Nghiên cứu biến đổi khí máu động mạch ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghễn mạn tính được thông khí nhân tạo không xâm nhập hai mức áp lực dương

Nội dung text: Nghiên cứu biến đổi khí máu động mạch ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghễn mạn tính được thông khí nhân tạo không xâm nhập hai mức áp lực dương

1. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 NGHIÊN C ỨU BI ẾN ĐỔI KHÍ MÁU ĐỘNG M ẠCH Ở BỆNH NHÂN ĐỢT C ẤP B ỆNH PH ỔI T ẮC NGH ỄN M ẠN TÍNH ĐƯỢC THÔNG KHÍ NHÂN T ẠO KHÔNG XÂM NH ẬP HAI M ỨC ÁP L ỰC D ƯƠ NG Tr ần Đắc Ti ệp*; Ngy ễn Đức Tân** TÓM T ẮT Mục tiêu: đánh giá bi ến đổi khí máu động m ạch ở bệnh nhân (BN) đợt c ấp b ệnh ph ổi t ắc ngh ẽn m ạn tính (BPTNMT) được thông khí nhân t ạo không xâm nh ập hai m ức áp l ực d ươ ng. Đối t ượng và ph ươ ng pháp: nghiên c ứu ti ến c ứu mô t ả có can thi ệp 32 BN đợt c ấp BPTNMT có suy hô h ấp m ức độ trung bình và n ặng được thông khí nhân t ạo không xâm nh ập hai m ức áp lực d ươ ng từ tháng 01 - 2015 đến tháng 06 - 2015 t ại Khoa C ấp C ứu, B ệnh vi ện H ữu ngh ị Đa khoa Ngh ệ An. Kết qu ả và k ết lu ận: khí máu động m ạch sau thông khí c ải thi ện và có ý ngh ĩa trong th ời gian theo dõi và điều tr ị bệnh: t ỷ lệ thành công 81,25% (24/32 BN). pH t ăng t ừ 7,302 ± 0,041 b ắt đầu thông khí lên 7,389 ± 0,023 kết thúc thông khí. PaCO 2 gi ảm t ừ 67,85 ± 10,83 mmHg lúc b ắt đầu thông khí xu ống 50,15 ± 3,74 mmHg khi k ết thúc thông khí. PaO 2 tăng t ừ 63,42 ± 14,25 mmHg lúc b ắt đầu thông khí lên 86,58 ± 4,63 mmHg khi k ết thúc thông khí. HCO3- gi ảm t ừ 32,05 ± 4,03 mmol/l lúc b ắt đầu thông khí xu ống 30,46 ± 3,97 mmol/l khi k ết thúc thông khí. * T ừ khoá : Bệnh ph ổi t ắc ngh ẽn m ạn tính; Áp l ực d ươ ng 2 m ức; Khí máu động m ạch; Thông khí nhân t ạo không xâm l ấn. Research on the Changes of Arterial Blood Gas in Patients with an Acute Exacerbation of Chronic Obstructive Pulmonary Disease using Noninvasive Mechanical Ventilation - Bi Level Positive Airway Pressure Summary Objectives: To assess the changes of arterial blood gas in patients with an acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary diseases (COPD) using noninvasive mechanical ventilation - bi level positive airway pressure (BiPAP). Subjects and methods: An interventional, descriptive and prospective study was carried out on 32 patients with an acute exacerbation of COPD in combination with respiratory failure at moderate and severe level