Bài giảng Cơ khí đại cương - Chương 5: Công nghệ gia công biến dạng và tạo hình

Nội dung text: Bài giảng Cơ khí đại cương - Chương 5: Công nghệ gia công biến dạng và tạo hình

1.  Đặc điểm của hiện tượng song tinh:  Song tinh chỉ xảy ra khi ƯS tiếp  vượt qua trị số tới hạn.  Xảy ra do lực td đột ngột (va đập) tại nơi có ƯS tập trung.  Biến dạng dư của song tinh nhỏ. 5.2.2.2. Biến dạng của đa tinh  Đa tinh gồm nhiều đơn tinh.  Biến dạng của đa tinh gồm: Trượt  Biến dạng trong nội bộ đơn tinh: Song tinh  Trượt và quay giữa các hạt: Thường xảy ra ở to cao vì khi đó vùng tinh giới chảy ra.  Biến dạng do các lý do khác:  Sự vỡ nát của hạt.  Bd do những nguyên nhân lý hóa khác (đặt nó trong từ trường nó cũng bd, dao động nhiệt, ).  Trong GCAL ta cần bd dẻo: Nhanh chóng vượt qua miền bd đàn hồi để sang miền bd dẻo. 5.2.3. Biến dạng phá hủy  Khi lực td vượt quá gh cho phép lúc đó lực ko tăng nữa nhưng bd vẫn tăng  Bd phá hủy. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
2. 5.3. A’/hƣởng của GCAL đến tổ chức và t/c KL 5.3.1. Gia công nóng và gia công nguội 1) Gia công nóng Là GC ở to lớn hơn to kết tinh lại ( 0,4 to chảy; thép là 727oC).  Đặc điểm:  Tính dẻo cao, KL dễ bị bd, dễ tạo được các tổ chức thớ, ko tốn lực và công bd.  Tuy nhiên độ c/x và độ bóng ko cao, KL dễ bị oxi hóa và mất than (thoát các bon).  GC nóng thường dùng khi GC thô. 2) Gia công nguội: Là GC ở to thấp hơn to kết tinh lại.  Đặc điểm: KL có tính dẻo thấp, khó bd, tốn lực và tốn công bd, KL dễ bị biến cứng (mạng tinh thể vỡ nát ra). Nhưng độ c/x, độ nhám và chất lượng bm cao.  Dùng để GC tinh. 5.3.2. A’/hƣởng của GCAL đến tổ chức và cơ tính  GCAL a’h’ lớn đến tổ chức và cơ tính của KL.  GCAL làm cho độ mịn chặt KL . Biến tổ chức hạt thành tổ chức thớ. Có khả năng tạo các thớ uốn, xoắn  Làm cho cơ tính tăng. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
3. Xƣởng cán thép Gia công nóng chi tiết dạng vòng xuyến DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
4.  Chú ý: Vận dụng tính năng của tổ chức thớ, khi thiết kế c/tiết phải để lực kéo  thớ, lực cắt thẳng góc với thớ. Tránh cắt đứt thớ khi GC.  VD: Chế tạo bu lông chịu lực dùng các phương pháp: a) Cắt gọt  Thớ bị cắt ngang. Làm việc chịu ƯS dọc thớ  Bị đứt. b) Rèn bằng cách vuốt phần thân  Các thớ (ở phần mũ bu lông) có xu hướng vuông góc với ƯS tiếp  Khi xiết bu lông chịu lực tốt. c) Chồn một đầu  Thớ ở phần mũ tốt nhất  Chịu lực tốt nhất. a) Cắt gọt b) Vuốt phần thân b) Chồn Hình 5.6. Các phương pháp chế tạo bu lông DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
5. Tạo thớ DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
6. 5.3.3. A’/hƣởng của GCAL đến lý hóa tính 1) Lý tính: GCAL làm thay đổi sự phân bố từ trường trong KL  Giảm tính dẫn điện (tăng điện trở),  tính dẫn nhiệt,  tính dẫn từ. 2) Hóa tính: GCAL làm  hoạt tính hóa học của các ng/tử  KL dễ bị ăn mòn. Vì sau khi GCAL mạng tinh giới bị vỡ   hoạt tính (làm cho các chất khác dễ len lỏi vào mạng) DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
