Ảnh hưởng của sự chênh lệch đường kính mảnh ghép - Nền ghép đến kết quả phẫu thuật ghép giác mạc xuyên điều trị bệnh giác mạc hình chóp

Nội dung text: Ảnh hưởng của sự chênh lệch đường kính mảnh ghép - Nền ghép đến kết quả phẫu thuật ghép giác mạc xuyên điều trị bệnh giác mạc hình chóp

1. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 ẢNH H ƯỞNG C ỦA S Ự CHÊNH L ỆCH ĐƯỜNG KÍNH MẢNH GHÉP - NỀN GHÉP ĐẾ N K ẾT QU Ả PH ẪU THU ẬT GHÉP GIÁC M ẠC XUYÊN ĐIỀU TR Ị B ỆNH GIÁC M ẠC HÌNH CHÓP Lê Xuân Cung*; D ươ ng Mai Nga*; Ph ạm Ng ọc Đông* TÓM T ẮT Mục tiêu: đánh giá ảnh h ưởng c ủa s ự chênh l ệch đường kính m ảnh ghép - nền ghép đến k ết qu ả ph ẫu thu ật ghép giác m ạc xuy ện điều tr ị bệnh giác m ạc (GM) hình chóp. Đối t ượng và ph ươ ng pháp: nghiên c ứu mô t ả cắt ngang trên 31 m ắt b ị bệnh GM hình chóp đã được ghép GM xuyên t ại B ệnh vi ện M ắt Trung ươ ng t ừ tháng 1 - 2005 đến 12 - 2014. Kết qu ả: 14 m ắt s ử dụng mảnh ghép cùng đường kính v ới n ền ghép (nhóm I), 17 m ắt s ử dụng m ảnh ghép có đường kính lớn h ơn n ền ghép 0,5 mm (nhóm II). Th ị lực ch ỉnh kính t ối ưu ở nhóm I và II l ần l ượt là 0,06 ± 0,09 logMAR và 0,14 ± 0,13 logMAR (p = 0,049). Độ cầu t ươ ng đương c ủa nh ững m ắt đã c ắt hết ch ỉ và còn ch ỉ khâu trong nhóm I là -3,1D và -3,7D (p = 0,976); nhóm II +1,2 và -5,6D (p = 0,031). Trong s ố nh ững m ắt đã c ắt h ết ch ỉ, công su ất khúc x ạ giác m ạc (CSKXGM) trung bình của nhóm I và II l ần l ượt là 43,4 ± 3,2D, 47,1 ± 3D (p = 0,046). Kết lu ận: vi ệc s ử dụng m ảnh ghép cùng đường kính v ới n ền ghép giúp gi ảm tình tr ạng c ận th ị sau m ổ, BN có th ị lực t ốt h ơn và CSKXGM sau c ắt ch ỉ ổn định. * T ừ khóa: B ệnh giác m ạc hình chóp; Ghép giác m ạc xuyên; Đường kính m ảnh ghép - nền ghép. The Effect of Donor - Host Trephine Size Disparity on Penetrating Keratoplasty in Patients with Keratoconus Summary Objectives: To evaluate the effect of recipient - donor trephine size disparity on penetrating keratoplasty (PK) in patients with keratoconus. Subjects and methods: A descriptive cross- sectional study of 31 eyes with keratoconus who underwent PK in National Institute of Ophthalmology from January, 2005 to December, 2014. Results: There were 14 eyes with same size grafts (group I) and 17 eyes with 0.5 mm oversized grafts (group II). The uncorrected visual acuity of group I and II was 0.06 ± 0.09 logMAR and 0.14 ± 0.13 logMAR (p = 0.049). Spherical equivalent of eyes with all sutures removed and eyes without suture removal was -3.1D and -3.7D (p = 0.976) in group I; +1.2D and -5.6D (p = 0.031) in group II. Mean corneal power of eyes with all sutures removed in group I and group II was 43.4 ± 3.2D and 47.1 ± 3.0D (p = 0.036), respectively. Conclusion: This study demonstrates that the use of same size grafts helps to reduce myopia after PK in patients with keratoconus. No disparity donor - host trephine size may provide better visual outcomes and stable corneal power after all sutures removal. * Key words: Keratoconus; Penetrating keratoplasty; Donor - host trephine. * Bệnh vi ện M ắt TW Ng ười ph ản h ồi (Corresponding): Lê Xuân Cung (cunghienminh@yahoo.com) Ngày nh ận bài: 29/06/2016; Ngày ph ản bi ện đánh giá bài báo: 19/09/2016 Ngày bài báo được đă ng: 28/09/2016 177
2. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 ĐẶT V ẤN ĐỀ ĐỐI T ƯỢNG VÀ PHƯƠ NG PHÁP NGHIÊN C ỨU Bệnh GM hình chóp là b ệnh lý ít g ặp, 1. Đối t ượng nghiên c ứu. có đặc điểm là nhu mô GM ở vùng trung tâm ho ặc c ạnh trung tâm m ỏng đi, làm Bệnh nhân b ị b ệnh GM hình chóp, cho GM l ồi ra gây c ận, lo ạn th ị n ặng mà được ph ẫu thu ật ghép GM xuyên t ại Khoa không kèm viêm nhi ễm. Cho đến nay, Kết - Giác m ạc, B ệnh vi ện M ắt Trung ươ ừ đế ghép GM xuyên v ẫn là ph ươ ng pháp ng t tháng 1 - 2005 n 12 - 2014. BN và gia đình đồng ý tham gia nghiên được s ử d ụng ph ổ bi ến đố i v ới nh ững cứu. tr ường h ợp b ệnh ở giai đoạn n ặng, nh ằm mục đích ki ến t ạo b ề m ặt nhãn c ầu và c ải 2. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu. thi ện th ị l ực cho BN. Mô t ả c ắt ngang. Trên th ế gi ới, r ất nhi ều báo cáo đã * Quy trình nghiên c ứu: kh ẳng định hi ệu qu ả c ủa ph ươ ng pháp - Thu th ập thông tin t ừ h ồ s ơ bệnh án này v ới t ỷ lệ s ống c ủa m ảnh ghép sau 5 - của nh ững BN b ị b ệnh GM hình chóp đã 12 n ăm đạt > 90% [1]. Tuy nhiên, vi ệc l ựa được ph ẫu thu ật. ch ọn m ảnh ghép có cùng đường kính hay - Gửi th ư mời BN đến khám l ại. lớn h ơn đường kính n ền ghép trong ghép - Ti ến hành khám và ghi nh ận k ết qu ả GM xuyên điều tr ị b ệnh GM hình chóp theo m ẫu b ệnh án nghiên c ứu: vẫn là m ột v ấn đề được bàn lu ận nhi ều. + Khám lâm sàng: đo th ị l ực không Vi ệc s ử d ụng m ảnh ghép có đường kính kính, th ị l ực t ối ưu v ới kính g ọng b ằng lớn h ơn n ền ghép trong các nghiên c ứu bảng th ị l ực Snellen, sau đó quy đổ i sang cho th ấy độ cong c ủa GM t ăng lên sau th ị l ực logMAR. V ới nh ững m ắt đã cắt ch ỉ ph ẫu thu ật, d ẫn đế n độ c ận th ị sau m ổ hoàn toàn ho ặc ch ưa c ắt h ết ch ỉ, nh ưng cao h ơn so v ới nh