using noninvasive mechanical ventilation - BiPAP from Jan, 2015 to Jun, 2016 at ICU in Nghean General Friendship Hospital. Results: Blood gas before ventilation improved well and was significant in duration of follow-up, prognosis and treatment for the disease. The successful rate accounted for 81.25% (24 patients), pH rose from 7.302 ± 0.041 at the beginning of ventilation to 7.389 ± 0.023 at the time of ending. * B ệnh vi ện Quân y 103 ** B ệnh vi ện H ữu ngh ị Đa khoa Ngh ệ An Ng ười ph ản h ồi (Corresponding): Tr ần Đắc Ti ệp (trandactiepsky@gmail.com) Ngày nh ận bài: 10/07/2016; Ngày ph ản bi ện đánh giá bài báo: 12/09/2016 Ngày bài báo được đă ng: 27/09/2016 100
2. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 PaO 2 increased from 63.42 ± 14.25 mmHg at the beginning of ventilation to 86.58 ± 4.63 mmHg - at the time of ending. HCO 3 decreased from 32.05 ± 4.03 mmol/l at the beginning of ventilation to 30.46 ± 3.97 mmol/l at the time of ending. * Key words: Chronic obstructive pulmonary diseases ; Bi-level positive airway pressure; Arterial blood gas; Noninvasive mechanical ventilation. ĐẶT V ẤN ĐỀ không xâm nh ập t ại Khoa C ấp C ứu, B ệnh vi ện H ữu ngh ị Đa khoa Ngh ệ An t ừ Bệnh ph ổi t ắc ngh ẽn m ạn tính (COPD - Chronic Obstructive Pulmonary Diseases) 01 - 2015 đến 06 - 2015. th ường g ặp ở Vi ệt Nam và trên th ế gi ới. * Tiêu chu ẩn ch ọn BN: BN được ch ẩn Theo WHO, BPTNMT gây t ử vong và tàn đoán đợt c ấp BPTNMT (theo tiêu chu ẩn ph ế đứng th ứ tư trên th ế gi ới (sau b ệnh lý của Anthonisen), có suy hô h ấp c ấp (theo tim m ạch, ung th ư và b ệnh lý m ạch máu tiêu chu ẩn c ủa V ũ V ăn Đính). não). Ngày nay, BPTNMT ngày càng gia * Tiêu chu ẩn lo ại tr ừ: BN ng ừng th ở; tăng và t ăng nhanh ở nh ững n ước có n ền rối lo ạn nh ịp tim và huy ết động không kinh t ế kém phát tri ển, trong đó có Vi ệt ki ểm soát được; không có kh ả năng ho và Nam. Thông khí nhân t ạo không xâm kh ạc đờm; không h ợp tác. nh ập là ph ươ ng pháp điều tr ị để cải thi ện 2. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu. bệnh c ảnh lâm sàng, toan hô h ấp, tránh đặt n ội khí qu ản và các bi ến ch ứng liên * Thi ết k ế nghiên c ứu: ti ến c ứu mô t ả ệ quan đến thông khí nhân t ạo xâm nh ập. có can thi p. BN đáp ứng v ới máy th ở tốt h ơn khi được * X ử lý s ố li ệu: bằng ph ần m ềm SPSS thông khí nhân t ạo không xâm nh ập hai 16.0. mức áp l ực d ươ ng. Do đó, ph ươ ng th ức * Quy trình th ở máy, làm khí máu: th ở này h ỗ tr ợ hô h ấp t ốt h ơn ph ươ ng - Gi ải thích, h ướng d ẫn cho BN rõ v ề th ức thông khí nhân t ạo không xâm nh ập ph ươ ng pháp th ở máy để BN h ợp tác áp l ực d ươ ng liên t ục. Ngày nay, ph ươ ng nghiên c ứu. th ức này càng được áp d ụng nhi ều h ơn - Lắp monitor theo dõi m ạch, huy ết áp, trong điều tr ị suy hô h ấp c ấp, đặc bi ệt SpO 2 cho BN. trong điều tr ị đợt c ấp BPTNMT. Khí máu - BN n ằm đầu cao > 45º. động m ạch dùng để theo dõi, đánh giá, tiên l ượng ở BN th ở máy. Do đó, đề tài - Ch ọn mask m ũi mi ệng phù h ợp. G ắn được th ực hi ện nh ằm: Đánh giá bi ến đổi mask vào h ệ th ống máy th ở. khí máu động m ạch ở BN đợt c ấp - Ch ọn mode th ở máy xâm nh ập áp lực BPTNMT được thông khí nhân t ạo không dươ ng (Non-invasive Positive Pressure xâm nh ập hai m ức áp l ực d ươ ng. Ventilation - NPV) trên máy th ở Esprist: + Áp l ực d ươ ng thì hít vào (Inspiratory ĐỐI T ƯỢNG VÀ PH ƯƠ NG PHÁP Positive Airway Pressure - IPAP): đặt NGHIÊN C ỨU mức ban đầu 10 cmH 2O, điều ch ỉnh t ăng 1. Đối t ượng nghiên c ứu. ho ặc gi ảm 2 cmH 2O theo đáp ứng c ủa BN. - 32 BN đợt c ấp BPTNMT có suy hô + Áp l ực d ươ ng thì th ở ra (Expiratory hấp c ấp được ch ỉ đị nh thông khí nhân t ạo Positive Airway Pressure - EPAP): đặt 101
3. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 mức ban đầu 5 cmH 2O, điều ch ỉnh t ăng ch ứng nh ư tràn khí màng ph ổi, ch ướng ho ặc gi ảm 1 cmH 2O theo đáp ứng c ủa BN. bụng, r ối lo ạn huy ết động,... để kịp th ời + Áp l ực h ỗ tr ợ (Pressure Support - điều ch ỉnh. PS) = IPAP - EPAP. - Làm khí máu b ằng máy Cobas b 121: + FiO 2 kh ởi đầu 0,3; sau đó điều ch ỉnh lấy máu động m ạch quay. Phân tích khí sao cho SpO 2 > 90%. máu trong vòng 15 phút k ể từ khi l ấy + T ỷ lệ I/E = 1/3. mẫu. Làm khí máu động m ạch tr ước và + Th ời gian gia t ốc (Rise time): ban sau th ở máy 1 gi ờ, 4 gi ờ, 24 gi ờ, 48 gi ờ đầu 0,2; sau đó t ăng d ần đến m ức BN và khi ng ừng máy th ở. cảm th ấy d ễ ch ịu nh ất k ết h ợp theo dõi * Ch ỉ tiêu nghiên c ứu: cải thi ện thông khí trên lâm sàng: SpO 2, mạch, nh ịp th ở, huy ết áp. - Kết qu ả thông khí nhân t ạo không xâm nh ập BiPAP (thành công: BN kh ỏi; + T ần s ố máy th ở: 14 l ần/phút. th ất b ại: chuy ển sang đặt n ội khí qu ản để - Gắn dây c ố định mask v ới BN, b ảo th ở máy). đảm kín, nh ưng không quá ch ặt. - Thay đổi IPAP, EPAP. - Theo dõi trong quá trình thông khí: - tình tr ạng BN, m ạch, nh ịp th ở, huy ết áp, - Khí máu: pH, PaCO 2, HCO 3 , PaO 2 SpO 2, hi ện t ượng rò khí và các bi ến (mmHg) và PaO 2/FiO 2. KẾT QU Ả NGHIÊN C ỨU VÀ BÀN LU ẬN 1. K ết qu ả thông khí nhân t ạo không xâm nh ập BiPAP. 