Bài giảng Chi tiết máy - Chương: Truyền động xích

Nội dung text: Bài giảng Chi tiết máy - Chương: Truyền động xích

1. a.Xích ng con ln
   Các má xích c dp t thép tm, má xích 1 ghép vi ng lót 4 to thành mt xích trong. Các má xích 2 c ghép vi ch t 3 to thành mt xích ngoài. Ch t 3 và ng lót 4 to thành kh p bn l, xích có th quay gp. Con ln 5 lp lng vi ng lót 4, gi m mòn cho rng a xích 6 và ng lót 4. S 6 bi u di n ti t di n ngang ca rng a xích.
2. b. Xích ng
   Xích ng, có kt cu tơ ng t nh xích ng con ln, nh ng không có con ln 5. Xích c ch to vi chính xác th p, giá tơ ng i r.
3. c.Xích rng
   Xích rng, kh p bn l c to thành do hai na ch t hình tr ti p xúc nhau. Mi mt xích có nhi u má xích lp ghéptrên ch t. Kh nng ti ca xích rng ln hơn nhi u so vi xích ng con ln có cùng kích th c. Giá thành caxích rng cao hơn xích ng con ln. Xích rng c tiêuchu n hóa rt cao.
4. c.Xích rng
5. 
   Trong các lo i trên, xích ng con ln c dùng nhi u hơn c. Xích ng ch dùng trong các máy ơ n gi n, làm vi c vi tc th p (1- 2 m/s). Xích rng c dùng khi cn truy n ti tr ng ln, yêu cu kích th c nh gn. Trong ch ơ ng này ch yu trình bày xích ng con ln.
6. 2.2 a xích
   a xích có cu to gn gi ng bánh rng, ch khác ph n vành rng. Kích th c và biên dng rng ph thu c vào lo i xích. Vt li u làm a xích th ng là thép cacbon hay thép hp kim, sau khi gia công tôi t rn 50÷60 HRC. a xích con ln a xích rng
7. 2.2 a xích
   Biên dng a xích con ln gm các cung có bán kính r1 , r2 và r3. Do kích th c ca xích c quy nh theo tiêu chu n nên các s li u tính toán a xích c tra trong bng thông s xích. ng kính vòng chia a xích: t : Bc xích (mm) Z : S rng ĩa xích
8. 3. Các thông s hình hc chính ca b truy n xích 3.1 Bưc xích ca dây xích
   Bc xích (t) là thông s ch yu ca b truy n xích. Bc xích càng ln, kh nng truy n lc càng tng nh ng va p càng nhi u. Do ó khi truy n ng vi tc cao thì ch n bc xích nh .
   tng kh nng ti có th tng s dãy xích (xích ng con ln) ho c tng chi u t rng xích (xích rng)
   Bc xích c tiêu chu n hóa, khi tính toán tra theo bng tiêu chu n.
9. 3.2 S rng a xích Thông th ng Z1 = 2m/s . thì zmin >= 19, khi v<= 2m/s. thì zmin = 11 15. Trong thi t k có th tính theo công th c: z1 = 29 – 2i
10. 3.2 S rng a xích tránh tuôn xích khi xích mòn, ph i hn ch s rng ln nh t. zmax <= 100 - 120 (xích con ln). zmax <= 120 140 (xích rng), S rng a xích nên ly theo s l.tuy nhiên trong th c t ng i ta s dng s rng ch n.
11. 3.3 Kho ng cách tr c A -Kho ng cách tr c (A): kho ng cách gi a hai tâm ca hai a xích. Nó có nh hng ti góc ôm ca xích và s va p ca b truy n. -Khi xác nh kho ng cách tr c ph i cn c vào iu ki n góc ôm a Khi i 3 thì Khi i 3 thì ĩ Vi, d e1 , d e2 : ng kính vòng nh ca a xích dn và b dn.
12. 3.3 Kho ng cách tr c A
    Nh ng Amax không quá 80.t tránh va p.