ững tr ường h ợp s ử độ cong GM t ươ ng đối đều, không có s ẹo dụng m ảnh ghép có cùng đường kính v ới GM, BN s ẽ được th ử kính ti ếp xúc c ứng. nền ghép [2, 3]. Khám trên sinh hi ển vi đánh giá tình tr ạng Ở n ước ta, b ệnh GM hình chóp là m ột mảnh ghép và các thành ph ần khác c ủa bệnh m ắt ít g ặp. Ph ẫu thu ật ghép GM nhãn c ầu. xuyên đã được áp d ụng để điều tr ị nh ững + C ận lâm sàng: ch ụp b ản đồ GM để tr ường h ợp b ệnh GM hình chóp giai đoạn đo CSKXGM và độ lo ạn th ị GM. nặng. Chúng tôi th ực hi ện nghiên c ứu * Đạo đứ c trong nghiên c ứu: các đối nh ằm: Đánh ảnh h ưởng c ủa chênh l ệch tượng t ự nguy ện tham gia nghiên c ứu, đường kính m ảnh ghép - nền ghép đế n thông tin được đả m b ảo bí m ật. Đối kết qu ả c ủa ph ẫu thu ật ghép GM xuyên tượng nghiên c ứu có quy ền k ết thúc điều tr ị b ệnh lý này. nghiên c ứu b ất c ứ lúc nào. 178
3. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 KẾT QU Ả NGHIÊN C ỨU 1. Đặc điểm đố i t ượng nghiên c ứu. Từ tháng 1 - 2005 đến 12 - 2014 có 31 m ắt c ủa 28 BN b ị b ệnh GM hình chóp được ghép GM xuyên. 14 m ắt s ử d ụng m ảnh ghép cùng kích th ước với n ền ghép và 17 m ắt sử d ụng m ảnh ghép l ớn h ơn đường kính n ền ghép 0,5 mm. Trong s ố 14 m ắt s ử d ụng mảnh ghép cùng kích th ước v ới n ền ghép, 11/14 m ắt có đường kính m ảnh ghép - nền ghép là 7 mm, 3/14 m ắt có đường kính m ảnh ghép - nền ghép 7,5 mm. Bảng 1: Kết qu ả ph ẫu thu ật. Kết qu ả ph ẫu thu ật Chênh l ệch đường kính T ố t Trung bình Xấu mảnh ghép - nền ghép 0 mm 13 1 0 0,5 mm 14 2 1 27/ 31 m ắt đạ t k ết qu ả ph ẫu thu ật t ốt (GM ghép trong, th ị l ực t ăng sau m ổ), 3/31 m ắt đạt k ết qu ả trung bình (m ảnh ghép m ờ ho ặc nh ược th ị), 1/31 m ắt có k ết qu ả x ấu, do có s ẹo trung tâm trên m ảnh ghép sau loét GM. 2. M ột s ố y ếu t ố ảnh h ưởng đến k ết qu ả ph ẫu thu ật. Bảng 2: Ảnh h ưởng c ủa chênh l ệch đường kính mảnh ghép - nền ghép đế n th ị l ực. Chênh l ệch đường kính Đường kính Th ị l ực không kính Th ị l ực ch ỉnh kính n mảnh ghép - nền ghép nền ghép (mm) (logMAR) tối ưu (logMAR) 7 10 0,68 ± 0,28 0,06 ± 0,09 0 mm 7,5 3 0,95 ± 0,12 0,06 ± 0,06 Tổng 13 0,74 ± 0,28 0,06 ± 0,09 7 5 1,01 ± 0,49 0,20 ± 0,16 7.5 6 0,81 ± 0,32 0,11 ± 0,09 0,5 mm 8 3 1,09 ± 0,65 0,10 ± 0,17 Tổng 14 1,01 ± 0,63 0,14 ± 0,13 Th ị l ực không kính c ủa nhóm có cùng đường kính m ảnh ghép - nền ghép và nhóm có đường kính m ảnh ghép l ớn h ơn nền ghép 0,5 mm nh ư nhau (p = 0,079). Tuy nhiên, th ị l ực ch ỉnh kính t ối ưu c ủa nhóm có cùng đường kính m ảnh ghép - nền ghép t ốt h ơn nhóm có đường kính m ảnh ghép l ớn h ơn n ền ghép. S ự khác bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê (p = 0,049). 179
4. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 Bảng 3 : Ảnh h ưởng c ủa chênh l ệch đường kính m ảnh ghép - nền ghép đế n k ết qu ả khúc x ạ*. Chênh l ệch đường kính m ảnh ghép - nền ghép Kết qu ả 0 mm 0,5 mm khúc x ạ (D) Còn ch ỉ khâu Cắt h ết ch ỉ Tổng Còn ch ỉ khâu Cắt h ết ch ỉ Tổng (n = 7) (n = 6) (n = 13/14) (n = 9) (n = 7) (n = 6/17) CSKXGM 43,3 ± 4,8 43,4 ± 3,2 43,4 ± 4,0 42 ± 5,1 47,1 ± 3,0 44,2 ± 5,0 Độ lo ạn th ị GM 5,6 ± 2,7 5,1 ± 3,4 5,4 ± 6,7 6,7 ± 3,1 5,8 ± 1,6 6,3 ± 2,6 Độ c ầu tươ ng -3,1 ± 6,9 -3,7 ± 4,1 -3,4 ± 5,6 1,2 ± 7,0 -5,6 ± 6,5 -1,8 ± 7,4 đươ ng (*Có 29/31 m ắt ch ụp được b ản đồ GM). Công su ất khúc x ạ GM trung bình c ủa CSKXGM trung bình c ủa m ắt đã cắt nhóm s ử d ụng m ảnh ghép cùng đường hết ch ỉ có chênh l ệch đường kính m ảnh kính n ền ghép là 43,4 ± 4,0D, khác bi ệt ghép - nền ghép 47,1 ± 3,0D, cao h ơn k ết không có ý ngh ĩa th ống kê so v ới k ết qu ả qu ả t ươ ng ứng c ủa nhóm không có chênh của nhóm s ử d ụng m ảnh ghép l ớn h ơn lệch đường kính m ảnh ghép - nền ghép (43,4 ± 3,2D) (p = 0,036). đường kính n ền ghép 0,5 mm (44,2 ± 5,0D) (p = 0,621). Độ lo ạn th ị GM ở nhóm s ử d ụng m ảnh ghép cùng đường kính v ới n ền ghép và Ở nhóm s ử d ụng m ảnh ghép cùng nhóm s ử d ụng m ảnh ghép l ớn h ơn đường đường kính v ới n ền ghép, CSKXGM kính n ền ghép 0,5 mm l ần l ượt là 5,4 ± 6,7D trung bình và độ c ầu t ươ ng đươ ng c ủa và 6,3 ± 2,6D. S ự khác bi ệt không có ý khúc x ạ nhãn c ầu nh ư nhau ở nhóm đã ngh ĩa th ống kê (p = 0,384), ch ứng t ỏ chênh cắt h ết ch ỉ và nhóm còn ch ỉ khâu GM (p = 0,976 và p = 0,862). Trong khi đó, ở lệch đường kính m ảnh ghép - nền ghép nhóm s ử d ụng m ảnh ghép có đường kính không ảnh h ưởng đến độ lo ạn th ị GM. lớn h ơn n ền ghép, CSKXGM ở m ắt đã Nghiên c ứu này, ghi nh ận 4 m ắt cắt h ết ch ỉ và nh ững m ắt còn ch ỉ khâu (12,9%) xảy ra ph ản ứng th ải ghép. GM là 42 ± 5,1D và 47,1 ± 3,0D, khác bi ệt Đường kính m ảnh ghép trung bình ở có ý ngh ĩa th ống kê (p = 0,046). Độ c ầu nhóm có ph ản ứng th ải ghép là 8,0 ± 0,4 tươ ng đươ ng c ủa khúc x ạ nhãn c ầu ở mm, l ớn h ơn so v ới đường kính m ảnh nh ững m ắt đã cắt h ết ch ỉ và còn ch ỉ khâu ghép trung bình ở nhóm không có ph ản trong nhóm này l ần l ượt là +1,2D và -5,6D, ứng th ải ghép (7,5 ± 0,5 mm), s ự khác khác bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê (p = 0,031). bi ệt có ý ngh ĩa th ống kê (p = 0,039). 180
5. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 Bảng 4 : M ối liên quan gi ữa chênh l ệch đường kính m ảnh ghép - nền ghép và ph ản ứng th ải ghép. Th ải ghép Chênh l ệch đường kính Có Không Tổng p* mảnh ghép - nền ghép 0 mm 0 (0%) 14 (100%) 14 (100%) 0,5 mm 4 (23,5%) 13 (76,5%) 17 (100%) 0,076 Tổng 4 (12,9%) 27 (87,1%) 31 (100%) (*Fisher’s exact test ) Không có m ắt nào trong nhóm có cùng đường kính mảnh ghép - nền ghép x ảy ra ph ản ứng th ải ghép. T ỷ l ệ th ải ghép c ủa nhóm s ử d ụng m ảnh ghép l ớn h ơn n ền ghép 0,5 mm là 23,5%, cao h ơn so v ới nhóm có cùng đường kính m ảnh ghép - nền ghép. Tuy nhiên, s ự khác bi ệt này ch ưa th ật s ự có ý ngh ĩa th ống kê (p = 0,076). BÀN LU ẬN mép m ổ ở nhóm s ử d ụng m ảnh ghép Giác m ạc hình chóp là m ột b ệnh lý cùng đường kính v ới n ền ghép cao h ơn thoái hoá GM ít g ặp, gây m ỏng GM vùng so v ới m ắt s ử d ụng m ảnh ghép có đường trung tâm ho ặc c ạnh trung tâm, làm cho kính l ớn h ơn n ền ghép [4]. Tuy nhiên, GM b ị giãn l ồi, gây c ận lo ạn th ị GM r ất bi ến ch ứng này có th ể h ạn ch ế được nặng, làm cho BN b ị gi ảm th ị l ực tr ầm bằng cách nhu ộm fluorescein ngay sau tr ọng. Ch ỉ đị nh ph ẫu thu ật v ới m ục đích khi k ết thúc ph ẫu thu ật. Trong nghiên c ứu ki ến t ạo l ại bề m ặt nhãn c ầu và c ải thi ện này, không có m ắt nào có bi ến ch ứng rò th ị l ực khi BN có s ẹo GM trung tâm làm mép m ổ sau ph ẫu thu ật. th ị l ực dướ i 20/200, phù GM, BN không Kết qu ả b ảng 2 cho th ấy sự chênh l ệch hài lòng v ới th ị l ực ch ỉnh kính ho ặc khó đường kính gi ữa m ảnh ghép v ới n ền ch ịu khi đeo kính ti ếp xúc. ghép có ảnh h ưởng đế n th ị l ực. Do có Vi ệc s ử d ụng m ảnh ghép cùng đường chênh l ệch gi ữa đường kính m ảnh ghép - kính n ền ghép hay l ớn h ơn đường kính nền ghép nên độ cong c ủa GM và chi ều nền ghép trong ph ẫu thu ật ghép GM dài tr ục nhãn c ầu t ăng lên, d ẫn đế n c ận xuyên để điều tr ị b ệnh GM hình chóp v ẫn th ị sau m ổ. Ở BN GM hình chóp, GM giãn luôn là v ấn đề khoa h ọc được bàn lu ận mỏng và l ồi ra phía tr ước gây tình tr ạng nhi ều. Khi s ử d ụng m ảnh ghép có đường cận lo ạn th ị. Vi ệc s ử d ụng m ảnh ghép kính l ớn h ơn n ền ghép s ẽ h ạn ch ế được cùng đường kính v ới n ền ghép có l ợi bi ến ch ứng rò mép m ổ và glôcôm sau hơn, vì nó giúp làm gi ảm c ận th ị sau m ổ. ph ẫu thu ật. Nh ược điểm khi s ử d ụng Do đó, th ị l ực ở nhóm BN này là 0,06 mảnh ghép cùng đường kính v ới n ền logMAR, t ốt h ơn th ị l ực c ủa nhóm s ử ghép là khi khâu m ảnh ghép vào n ền dụng m ảnh ghép có đường kính l ớn h ơn ghép s ẽ g ặp khó kh ăn h ơn, t ỷ l ệ rò mép nền ghép là 0,14 logMAR. K ết qu ả nghiên mổ cao h ơn. Jaycock và CS th ấy t ỷ l ệ rò cứu c ủa Choi c ũng cho th ấy th ị l ực ch ỉnh 181
6. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 kính t ối ưu ở nhóm không có chênh l ệch Ở nhóm có chênh l ệch đường kính kích th ước m ảnh ghép - nền ghép cao mảnh ghép - nền ghép 0,5 mm, độ c ầu hơn so v ới nhóm s ử d ụng m ảnh ghép tươ ng đươ ng c ủa khúc x ạ nhãn c ầu ở kích th ước l ớn h ơn n ền ghép [2]. mắt đã c ắt h ết ch ỉ và còn ch ỉ khâu là +1,2D và -5,6D, ch ứng t ỏ có s ự dao độ ng Khi còn ch ỉ khâu, s ức c ăng c ủa nút ch ỉ rất l ớn v ề khúc x ạ nhãn c ầu sau c ắt ch ỉ. sẽ làm cho GM b ị d ồn v ề phía di ện ghép, Nh ững m ắt đã c ắt hết ch ỉ có xu h ướng b ị GM trung tâm tr ở nên d ẹt. Sau khi c ắt ch ỉ, cận th ị, trong khi nh ững m ắt còn ch ỉ khâu di ện ghép được gi ải phóng kh ỏi s ức c ăng lại vi ễn th ị. Khúc x ạ nhãn c ầu tr ước và của nút ch ỉ, làm cho GM cong h ơn, d ẫn sau c ắt ch ỉ t ươ ng đối ổn đị nh ở nhóm đến CSKXGM t ăng và m ắt có xu h ướng không có chênh l ệch đường kính m ảnh tr ở thành c ận th ị. Do th ời điểm sau ph ẫu ghép - nền ghép do CSKXGM trung bình thu ật c ủa các m ắt khác nhau, nên tình hầu nh ư không thay đổi ở nhóm này. tr ạng cắt ch ỉ c ũng khác nhau. Nhóm còn Độ lo ạn th ị GM ở nhóm s ử d ụng m ảnh ch ỉ khâu bao g ồm nh ững m ắt ch ưa c ắt ch ỉ ghép cùng đường kính v ới n ền ghép và ho ặc đã c ắt m ột s ố m ũi ch ỉ do l ỏng ch ỉ nhóm s ử d ụng m ảnh ghép l ớn h ơn đường ho ặc c ắt ch ỉ để ch ỉnh lo ạn th ị. Ở nhóm kính n ền ghép 0,5 mm l ần l ượt là 5,4 ± cùng đường kính m ảnh ghép - nền ghép, 6,7D và 6,3 ± 2,6D. S ự khác bi ệt không có 7/7 m ắt còn ch ỉ khâu đề u được c ắt m ột s ố ý ngh ĩa th ống kê (p = 0,384), ch ứng t ỏ mũi ch ỉ. Trong khi đó, ở nhóm có đường chênh l ệch đường kính m ảnh ghép - nền kính m ảnh ghép l ớn h ơn n ền ghép, 4/9 ghép không ảnh h ưởng đế n độ lo ạn th ị mắt đã c ắt m ột s ố m ũi ch ỉ và 5/9 m ắt v ẫn GM, ch ủ y ếu ảnh h ưởng đế n CSKXGM. ch ưa c ắt ch ỉ. Do nhóm đường kính m ảnh Kết qu ả nghiên c ứu c ủa Javadi c ũng cho ghép l ớn h ơn n ền ghép có s ố m ắt ch ưa th ấy độ lo ạn th ị GM không b ị ảnh h ưởng cắt ch ỉ nhi ều h ơn nên CSKXGM c ủa bởi chênh l ệch đường kính m ảnh ghép - nh ững m ắt còn ch ỉ khâu c ủa nhóm này là nền ghép, v ới độ lo ạn th ị GM ở nhóm 42D, cao h ơn nhóm cùng đường kính chênh l ệch đường kính m ảnh ghép - nền mảnh ghép - nền ghép (43,3D). Tuy nhiên, ghép 