18,75% Thành công Th ất b ại 81,25% Bi ểu đồ 1: Kết qu ả thông khí nhân t ạo không xâm nh ập BiPAP (n = 32). Trong 32 BN nghiên c ứu, 24 BN Lê Th ị Vi ệt Hoa: 81,6% nh ưng th ấp h ơn (81,25%) thành công thông khí BiPAP. kết qu ả của Đặng V ăn Huyên [1] với t ỷ lệ Trong s ố 6 BN th ất b ại (18,75%), 1 BN b ị thành công là 95,2%, cao h ơn k ết qu ả nh ồi máu c ơ tim, 5 BN không ti ếp t ục h ợp của Đỗ Minh D ươ ng [2] (73,6%). Nh ư tác v ới th ở máy, di ễn bi ến lâm sàng và vây, thành công thông khí BiPAP ph ụ khí máu động m ạch không c ải thi ện ho ặc thu ộc vào ch ọn đối t ượng nghiên c ứu đủ xấu đi. K ết qu ả này phù h ợp v ới các tác tiêu chu ẩn, k ỹ năng th ực hành t ốt, theo gi ả: Gopi C [6] có tỷ lệ thành công 85%, dõi và x ử lý k ịp th ời di ễn bi ến b ất th ường. 102
4. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 2. Thay đổi IPAP, EPAP. Bảng 1: Thay đổi IPAP, EPAP. Th ời gian Bắt đầu Sau th ở Sau th ở Sau th ở Kết thúc Chung th ở BiPAP 1 gi ờ 4 gi ờ 24 gi ờ Ch ỉ số Χ ± SD (cmH 2O) Thành công 10 ± 0 12,08 ± 1,4 12,38 ± 1,88 13,11 ± 1,05 12,69 ± 1,49 IPAP Th ất b ại 10 ± 0 13,67 ± 0,82 14,67 ± 1,03 15,67 ± 0,82 13,31 ± 1,73 (cmH 2O) p < 0,05 < 0,05 < 0,05 Thành công 5 ± 0 5,35 ± 0,49 5,38 ± 0,57 5,43 ± 0,54 5,31 ± 0,55 EPAP Th ất b ại 5 ± 0 6 ± 0 6,50 ± 0,59 6,50 ± 0,55 5,53 ± 0,72 (cmH 2O) p < 0,05 < 0,05 < 0,05 Mức IPAP và EPAP khi k ết thúc là CS [4] là 17,6 ± 2,8/8,4 ± 1,7 cmH 2O, 13,31 ± 1,73 cmH 2O và 5,53 ± 0,72 nh ưng có s ự tươ ng đồng v ới các cmH 2O, sự khác bi ệt c ủa hai nhóm điều nghiên c ứu trong n ước c ủa Đỗ Minh tr ị thành công và th ất b ại ở gi ờ th ứ Dươ ng [2] là 14,1 ± 2,6/4,9 ± 0,6 nh ất và th ứ tư có ý ngh ĩa th ống kê (p < cmH 2O và Đặng V ăn Huyên [1] là 14,32 0,05). Mức EPAP thay đổi nh ưng ± 2,5/5 cmH 2O. Nh ư v ậy, IPAP và không đáng k ể, vì h ầu h ết BN đáp ứng EPAP trong nghiên c ứu đã c ải thi ện và c ải thi ện tình tr ạng khí máu. K ết qu ả được tình tr ạng lâm sàng, khí máu này th ấp h ơn so v ới Antro C [5] là 16/6 động m ạch, giúp BN th ấy d ễ ch ịu, đặc cmH 2O, Gopi C và CS [6] là 15,5 ± bi ệt ít nguy c ơ tràn khí màng ph ổi, 3,5/9,9 ± 1,1 cmH 2O và Agarwal R và ch ướng h ơi d ạ dày hay t ụt huy ết áp... 3. Thay đổi v ề pH máu động m ạch. Bảng 2: Thay đổi v ề pH máu động m ạch (n = 32). Kết qu ả Th ời điểm nghiên c ứu Thành công (n = 26) Th ất b ại (n = 6) Tr ước th ở BiPAP 7,302 ± 0,041 7,253 ± 0,008 7,312 ± 0,040 7,165 ± 0,047 Sau th ở 1 gi ờ p < 0,05 p < 0,05 7,339 ± 0,032 7,138 ± 0,05 Sau th ở 4 gi ờ p < 0,05 p < 0,05 7,368 ± 0,025 Sau th ở 24 gi ờ p < 0,05 7,389 ± 0,023 7,105 ± 0,042 Kết thúc p < 0,05 p < 0,05 103
5. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 Nhóm điều tr ị thành công, pH t ăng sau Trong khi đó, nhóm điều tr ị th ất b ại, pH 1 gi ờ và v ề bình th ường sau 24 gi ờ th ở máu gi ảm d ần, b ắt đầu th ở là 7,253 ± máy, v ới pH ban đầu 7,302 ± 0,041; sau 0,088, k ết thúc 7,105 ± 0,042 và ph ải đặt 1 gi ờ 7,312 ± 0,040; sau 4 gi ờ 7,339 ± nội khí qu ản. T ại các th ời điểm theo dõi, 0,032; sau 24 gi ờ 7,368 ± 0,025 và k ết pH máu gi ảm h ơn so v ới lúc ban đầu có ý thúc 7,389 ± 0,023. T ại các th ời điểm, pH ngh ĩa th ống kê (p < 0,05). Quan sát cho máu t ăng h ơn so v ới lúc ban đầu có ý th ấy nguyên nhân th ất b ại do PaCO 2 máu ngh ĩa th ống kê (p < 0,05). K ết qu ả nghiên ban đầu cao, BN kích thích nhi ều, không cứu phù h ợp v ới báo cáo c ủa Gopi C [6], ph ối h ợp v ới th ở máy và tình tr ạng co th ắt Rai SP [8] và Lê Th ị Vi ệt Hoa [3]. Nh ư ph ế qu ản nhi ều c ũng nh ư đáp ứng kém vậy, thông khí BiPAP làm t ăng thông khí với thu ốc giãn ph ế qu ản. ph ế nang, có tác d ụng làm gi ảm PaCO 2 Nh ư v ậy, pH máu động m ạch thay đổi máu nhanh chóng; làm t ăng pH máu, góp có ý ngh ĩa quan tr ọng trong vi ệc d ự đoán ph ần c ải thi ện tình tr ạng th ăng b ằng ki ềm kết qu ả thông khí nhân t ạo không xâm toan s ớm. nh ập BiPAP. 4. Thay đổi v ề PaCO 2. Bi ểu đồ 2: Di ễn bi ến PaCO 2 máu trong thông khí nhân t ạo không xâm nh ập BiPAP ở 2 nhóm. PaCO 2 ở 2 nhóm là 68,25 ± 10,31 mmHg. PaCO 2, đặc bi ệt th ời gian th ở ra kéo dài Tuy nhiên, di ễn bi ến ở 2 nhóm l ại khác kết h ợp áp l ực đường th ở dươ ng trong nhau. Ở nhóm điều tr ị thành công, thì th ở ra có tác d ụng đào th ải CO 2 ra PaCO 2 gi ảm ngay sau th ở máy và k ết ngoài d ễ dàng h ơn. Ng ược lai, nhóm thúc (50,15 ± 3,47 mmHg). T ại các th ời điều tr ị th ất b ại, PaCO 2 máu t ăng d ần, điểm theo dõi, PaCO 2 gi ảm có ý ngh ĩa khi đặt n ội khí qu ản là 91,50 ± 4,04 th ống kê so v ới lúc ban đầu (p < 0,05). mmHg (p < 0,05). S ự thay đổi v ề PaCO 2 Các báo cáo c ủa Gopi C [6], Rai SP [8], ở nh ững BN ph ải đặt n ội khí qu ản gi ống Lê Th ị Vi ệt Hoa [3], Đặng V ăn Huyên [1] nh ư nghiên c ứu c ủa Đặng V ăn Huyên cũng cho k ết qu ả tươ ng t ự. Nh ư v ậy, [1]. 104
6. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 - 5. Thay đổi v ề HCO 3 . - Bi ểu đồ 3: Di ến bi ến HCO 3 ở 2 nhóm. - Sự thay đổi HCO 3 ở nhóm điều tr ị trong và ngoài n ước Gopi C [6], Lê Th ị thành công và th ất b ại th ể hi ện trái ng ược Vi ệt Hoa [3], Đặng V ăn Huyên [1]. nhau. Ở nhóm điều tr ị thành công, m ức BN trong nghiên c ứu c ủa chúng tôi - độ gi ảm HCO 3 th ực s ự có ý ngh ĩa th ống đều trong tình tr ạng toan hô h ấp m ạn tính kê (p < 0,05) ở th ời điểm sau 4 gi ờ, có bù m ột ph ần. Trong đợt c ấp do PaCO 2 - tươ ng ứng HCO 3 lúc b ắt đầu là 32,05 ± tăng quá nhanh (67,85 ± 10,83 mmHg/ 4,03 mmol/l, sau 4 gi ờ 31,58 ± 3,92 7,302 ± 0,041 ở nhóm điều tr ị thành công) - mmol/l; sau 24 gi ờ là 31,50 ± 4,24 mmol/l nên HCO 3 (32,05 ± 4,03 mmol/l) tuy t ăng và k ết thúc là 30,46 ± 3,97 mmol/l. Điều nh ưng ch ỉ bù được m ột ph ần làm cho pH này t ươ ng đươ ng v ới m ức gi ảm PaCO 2 máu gi ữ ở mức gi ới h ạn d ưới bình khi b ắt đầu là 67,85 ± 10,83 mmHg, k ết th ường. Thông khí BiPAP đã c ải thi ện thúc là 50,15 ± 3,47 mmHg và m ức độ thông khí ph ế nang, nên PaCO 2 gi ảm, - tăng pH máu lúc b ắt đầu là 7,302 ± 0,041, dẫn đến gi ảm HCO 3 và t ăng pH máu, kết thúc là 7,389 ± 0,023. Ở nhóm điều tr ị đư a tình tr ạng th ăng b ằng ki ềm toan t ừ - th ất b ại, HCO 3 tăng ở các th ời điểm, v ới toan hô h ấp m ất bù tr ở về toan hô h ấp - HCO 3 lúc ban đầu là 29,85 ± 3,75 mmol/l, còn bù ho ặc bình th ường. Ngoài ra, - sau 1 gi ờ 30,33 ± 4,27 mmol/l, sau 4 gi ờ: HCO 3 ch ủ yếu được th ận điều ch ỉnh, 30,87 ± 4,96 mmol/l và k ết thúc: 31,67 ± nh ưng quá trình này th ường di ễn ra 5,13 mmol/l (p > 0,05). K ết qu ả của 2 ch ậm, do đó không ph ản ánh k ịp th ời các nhóm t ươ ng đồng v ới m ột s ố tác gi ả di ễn bi ến c ủa tình tr ạng toan hô h ấp. 6. Thay đổi v ề PaO 2 (mmHg) và PaO 2/FiO 2. Bảng 3: Thành công Th ất b ại Kết qu ả PaO2 (mmHg) PaO2/FiO2 PaO2 (mmHg) PaO2/FiO2 Tr ước th ở BiPAP 63,42 ± 14,25 213,00 ± 87,07 49,83 ± 4,49 128,58 ± 32,79 75,65 ± 15,45 254,06 ± 100,33 62,67 ± 4,63 161,72 ± 39,48 Sau th ở 1 gi ờ p 0,05 105
7. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 90,19 ± 9,98 313,55 ± 75,06 62,50 ± 6,22 169,17 ± 40,30 Sau th ở 4 gi ờ p 0,05 p > 0,05 85,75 ± 4,56 302,08 ± 54,71 Sau th ở 24 gi ờ p < 0,05 p < 0,05 86,58 ± 4,63 311,9 ± 45,88 57,17 ± 7,86 138,89 ± 45,75 Kết thúc p 0,05 p > 0,05 Trong nghiên c ứu, PaO 2 tr ước thông mmHg và k ết thúc: 90,2 ± 9,1 mmHg; khí BiPAP và th ời điểm k ết thúc khác Đặng