Đánh giá tác dụng giảm đau trong điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng bằng phương pháp cấy chỉ catgut vào huyệt

Nội dung text: Đánh giá tác dụng giảm đau trong điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng bằng phương pháp cấy chỉ catgut vào huyệt

1. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG GIẢM ĐAU TRONG ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA CỘT SỐNG THẮT LƢNG BẰNG PHƢƠNG PHÁP CẤY CHỈ CATGUT VÀO HUYỆT Đỗ Thị Phương*; Trần Thị Hồng Phương**; Hồ Thị Tâm* TÓM TẮT Mục tiêu: đ đ đ ố (CSTL) (BN) đ ố (THCS); t ố lâm sàng. Đối tượng và phương pháp: , đố ứ 60 BN đ CSTL THCS. C BN 2 ó : ó 1 ù ; ó 2 ù đ . L ì 30 . Kết quả: ó q đ ở ứ ố đạ 90%, : 10%, đ ã CSTL ứ đ ố 93,3%; 6,7%; ứ ă đ CSTL ở ứ ố : 86,7%; 13,3%; ứ ă ạ đ CSTL: ứ ố 93,3%; khá 6,7%. Kế q ứ ố : 66,7%; : 33,3%. C ố đề ớ ớ đ ề ị ( 0,05). P ó ố ng. Kết luận: p ó ố đ đ CSTL BN đ THCS. * T ó : T ó ố ; C ; T đ . Assessment of Pain Relief Effect of Lumbar Spine Degeneration by Acu-point Catgut Implantation Summary Objectives: To evaluate the effects of pain relief and improvement in spinal mobility by acu-point catgut implantation in patients with lumbar pain due to degeneration, to investigate adverse effects of acu-point catgut implantation. Subjects and methods: Clinical intervention method combined with comparative and controlled trial on a total of 60 patients who were diagnosed with lumbar pain caused by degeneration. These patients were divided into two groups: group I used acu- point catgut implantation method 2 times; group II used electrical acupuncture during 30 days. Results: - Method of acu-point catgut implantation has an effect on reducing pain with excellent level of 90% and good: 10%; improved the relaxation of spine with excellent level of 93.3% and good 6.7% as well as the mobility of spine with excellent level of 86.7% and good: 13.3% and operational function with excellent level of 93.3% and good: 6.7%; the general outcome with excellent level of 66.7% and good: 33.3%. All indexes have improved significantly compared to pre-treatment (p 0.05). * Trường Đại học Y Hà Nội ** Cục Quản lý Y, Dược Cổ truyền Người phản hồi (Corresponding): Trần Thị Hồng Phương (hongphuong ma@yahoo.com) Ngày nhận bài: 17/02/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 07/03/2016 Ngày bài báo được đăng: 23/03/2016 164
2. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 - No adverse effects were found in terms of paraclinical and clinical trial. Conclusion: Method of acu-point catgut implantation has a good effect on reducing pain as well as improving moving function of spine in the patients with lumbago due to degeneration. * Key words: Spondylolysis; Acu-point catgut implantation; Pain relief. ĐẶT VẤN ĐỀ - Đánh giá tác dụng giả u và cải thi n vận ộng c CSTL bằng phương pháp ứ c y ch c tgut và huy t trên N u th t ở V N ế ớ , lưng d THCS. ế ở ứ 20 - 60, . B ở đế ứ đ , - The d i tác dụng h ng ng uốn ị đ [1 . c phương pháp c y ch c tgut và huy t tr ng iều tr l sàng T ề đ ạ ch ng tý ớ ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP “Yêu thống ó ề NGHIÊN CỨU đ ề ị : ứ , đ , ó 1. Đối tƣợng nghiên cứu. , đ ố , ố đ [2]. T ứ , 60 BN đ đ đ đ do THCS ạ Khoa Y C ề , B ứ đạ . ố , H N . P ó ứ T * Tiêu chu n chọn BN: Q ố , đã đ ứ và ứ - ≥ 30 ; k ớ . ạ V N ă 1970 trong đ ề ị ạ : ế - L : b ể ứ q , ạ - , ứ CSTL [1], đau CSTL; ị ứ . H , đ b ế ạ CSTL (v CSTL, đ đ ở ề : B ); đ ể đ ạ CSTL; hạ ế C ứ T , B Y đ CSTL; : X q C ề V N K ì i , ớ , đã ó ề ế đ , ầ , ù ó , ớ ớ , ề ó , CSTL [1]. , ạ q ố đ ề ị - BN ứ , [3]. T , ó ứ đ ề ị. ế để đ đ ề ị. * Tiêu chu n l ại trừ: ể ó ầ N đ ứ ề q theo ị đĩ đ , ù , ầ ố đ , ể đ ; q ì đ ề ị, BN ố ớ , ố , ế đề ằ : ung , ứ , 165
3. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 ã đố ố ; BN ó , T đ ị ứ ớ , ố ì đề đ ế ạ K Y ạ đ , q đ , C ề , B ố . BN đ ề ị. * Các ch số nghiên c u: 2. Phƣơng pháp nghiên cứu. - Ch số lâm sàng: * Thiết kế nghiên c u: nghiên cứu tiến - Tri u chứ đ : ng giá mứ đ cứu, can thi , ó đối chứng. đ VAS (V A S ) [4]; đ ã CSTL ố S , ầ BN đ tiêu chu n nghiên cứ đ c chia 2 ó , đ m b đồng về tu i, đ CSTL; ứ ă ạ giới, mứ đ b nh. Nhóm I: 30 BN đ c đ CSTL t đ ể Owestry c y ch đ ần (c y 2 lần vào ngày thứ Disability [4]. nh t và ngày thứ 15 c a li ì đ ều trị. * Ch số cận lâm sàng: Ch 5.0 đ đ ạ Các ch số huyết h c gồm: số ng ỏ 3 . M hồng cầu, bạch cầu, công thức bạch cầu, 01 đ ạ ); nhóm II: 30 BN ch dùng huyết s c tố; các ch số sinh hóa máu đ đ ần (châm ngày 1 lần, gồm: creatinin, AST, ALT. ngh ngày ch nh t); li ì đ ều trị Các ch số nghiên cứ đ đ ở trong 30 ngày. C ứ đ ề ị: Can du, T , T , T , 2 th đ ể ớ đ ều trị (D0 và D30). ạ , C , Y q , * Phương pháp ánh giá ết quả nghiên C , T ứ . c u: - C đ ể ạ ứ đ đ đ ể VAS: ảng 1: Thang điểm VAS Mức đ đau Thang điểm cho mức đ cải thiện < 1 K đ 1 1 - < 2,5 2 2,5 - < 5 3 5 - < 7,5 7,5 - 10 ề đ 4 - Cách t đ ể ứ đ ã CSTL, ầ đ ứ ă ạ đ CSTL: ảng 2: Mức đ Thang Đ gi n Tầm vận đ ng CSTL (°) Điểm điểm CSTL (cm) Owestry G Nghiêng bên Xoay bên Disability Tố 1 ≥ 14/10 ≥ 70° ≥ 25° ≥ 30° ≥ 25° 31 - 40 K 2 ≥ 13,5/10 ≥ 60° ≥ 20° ≥ 25° ≥ 20° 21 - 30 T ì 3 ≥ 13 ≥ 40° ≥ 15° ≥ 20° ≥ 15° 11 - 20 K 4 < 13 < 40° < 15° < 20° < 15° < 10 * Ph n l ại ết quả iều tr chung: 166
4. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 Mứ ố : g > 80% ố đ ể ng trung bình các ch số sinh hóa và 4 ế ố (VAS, S , ầ đ huyết h ớc - đ ều trị. CSTL ứ ă ạ đ CSTL * lý số li u: đ ể Owestry Disability) ớ ớ Số đ ằ ầ ề đ ề ị; ứ khá: g 61 - 80% ố SPSS 16.0; t ố ì , đ , đ ể ; ứ trung bình: g 40 - 60% so sánh ị ì q ố đ ể ; ứ kém: g ớ 40% ớ đ ề ị ằ t- . ố đ ể . Theo dõi loại tác d ng ph không mong muố đ i số KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 1. Hiệu quả điều trị. * M c ộ cải thi n tri u ch ng u the th ng iể VAS s u iều tr : ảng 3: T đ ạ ứ đ đ đ ể VAS. Nhóm nghiên cứu (n = 30) (1) Nhóm chứng (n = 30) (2) Mức đ D0 D30 p D0 D30 p D /D n % n % 0 30 n % n % D0/D30 K đ 0 0 27 90 0 0 25 83,3 < 0,01 < 0,01 16 53,3 3 10 13 43,3 5 16,7 12 40 0 0 17 56,7 0 0 2 6,7 0 0 0 0 0 0 p1-2 > 0,05 T đ ể ớ đ ề ị, BN ở 2 ó ó ứ đ đ VAS ó ĩ ố ( > 0,05). S đ ề ị 30 , ứ đ đ ở ó đề đ ( < 0,01), đó ó ứ ứ đ đ , 90% BN ế đ . Ở ó ứ , 83,3% BN ế đ , ó ó ĩ ố ( > 0,05). * Ph n l ại c ộ cải thi n ộ giãn CSTL s u 30 ngày iều tr : ảng 4: P ạ ứ đ đ ã CSTL. Nhóm nghiên cứu (n = 30) (1) Nhóm chứng (n = 30) (2) Mức đ D0 D30 p D0 D30 p n % n % D0/D30 n % n % D0/D30 Tố 0 0 28 93,3 0 0 26 86,7 Khá 21 70 2 6,7 < 0,01 14 46,7 4 13,3 < 0,01 Trung bình 8 26,7 0 0 16 53,3 0 0 Kém 1 3,3 0 0 0 0 0 0 168
5. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 p1-2 > 0,05 T đ ể ớ đ ề ị, ở ó ứ 96,7% BN ó đ ã CSTL ứ đ ì , ở ó ứ 100%, 2 ó ó ĩ ố ( > 0,05). S đ ề ị, đ ã CSTL ở 2 ó đề đ , đó 93,3% BN ó ứ ó đ ã CSTL ố ở ó ứ (86,7%) ( 0,05). * Ph n l ại c ộ cải thi n tầ vận ộng CSTL s u 30 ngày iều tr : ảng 5: P ạ ứ đ ầ đ CSTL. Nhóm nghiên cứu (n = 30) (1) Nhóm chứng (n = 30) (2) Mức đ D0 D30 p D0 D30 p n % n % D0/D30 n % n % D0/D30 Tố 0 0 26 86,7 0 0 26 86,7 Khá 17 56,7 4 13,3 < 0,01 13 43,3 4 13,3 < 0,01 Trung bình 11 36,7 0 0 17 56,7 0 0 Kém 2 6,7 0 0 0 0 0 0 p1-2 > 0,05 T đ ể ớ đ ề ị, ầ đ CSTL 2 ó ó ĩ ố ( > 0,05). S đ ề ị, ầ đ CSTL ở 2 ó đề đ (86,7%), ó 2 ó ( > 0,05). * M c cải thi n iể trung bình Owestry Dis bility tại các thời iể iều tr : 3 Nhóm NC 2.5 N ó C ứ 2.57± 0.50 2 2.47 ± 0.51 1.5 1.60± 0.50 1 p < 0,01 1.60 ± 0.50 1.13 ± 0.35 0.5 C ứ ă ạ đ đ ạ C ứ ă 1.07 ± 0.25 T 0 (ngày) D0 D15 D30 H : D15-0: -0,87 ± 0,35 D15-0: -0,97 ± 0,32 D30-0: -1,40 ± 0,50 D30-0: -1,43 ± 0,50 168
6. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 iểu ồ 1: T đ đ ể trung bình Owestry Disa đ ể đ ề ị. T ớ đ ề ị, đ ể ì ứ ă ạ đ CSTL 2 ó ó ĩ ố ( > 0,05). S đ ề ị, đ ể ì ứ ă ạ đ CSTL ạ đ ể đ ó đề , ó ứ 1,07 ± 0,25; ó ứ 1,13 ± 0,35 ( < 0,01). S ó ó ĩ ố ( > 0,05). * Kết quả chung: ảng 6: Kế q đ ề ị 30 đ ề ị. Nhóm nghiên cứu (n = 30) (1) Nhóm chứng (n = 30) (2) Kết quả điều trị p1-2 n % n % Tố 24 80 20 66,7 > 0,05 Khá 6 20 10 33,3 Trung bình 0 0 0 0 Kém 0 0 0 0 S 30 đ ề ị, ứ đ đ ề ị ố ó ứ (80%) óm ứ (66,7%). T , 2 ó ó ĩ ố ( > 0,05). 