Kết quả chung. ả 1: hân b BN the tuổi và giới (n = 1.032). NAM NỮ TỔNG LỨA TUỔI n (%) n (%) n (%) < 18 16 1,55 8 0,78 24 2,33 18 - 30 639 61,92 106 10,27 745 72,19 31 - 40 97 9,40 7 0,67 104 10,08 41 - 50 109 10,56 23 2,23 132 12,78 > 51 19 1,84 8 0,78 27 2,62 Tổng 880 85,27 152 14,73 1032 100 Tuổi trung bình 27,56 ± 8,07 27,61 ± 10,16 27,57 ± 8,41 p < 0,05 - Nhó tuổi hay gặ nh t từ 18 - 30 (745 BN = 72,19%), h h p với kết quả của Nguy n u c ức (2005) [3]: gặ ứa tuổi 18 - 40: 77,00%, V nh D ng (2007) [2]: 69,32% và với N r . và C [7]. 163
3. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2013 - Na chiế 85,27% (880 BN). T ệ * ổ ế â na nữ: 5,7 1. Ch n th ng s n : 161 BN (15,60%); - ặ nhiều nh t à i t ng dân (885 tổn th ng ắt, tai, i, h ng: 150 BN BN = 85,75%). i t ng có bảo hiểm y tế (14,53%); vết th ng h n mề các vị tr chiế 11,92% (123 BN). iều này ch a khác: 304 BN (29,46%); g y x ng các vị phản ánh ng thực tế, d ch nh sách bảo tr khác: 101 BN (9,79%); không có tổn hiể ch a h h . ng b i bị tai th ng kết h p: 405 BN (39,24%). n n chiế t lệ r t t (24 BN = 2,33%). * ế ả â h n ề n thu n: 654 BN (63,37%); - ng BN tăng the nă : nă 2007 g y x ng n thu n: 71 BN (6,88%); à 12,98%; nă 2011: 23,74%. vết th ng h n mề kết h g y x ng: - Nguyên nhân chủ yếu d tai n n giao 307 BN (29,75%). thông (867 BN = 84,02%). ặc d bệnh viện * P â bố ổ ần m nằ tr ng khu công nghiệ ớn, nh ng tai HM (n = 961): sây xát, b gi : 341 BN n n d a ng chiế t lệ nh (37 BN = (35,48%); vết th ng rách da: 285 BN 3,58%), t ng ng với kết quả của ặng (29,66%); vết th ng thiếu hổng tổ chức: inh T [6], Van và C (2006) [8]. 28 BN (2,91%); vết th ng h n mềm kết - Thời iể xảy ra tai n n chủ yếu và h tổn th ng x ng: 307 BN (31,95%). ban ê (652 BN = 63,18%), ng ời tham * ổ y â gia gia thông r t chủ quan và ban ê , (n = 378): g y răng, x ng ổ răng: 49 BN sau các cu c nh u và c chiều t i, ặc (12,66%); g y x ng hà d ới: 96 BN biệt và giờ ca iể có tới 27,91% BN bị (24,81%); g y x ng t ng giữa ặt: 221 BN (57,11%); g y x ng cả 2 t ng ặt: ch n th ng (288 1.032 BN). 12 BN (3,10%). 2 Tì ì ấp c u, xử trí sơ bộ trƣớc - 97,19% c ch quang (1.003 BN). khi nhập viện. sánh â sàng và hình ảnh quang - Chỉ cã 15,14% (156 1.032 BN) c xử th y có sự h h chặt ch với hệ s tr tuyến tr ớc, các biện há chủ yếu à a a à 0,95 ( < 0,05). băng bó t thời vết th ng và tiê thu c 4 Cá p ƣơ p áp đ ều trị chấn giả au. BN c xử tr the chuyên t ƣơ vù HM. kh a chiế s ng th (0,19%). a s - 97,48% BN (1.006 BN) c giữ i không c xử tr , chuyển ngay và bệnh iều trị t i bệnh viện; tr ng ó, tổn th ng viện (876 BN = 84,86%). ết quả này h ph n mề : 63,37% (654 BN); g y x ng h p với nghiên cứu của V nh D ng [2]. n thu n chiế s ng nh (71 BN = - Thời gian ến viện: 80,62% (832/1.032 7,06%); g y x ng kết h ch n th ng ph n mềm 281 BN (29,57%). BN) ến viện tr ớc 1 giờ, từ 1 - 6 giờ: 10,76% (111 BN), còn i sau 6 giờ (d chủ quan - 2,52% (26/1.032 BN) không c iều a về nhà, c có di n biến x u, ké dài trị, hải chuyển tuyến trên. mới a tới viện). * b ế ần 3. Kết quả kh¸m l©m sàng. m m (n = 681): 164
4. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2013 ửa vết th ng, y dị v t: 234 BN 5. Kết quả đ ều trị chấ t ƣơ vù (34,36%); r ch dẫn u áu t : 11 BN HM. (1,62%); khâu óng vết th ng: 325 BN ả ết quả g n iều trị ch n th ng (47,72%); khâu óng vết th ng có sử v ng . d ng k thu t t hình: 45 BN (6,61%); kết IỀU TRỊ PHẦN ÃY ÃY ƯƠNG T Ổ NG TỶ LỆ + VẾT MỀM ƠN XƯƠNG (%) h 2 h ng há iều trị: 66 BN (9,69%). THUẦN THƯƠNG KẾT QUẢ PHẦN MỀM ả : h ng há iều trị g y x ng hà d ới. T t 262 42 114 418 41,55 há 386 29 161 576 57,26 CÁC ƯƠN Á IỀU TRỊ n TỶ LỆ (%) Trung bình 6 0 6 12 57,26 Nắn chỉnh c ịnh Ivy 13 13,83 Tổng 654 71 281 1006 100 Tiguerstedt 10 10,64 Phẫu thu t kết Chỉ thé 9 9,57 h x ng KẾT LUẬN N v t 45 47,87 ua nghiên cứu 1.032 BN ch n th ng ết h 5 5,32 v ng c iều trị t i Bệnh viện 4 từ Kết h p cả hai Chỉ thé 5 5,32 tháng 1 - 2007 ến 4 - 2012, ch ng tôi r t ra N v t 7 7,45 kết lu n: Tổng 94 100 - C c u tổn th ng ch n th ng v ng HM: iều trị bả t n g y x ng hà d ới Tuổi và giới t nh: tuổi th ờng gặ nh t chiế 24,47% (23 94 BN). Nắn chỉnh kết từ 18 - 30, a s à na (72,19%). x ng hà d ới bằng n v t n thu n + Nguyên nhân: d tai n n gia thông: c sử d ng nhiều nh t (45 94 BN = 47,87%). 84,02%, d tai n n a ng: 3,58%. Ch n ả Ph ng há iều trị g y x ng th ng d hu n uyện quân sự: 0,19%. a gò á - cung tiếp. s BN c trực tiế a ngay và bệnh viện xử tr c cứu tr ng 1 giờ u (80,62%). PHƯƠN Á IỀU TRỊ n (%) i t ng à dân chiế 85,75%, b i: Bả t n 117 53,67 2,33%. hẫu Nâng chỉnh x ng 86 39,45 thu t gò á - cung tiế Ch n th ng, vết th ng h n mề không kết x ng chiế 63,37%. ết h x ng 15 6,88 36,63% g y x ng, tr ng ó, 57,11% Tổng 218 100 g y t ng giữa mặt, g y x ng hà d ới: 24,81%. Chủ yếu à hẫu thu t nâng chỉnh gò á - ánh giá kết quả iều trị ch n th ng cung tiế , còn hẫu thu t kết x ng r t t v ng : (15/218 BN = 6,88%). Kết quả này t ng tự 97,48% BN có ch n th ng vết th ng với nghiên cứu của Tr ng Nhựt huê [4] c xử tr ; chỉ 2,52% hải chuyển và Bệnh viện 87, Nha Trang [5]. tuyến trên iều trị. 165
5. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2013 + Vết th ng h n mềm kết h p ch n 4. . Nghiên cứu ặc iể th ng c xử tr t t, the ng nguyên g y x ng hà d ới và ánh giá kết quả iều tắc, iều lệ xử tr vết th ng v ng ; kết trị t i Bệnh viện a kh a T C n Th giai n quả t t và khá: 99,08%. Việc sử d ng các 2009 - 2010. u n án Tiến s Y h c. Viện Nghiên cứu Y d c â sàng 108. à N i. 2012. k thu t t hình còn th . ặc biệt, ch a á d ng các k thu t t hình u n. 5. ế CS. Nh n xét kết quả iều trị g y x ng hà + Với g y x ng v ng : xử tr c d ới t i Bệnh viện 87 tr ng 10 nă (1 1994 - h u hết g y x ng hà d ới, trừ tr ờng 12 2003). T ch Y h c Việt Na . 2004, t h g y i c u. B ớc u thực hiện can 303, tr.63-66. thiệp phẫu thu t với g y x ng gò á - 6. . Nghiên cứu ch n án và cung tiế , hà trên n giản. ết quả iều iều trị g y x ng tiế gò á. u n án Tiến s trị g n t t t và khá: 98,29%. Y h c. Viện Nghiên cứu Y d c â sàng 108. ây à ô hình quân dân y kết h , có à N i. 2002. thể á d ng ang i kết quả t t m t 7. Nor GM, Lian CB. Middle third fractures of bệnh viện c quân àn. facial skeleton at University, Kuala Lumpur: a retrospective study. Singapore Dent J. 1988, Dec, 13 (1), pp.31-32. TÀI LIỆU THAM KHẢO 8. Van As A. B, Van Loghem, Biermans B. F. Q â y. hân c iều trị bệnh viện. J, Douglas T. S, Wieselthaler N, Naidoo. S. Nhà xu t bản uân i Nhân dân. à N i. 2005. Causes and distribution of facial fractures in a . Nghiên cứu c c u thu group of South African children and the value of dung iều trị ch n th ng v ng t i Bệnh computed tomography in their assessment. Int. viện a kh a tỉnh Thái Bình. u n văn Chuyên J Oral Maxillofac Surg. 2006, 35, pp.903-906. kh a c . c viện uân y. à N i. 2007. 3. y Q ố . Nghiên cứu các hình thái â sàng g y x ng hà d ới và kết quả iều trị của h ng há khâu kết h x ng. u n án Tiến s Y h c. Tr ờng i h c Y à N i. à N i. 2005. Ngày nhận bài: 30/8/2012 Ngày giao phản biện: 30/11/2012 Ngày giao bản thảo in: 28/12/2012 166
6. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1-2013 167