7. 5.4. Nung nóng KL khi GCAL 1) Mục đích: Nhờ dao động nhiệt làm suy yếu các lực liên kết  Trở lực , tính dẻo . 2) Chế độ nung a) Nhiệt độ nung thép:  To bắt đầu gia công = Tochảy – 150oC o o o o  T kết thúc GC:  Thép C 0,8%: T nung = T A1 + (4050) C b) Thời gian nung: t = k D D Gạch chịu lửa D - Đường kính hoặc k/t của phôi [m]; - Hệ số xếp phôi; Buồng nung Buồng đốt k - Hệ số vật liệu; 2) Lò nung a) Lò phản xạ: Đốt = nhiên liệu rắn, lỏng, khí. Vật nung Gồm 2 buồng: Buồng đốt + Buồng nung. Hình 5.7. Đ2: to nung đều và KL ít bị cháy. Khống chế to nung khó. b) Lò điện: Dùng điện trở. Chỉ dùng trong điều chỉnh to c/x. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
8. 5.5. Cán, kéo sợi, ép 5.5.1. Cán 5.5.1.1. Thực chất, đặc điểm  Cán là QT cho phôi KL đi qua khe hở giữa 2 trục cán quay ngược chiều nhau.  Nhờ ma sát giữa trục cán và phôi mà KL được bd liên tục. KQ làm chiều cao , chiều dài và chiều rộng .  Để đánh giá mức độ cán ng/ta dùng các chỉ tiêu k/thuật sau: H H - Chiều cao trước khi cán;  Hệ số bd:  0 0 h h - Chiều cao sau khi cán. 1 1 l L - Chiều dài trước khi cán; Hay:  1 0 L l - Chiều dài sau khi cán. 0 1 Thường:  = 1,1  1,3  Lượng ép: h = H0 – h1 = D (1-cos ) D - Đường kính trục; - Góc ăn. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
9. Cán DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
10.  Điều kiện để cán được: tg  > tg tg  = f (f - Hệ số ma sát giữa trục cán và phôi)  Đặc điểm: Cán có thể tiến hành ở trạng thái nóng và trạng thái nguội.  Cán nóng: Mang đặc điểm của gia công nóng: KL dễ bd, đỡ tốn lực, độ c/x, độ bóng thấp  Để gia công thô.  Cán nguội: KL khó bd, tốn lực nhưng độ c/x, độ bóng và chất lượng b/m cao  Để gia công tinh. 5.5.1.2. Sản phẩm cán a) Thép tấm:  Tấm dày: Chiều dày trên 4 mm.  Tấm mỏng (uốn thành cuộn hoặc để ở dạng dải): Dưới 4 mm. b) Thép thanh: Tiết diện tròn, vuông, chữ nhật, bán nguyệt, lục lăng; kích thước đủ loại. Hàn c) Thép hình:  , T, U, L,  Thép hình chu kỳ: Hàn d) Thép ống:  Ống có hàn: Uốn, lốc thành ống sau đó hàn. 10  6000 (Téc chở xăng dầu 6000)  Ống không hàn: Ống nước, ống thép chịu áp lực DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
11. Hình 5.9. Các kiểu máy cán ống: a) Trục dạng trống; b) Trục dạng nấm; c) Trục dạng đĩa. Hình 5.8. Sản phẩm cán hình: a) Tròn; 2) Vuông; 3) Chữ nhật; 4) Góc; 5) Chữ T; 6) Chữ H; 7) Chữ U; 8) Ray; 9) Chữ Z. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
12. Các dạng cán DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
13. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
14. Các dạng cán DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
15. Các dạng cán Cán chi tiết vòng tròn Cơ cấu cán nhiều trục dẫn động DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