    Do ó, hp lý nh t là ch n : A = (30÷50)t
    Xác nh chi u dài xích L:
    L = t.X
    Vi, X : S mt xích
13. 3.4 S mc xích X Lưu ý : Nên quy tròn s mc xích X thành s nguyên. - Sau khi tính s mc xích, ph i tính chính xác li kho ng cách tr c bng công th c: nhánh xích b dn không quá cng, ph i gi m kho ng cách tr c mt lng: ∆A=(0,002 ÷0,004)A
14. 4. Cơ hc truy n ng xích 4.1 Vn tc và t s truy n a. Vận tốc và tỷ số truy ền tức th ời
    Vì xích n kh p v i các rng a xích theo hình a giác, cho nên v n t c c a xích và t s truy n thay i theo th i gian.
    th i im ang xét, b n lp và bn l B s p vào kh p v i r ng C .
15. a. Vận tốc và tỷ số truy ền tức th ời
    Ti A, v n t c tuy t i ca m t xích c phân làm hai thành ph n, trong ó thành ph n n m ngang Vx là vn t c xích ch y vào a xích :
16. a. Vận tốc và tỷ số truy ền tức th ời
17. a. Vận tốc và tỷ số truy ền tức th ời gi m bt chuy n ng thay i này, cn tng s rng ca a xích (Ch yu là tng Z1).
    Mc khác nu ly chi u dài ca nhánh dn là bi s ca bc xích cng giúp cho a quay u hơn .
18. b. Vn tc và t s truy n trung bình
    Vn tc ca xích càng ln, xích càng nhanh mòn, ti tr ng và ti ng n tng. Th ng ch n vn tc v < 15 m/s, nu bôi tr ơn tt v = (30÷35) m/s. ây ta ch cn xác nh vn tc trung bình ca xích : Vi, Z : S rng ĩa xích n : S vòng quay ca ĩa xích (v/p) t : bc xích (mm)
19. 
    Do vn tc vòng trung bình ca hai a xích bng nhau nên ta có CT tính t s truy n trung bình: v = z t n = z t n 1 1 2 2 Nên ch n i 8
20. 4.2 Va p ca bn l xích khi vào n kh p rng a xích
    Khi bn l B vào kh p vi rng ca → → V V a C, vn tc ca B làA = , cóB ph ơ ng vuông góc vi bán kính OA, còn vn tc ca im C là → V có ph C ơ ng vuông góc vi OC, do ó sinh ra va p.
    Mi ln vào kh p vi mt a xích, mt mc xích b hai ln va p: khi sp vào kh p (do mc xích tr c truy n ti) và khi vào kh p.
21. 4.3 Lc tác dng trong b truy n xích
    Lc vòng P liên h vi lc trên nhánh dn F1 và nhánh b dn F2: F 1-F2=P
    Lc cng do ly tâm:
    qm : Kh i lng mt mét xích, kg/m
    v : vn tc vòng , m/s
    Lc cng ban u do tr ng lng nhánh xích t do:
    a : chi u dài on xích t do bng kho ng cách tr c
    g : gia tc tr ng tr ng
    kf : h s ph thu c võng xích kf = 6 : khi xích nm ngang 0
    kf = 3 : khi xích nm nghiêng < 40 so vi ph ơ ng ngang
    kf= 1 : khi xích th ng ng
22. 
    Có th ly gn úng: F 1 = P
    Lc tác dng lên tr c: Lc tác dng lên tr c mang a xích gm các lc ti p tuy n, lc ly tâm và lc do tr ng lng bn thân xích gây ra. Lc này c tính gn úng theo công th c:
    Vi, kt : h s xét n tác dng ca tr ng lng xích liên tc. 0
    kt = 1,15 : Khi b truy n t nm ngang ho c nghiêng = 40
23. 5. Các dng hng, ch tiêu tính toán và ch n vt li u 5.1 Các dng hng và ch tiêu tính toán
    a. t xích, dây xích b tách ri ra không làm vi c c na. Xích b t do mi, do quá ti t ng t, ho c do các mi ghép gi a má xích vi ch t b hng.