0,25 mm và 0,5 mm, t ươ ng ứng là 3,4 ± 1,7D và 3,7 ± 7,6D (p = 0,64) [6]. sự khác bi ệt này không có ý ngh ĩa th ống kê (p = 0,603). Nh ư v ậy, v ới m ục đích c ủa ph ẫu thu ật là ghép quang h ọc, vi ệc l ựa ch ọn m ảnh Trong s ố 13 m ắt đã c ắt h ết ch ỉ khâu, ghép có cùng đường kính v ới n ền ghép CSKXGM trung bình c ủa m ắt có chênh th ực s ự đem l ại nh ững ưu điểm v ề k ết lệch đường kính m ảnh ghép - nền ghép qu ả th ị l ực c ũng nh ư khúc x ạ sau ph ẫu (47,1 ± 3,0D) cao h ơn so v ới nhóm không thu ật. có s ự chênh l ệch đường kính m ảnh ghép KẾT LU ẬN - nền ghép (43,4 ± 3,2D) (p = 0,036). K ết Nghiên c ứu này cho th ấy vi ệc s ử d ụng qu ả này t ươ ng t ự nghiên c ứu c ủa Wilson mảnh ghép cùng đường kính v ới n ền [5]. Điều này ch ứng minh tình tr ạng c ận ghép có nh ững ưu điểm v ề khúc x ạ, giúp th ị sau m ổ trên BN GM hình chóp có th ể CSKXGM ít thay đổi sau c ắt ch ỉ và làm kh ắc ph ục b ằng cách gi ảm chênh l ệch gi ảm tình tr ạng c ận th ị sau m ổ ghép GM đường kính m ảnh ghép - nền ghép. xuyên điều tr ị b ệnh GM hình chóp. 182
7. T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 TÀI LI ỆU THAM KH ẢO 1996 Oct, 22 (4), pp.266-269. PubMed PMID: 8906385. Epub 1996/10/01. eng. 1. Niziol LM, Musch DC, Gillespie BW, Marcotte LM, Sugar A . Long-term outcomes in 4. Jaycock PD, Jones MN, Males J. Outcomes patients who received a corneal graft for of same-sizing versus oversizing donor keratoconus between 1980 and 1986. Am J trephines in keratoconic patients undergoing Ophathalmol. 2013, 155 (2), pp.213-219. first penetrating keratoplasty. Ophthalmology. 2008, 115, pp.268-275. 2. Choi JA, Lee MA, Kim MS. Long-term outcomes of penetrating keratoplasty in 5. Wilson SE, Bourne WM. Effect of keratoconus: analysis of the factors recipient-donor trephine size disparity on associated with final visual acuities. Int J refractive error in keratoconus. Ophthalmology. Ophthalmol. 2014, 7 (3), pp.517-521. PubMed 1989, 96 (3), pp.299-305. PubMed PMID: PMID: 24967202. Pubmed Central PMCID: 2652028. Epub 1989/03/01. eng. PMC4067670. Epub 2014/06/27. eng. 6. Javadi MA, Motlagh BF, Jafarinasab 3. Silbiger JS, Cohen EJ, Laibson PR. The MR, Rabbanikhah Z, Anissian A, Souri H et al . rate of visual recovery after penetrating Outcomes of penetrating keratoplasty in keratoplasty for keratoconus. The CLAO keratoconus. Cornea. 2005 Nov, 24 (8), Journal: official publication of the Contact pp.941-946. PubMed PMID: 16227837. Epub Lens Association of Ophthalmologists, Inc. 2005/10/18. eng. 183