2. Tác dụng không mong muốn. * Tác dụng h ng ng uốn trên l sàng: T q ì đ ề ị, ó ố , ứ , đầ , , ù * Tác dụng h ng ng uốn trên cận l sàng: ảng 7: T đ ố ố ế ó . Nhóm nghiên cứu (1) Nhóm chứng (2) Chỉ số D0 D30 D0 D30 Hồ ầ (T ) 4,50 ± 0,55 4,52 ± 0,53 4,27 ± 0,52 4,39 ± 0,49 Bạ ầ (G ) 6,40 ± 1,60 6,41 ± 1,62 5,93 ± 1,58 5,98 ± 1,27 Hemoglobin (g/l) 131,47 ± 11,13 132,00 ± 12,11 123,57 ± 13,30 123,75 ± 12,26 Ure (mmol/l) 3,98 ± 0,83 4,05 ± 0,84 4,20 ± 1,56 4,18 ± 2,03 Creatinin (µmol/l) 75,06 ± 7,55 73,09 ± 6,98 75,13 ± 6,93 74,08 ± 7,94 AST (UI/l) 26,12 ± 6,19 26,15 ± 6,89 25,67 ± 5,63 26,08 ± 7,20 ALT (UI/l) 24,96 ± 8,12 23,87 ± 8,65 23,79 ± 9,15 24,60 ± 8,27 p1-2 > 0,05 169
7. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 C ố ế ó ớ đ ề ị ở 2 ó đ ó ĩ ố ( > 0,05). BÀN LUẬN THCS, BN ị ế ( ), , ứ , đầ , 1. Kết quả điều trị. ù . P ò đ Kế q ứ , ứ đ ề ị ứ đ ố đề 30 đ ề ị ớ BN ớ , ó ớ ớ đ ề ị ó ĩ ố . ế . N , T , ó đ ề ị q , , ó ớ đ ( > 0,05). ó ể ể ớ ở để V đ q đ ề ị đ đ ề ị, ứ ỏ đồ . ỳ * Tác dụng h ng ng uốn c c y ạ đ ầ : ứ đ đ n ch trên ột số ch số cận l sàng: ầ đ CSTL ồ ề C ế ạ ở đế 2 ố ố ố . C ì , đ ể D0, D30 ứ đ ế q đ ề ị : ố BN ứ , ố: ứ đ đ , ố ề đ đ ã , ầ đ , ứ ă ạ đ ể ớ ớ đ ề ị đ CSTL. Kế q đạ ạ ố 66,7%; (bảng 7). N , khá 33,3%. Tarasenko Lidiya (2003) [5] ở ớ ố đ ề ị ứ đ ó , ế . THCS ằ đ ã , ế q ỷ đ ỏ 100%. L T ị D (2008) 3. Phƣơng pháp cấy chỉ catgut. [6 đ đ * Kỹ thuật c y ch c tgut: ó đ ề ị đ C đ ề ị do THCS ó ỷ ố 88,6%. T ầ T ị ế đạ K ề L (2009) [7 đ ề , đ ã ở V N đ ế đ ề ă 1970, ằ đ ề ị ị đ THCS 60 BN ế q ố đạ 80%, 16,7%. ạ ạ - , ế q , đ ầ 2. Tác dụng không mong muốn của P ò đ ở phƣơng pháp cấy chỉ. n ớ T Q ố , H , Ý, ứ * Tác dụng h ng ng uốn c c y C đ ề ị ch trên l sàng: đ đ , ã C ế Vì , ế ố ứ đó ế ề ầ 2 đ ể D0, D30 ố 60 BN đ , ế ề ể ị ì ò 170
8. TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2016 ó ế TÀI LIỆU THAM KHẢO đ ỏ. D đó, đã 1. Nguyễn Th Ngọc L n B Y ế. B đ ó ề ứ đ ề ị ớ . 2012, tr.144. ằ . 2. Nguyễn Nhược Ki B Y ế. B Kế q ứ YHCT. NXB Y . 2009. ó q đ ứ ă 3. Lê Thúy Oanh. C . Nhà x đ CSTL q . T nhiên, do Y . 2010, tr.43-45, 190-191. đ ề ề 4 Nguyễn Đạt Anh và CS. C đ ể đ đ . 2005. ị để ì ể ề ế 5. Tarasenko Lidiya. N ứ đ ề ị h . ứ đ hông do THCS L1 - S1 ạ ế ứ . ằ ã . L ă T ạ Y . T ạ Y H N . 2003. KẾT LUẬN 6. Lương Th Dung. - P t đ ế ó ó ố đ đ ề ị đ THCS. đ CSTL BN đ K ó Tố B Y khoa. T THCS ớ ế q ứ ố ạ Y H N . 2008. đạ 66,7%, đạ 33,3%. 7 Trần Th Kiều L n. - T ố đề đ ế đ ề đ ề ị ớ ứ ó ĩ ố ị đ THCS. L ă T ạ ( < 0,01) đ ớ ó đ ề Y . T ạ Y H N . 2009. ị ằ đ . - P ó ố . 171