24. 5.1 Các dng hng và ch tiêu tính toán
    b. Mòn bn l, mòn bn l do b mt ti p xúc ca bn l ch u áp su t ln, kt hp vi s tr t tơ ng i ca bn l khi vào và ra kh p vi rng a xích => tc mòn nhanh nu không bôi tr ơn tt. 1 2 d0 F F
    Bn l mòn làm cho bc xích tng lên, xích n kh p δp không chính xác vi rng ca xích. Nu mòn nhi u xích d b tr t ra kh i a xích và có th b t xích.
25. 
    c. Các ph n t ca dây xích b mi: r b mt con ln, ng lót, gy ch t, v con ln. d. Mòn rng a xích, làm nh n rng, rng a xích b gy.
26. 5.2 Ch n vt li u ch to xích và a xích
    Vt li u má xích th ng c làm t thép cán ngu i, thép cacbon ch t lng tt và thép hp kim tôi t rn 40÷50 HRC. Bn l (ch t, ng, con ln) c ch to bng thép ít cacbon sau ó th m cacbon và tôi t rn 50÷60 HRC
    Vt li u làm a xích th ng là thép cacbon hay thép hp kim, sau khi gia công tôi t rn 50÷60 HRC. Ch to xích
27. 6. Tính toán b truy n xích 6.1 Tính truy n ng xích theo áp su t cho phép
    Tu i th xích theo bn mòn ph thu c vào kho ng cách tr c,s rng z1, áp su t trong bn l p, iu ki n bôi tr ơn Trong ó, áp su t sinh ra trong bn l là nh hng quan tr ng nh t i vi tu i th .
    Tính toán bn mòn theo áp su t p:
    Vi, P: lc vòng,(N);
    F: di n tích tính toán (mm 2); F = d.l (vi d: ng kính ch t, l : chi u dài ng)
    [p0] : (N/mm 2) áp su t cho phép, tra bng.
    k: h s iu ki n s dng.
    Vì trong th c t iu ki n làm vi c ca b truy n có khác vi iu ki n thí nghi m cho nên khi tính toán ph i a vào h s iu ki n s dng k iu ch nh.
28. 6.1 Tính truy n ng xích theo áp su t cho phép
    H s iu ki n s dng k c tính theo công th c :
    k = k .k A.k 0.k c.k b.k c
    k : H s xét n tính ch t ca ti tr ng ngoài.
    kA : H s xét n chi u dài xích.
    k0 : H s xét n góc nghiêng.
    kc : H s xét n kh nng iu ch nh lc cng xích. k b : H s xét n iu ki n bôi tr ơn.
    kc : H s xét n ch làm vi c ca b truy n.
29. 6.1 Tính truy n ng xích theo áp su t cho phép
    ti n cho vi c thi t k, ta bi n i iu ki n trên thành dng sau: ĩ ĩ -Z01 , n 01 : s rng a dn và s vòng quay a dn ca b truy n cơ s -Ta có iu ki n:
30. 6.1 Tính truy n ng xích theo áp su t cho phép
    t : : công su t tính toán
    Suy ra iu ki n: Nt [N]
    Tr s [N]tra bng, t iu ki n trên ch n xích, sau ó ki m tra iu ki n v Nt i vi bc xích tơ ng ng.
    Nu dùng xích ng con ln có z dãy, iu ki n ch n xích nh sau:
    Nt z.[N];[N] - Công su t cho phép ca dãy xích.
31. 6.2 Ki m nghi m s ln va p ca mt xích trong mt giây
    Nu b truy n xích có hai a thì trong mt vòng ch y ca xích, mt mt xích s ch u bn ln va p m bo bn lâu, cn ki m tra s ln va p cho phép ca xích trong th i gian mt giây:
    Vi, [u] : S ln va p cho phép ca xích con ln trong th i gian mt giây, tra bng.