V ăn Huyên [1]: tr ước th ở máy nhau ở 2 nhóm điều tr ị thành công và th ất 55,9 ± 15,57 mmHg và k ết thúc 77,42 ± bại. T ại các th ời điểm thông khí, c ả nhóm 16,45 mmHg. điều tr ị thành công và th ất b ại đều t ăng so Nồng độ oxy trong khí th ở vào (FiO 2) với ban đầu, nh ưng có s ự khác nhau. Ở không nên v ượt quá 35%, vì đối v ới BN nhóm điều tr ị thành công, PaO 2 ban đầu BPTNMT, tình tr ạng t ăng CO 2 mạn tính là 63,42 ± 14,25 mmHg, sau th ở máy làm trung tâm hô h ấp nh ạy c ảm v ới n ồng 1 gi ờ tăng lên 75,65 ± 15,45 mmHg; sau độ oxy trong máu động m ạch. T ăng quá 4 gi ờ 90,19 ± 9,98 mmHg và duy trì đến mức oxy trong máu có th ể gây ức ch ế lúc k ết thúc (86,58 ± 4,63 mmHg), s ự trung tâm hô h ấp, d ẫn đến h ậu qu ả làm khác bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê (p < 0,05) tr ầm tr ọng tình tr ạng t ăng CO 2 và toan hô tại các th ời điểm. K ết qu ả này khá t ốt, hấp c ấp, do đó nên duy trì t ỷ lệ PaO2/FiO2 đáp ứng được yêu c ầu đảm b ảo PaO 2 kho ảng 200 - 400. N ếu tình tr ạng oxy hóa > 65 mmHg sau khi th ở máy. Nh ưng ở máu không c ải thi ện khi thông khí nhân nhóm điều tr ị th ất b ại, PaO 2 ban đầu là tạo không xâm nh ập, lúc đó c ần can thi ệp 49,83 ± 4,49 mmHg, th ấp h ơn nhóm điều để thông khí nhân t ạo xâm nh ập. Trong tr ị thành công và t ại các th ời điểm theo nghiên c ứu này, FiO 2 lúc b ắt đầu là 31,62 dõi t ăng so v ới th ời điểm ban đầu, nh ưng ± 5,9%; đến khi lâm sàng c ải thi ện, SpO 2 tăng ch ậm đến th ời điểm k ết thúc ch ỉ có > 92% thì FiO 2 gi ảm xu ống, khi k ết thúc 57,17 ± 7,86 mmHg (p > 0,05). Điều này FiO 2 là 28,15 ± 2,99% t ươ ng đươ ng v ới ch ứng t ỏ đáp ứng t ăng PaO 2 của nhóm th ở oxy 1 - 2 lít/phút. Đây là n ồng độ oxy điều tr ị th ất b ại ch ậm, không b ền v ững và phù h ợp v ới t ất c ả các khuy ến cáo trên là m ột trong nh ững y ếu t ố đánh giá hi ệu th ế gi ới v ề th ở oxy duy trì trong BPTNMT. qu ả của thông khí BiPAP. So v ới k ết qu ả Ế Ậ của Agarwal R [4] tr ước th ở máy là 55,6 ± K T LU N 16,1 mmHg; sau 1 gi ờ 61,5 ± 9,7 mmHg; Qua nghiên c ứu 32 BN đợt c ấp sau 4 gi ờ: 64,2 ± 7,9 mmHg, k ết qu ả của BPTNMT có suy hô h ấp được thông khí chúng tôi c ũng t ươ ng t ự ở th ời điểm b ắt nhân t ạo không xâm nh ập hai m ức áp l ực đầu, nh ưng t ốc độ tăng và duy trì PaO 2 ở dươ ng t ừ tháng 01 - 2015 đến tháng 06 - th ời điểm k ết thúc nghiên c ứu cao h ơn, 2015 t ại Khoa C ấp C ứu, B ệnh vi ện H ữu tươ ng t ự với nghiên c ứu c ủa Lê Th ị Vi ệt ngh ị Đa khoa Ngh ệ An, chúng tôi th ấy khí Hoa [3]: tr ước th ở máy là 79,85 ± 6,9 máu động m ạch sau khi BN được thông 106
8. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 khí được c ải thi ện và có ý ngh ĩa trong tại Khoa C ấp c ứu B ệnh vi ện B ạch Mai n ăm theo dõi, điều tr ị bệnh: 2001 - 2005. Lu ận v ăn Th ạc s ỹ Y học. Tr ường Đại h ọc Y Hà N ội. 2007. - Tỷ lệ thành công: 81,25% (24 BN). 3. Lê Th ị Vi ệt Hoa . Nghiên c ứu so sánh - Mức IPAP và EPAP thay đổi không ph ươ ng pháp th ở máy xâm nh ập và không có ý ngh ĩa th ống kê, nh ưng BN c ải thi ện xâm nh ập trong điều tr ị COPD bùng phát. rõ v ề kết qu ả khí máu động m ạch: Y d ược Lâm sàng 108. 2010, 5 (2), tr.21-24. + pH t ăng t ừ 7,302 ± 0,041 lúc b ắt đầu 4. Agarwal R et al . Noninvasive positive thông khí lên 7,389 ± 0,023 khi k ết thúc. pressure ventilation in acute respiratory failure due to COPD vs other causes: Effectiveness + PaCO 2 gi ảm t ừ 67,85 ± 10,83 mmHg lúc b ắt đầu thông khí xu ống 50,15 ± 3,74 and predictors of failure in a respiratory ICU in North India. International Journal of COPD. mmHg khi k ết thúc. 2008, 3, pp.737-743. + PaO 2 tăng t ừ 63,42 ± 14,25 mmHg 5. Antro C et al . Noninvasive ventilation as lúc b ắt đầu thông khí lên 86,58 ± 4,63 a firt - life treatment for the acute respiratory mmHg khi k ết thúc. failure: real life experience in emergency + HCO 3- gi ảm t ừ 32,05 ± 4,03 mmol/l department. Emerg. Med. J. 2005, 22, pp.772-777. lúc b ắt đầu thông khí BiPAP xu ống 30,46 6. Gopi C et al . Non-invasive ventilation for ± 3,97 mmol/l khi k ết thúc. acute exacerbation of COPD with very high PaCO 2: A randomized controlled trial. Lung TÀI LI ỆU THAM KH ẢO India. 2010, 27 (3), pp.125-130. 1. Đặng V ăn Huyên . Nghiên c ứu hi ệu qu ả 7. Meduri GU và Turner RE and Abou-Shala của thông khí không xâm nh ập b ằng máy N. Noninvasive positive pressure ventilation BiPAP Vision trong điều tr ị đợt c ấp COPD t ại via face mask: first-line intervention in patients Trung tâm Hô h ấp B ệnh vi ện B ạch Mai. Lu ận with acute hypercapnic and hypoxemic respiratory văn Th ạc s ỹ Y h ọc. Tr ường Đại h ọc Y Hà N ội. failure. Chest. 1996, 109, pp.179-193. 2012. 8. Rai SP, Panda BN and Upadhyay KK . 2. Đỗ Minh D ươ ng . Đánh giá k ết qu ả thông Noninvasive positive pressure ventilation in khí không xâm nh ập hai m ức áp l ực d ươ ng patients with acute respiratory failure. MJAFI. trong điều tr ị một s ố tình tr ạng suy hô h ấp c ấp 2004, 60, pp.224-226. 107