16. 5.5.2. Kép sợi Hình 5.10. Khuôn (BK8, 5.5.2.1. Thực chất, đặc điểm kim cương)  Kéo sợi là QT kéo phôi KL đi qua 1 khuôn kéo. Nhờ ma sát D d 0 1 P giữa phôi KL và thành khuôn mà KL được bd. Vỏ khuôn (C45)  Kết quả: Làm chiều ngang , chiều dài .  Đặc điểm:  Với thép người ta thường kéo ở trạng thái nóng. Khi kéo thép thì ma sát lớn  Khuôn mau mòn.  Với KL màu (đồng, nhôm): Kéo nguội. D L  Chỉ tiêu kỹ thuật:  Hệ số kéo sợi:  0 1 1,1  1,3 d L  Góc nghiêng của khuôn: = 5  15o 1 0  Lực kéo (để tránh đứt): P = n.k.S1 S1 - Tiết diện ngang của sợi sau khi kéo; k - Giới hạn bền của VL; n - Hệ số an toàn. 5.5.2.2. Sản phẩm kéo sợi  Sợi KL: 0,15  6.  Ống KL: Dùng để chế tạo ống có đường kính lớn, thành ống mỏng. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
17. Kéo DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
18. 5.5.3. Ép 5.5.3.1. Thực chất, đặc điểm  Là QT đẩy phôi KL đi qua khuôn ép có lỗ hình xác định làm tiết diện phôi , chiều dài . a) Ép thuận  Phân loại ép: Có 2 loại ép: P  Ép thuận: Chiều đi ra của SP trùng với chiều chuyển động của pít tông ép. Đặc điểm: Ma sát giữa KL và thành a) Ép nghịch khuôn lớn  Tốn lực và công bd, đồng thời KL ko thể ép hết được (còn chân)  Tốn công xử lý chân này (phần thừa bên trong khuôn). P  Ép nghịch: Là P2 ép mà chiều đi ra của SP ngược chiều với chiều CĐ của pít Hình 5.11. tông ép. VD: Vỏ pin, hộp thuốc đánh răng, được ép = P2 này. Đặc điểm: Ma sát giữa phôi và thành khuôn   Lực và công bd , sử dụng được phần KL ở chân để tạo hình cho SP (đáy pin, nắp hộp). DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
19. Ép DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
20. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
21. 5.5.3.2. Sản phẩm ép  Các loại thanh:  Tròn, vuông, chữ nhật, lục giác, VD: Kim tiêm chế tạo = P2 ép  , L, U, Z,  Ống < 50: Chủ yếu dùng để chế tạo KL màu. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
22. 5.6. Rèn tự do, dập thể tích và dập tấm 5.6.1. Rèn tự do 5.6.1.1. Thực chất và đặc điểm  Rèn tự do là làm bd KL tự do dưới tác dụng của ngoại lực do người hoặc thiết bị tạo ra.  Đặc điểm:  KL bd tự do  Tính dẻo chưa cao  bd chưa triệt để  Chất lượng chưa cao.  Rèn tự do cho độ c/x và độ bóng thấp.  Điều kiện LĐ nặng nhọc.  Ưu điểm:  Trang thiết bị đơn giản, rẻ tiền, cho phép rèn được chi tiết nhỏ đến lớn, quy mô ko hạn chế.  Bd KL ở thể rắn  Độ mịn chặt của KL cao  Cơ tính cao.  Rèn tự do dễ khắc phục được các khuyết tật của đúc như rỗ khí, rỗ co để tăng cơ tính của SP.  Dễ biến tổ chức hạt thành tổ chức thớ  Tăng cơ tính của SP. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
23. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
24. Dập thể tích – Khuôn kín DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
25. Dập thể tích – Khuôn hở DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
26. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
27. 5.6.1.2. Thiết bị và dụng cụ rèn tự do 1) Dụng cụ rèn tự do: Chia làm 3 nhóm  Dụng cụ t/d lực: Búa, đe, : Là VL có độ bền, độ cứng cao, chịu va đập tốt. Thường dùng 9CrSi. 2  Dụng cụ kẹp: Êtô, kìm: Thường dùng thép C45. 3  Dụng cụ đo: Thước, dưỡng: 1 6 Thường dùng thép C45 tôi. 2) Thiết bị rèn tự do: Thường dùng các loại sau:  Máy búa hơi nước, búa lò xo, búa hơi (thiết bị tác dụng lực). 4  Thiết bị vân chuyển (cầu trục, xe cầu trục), thiết bị uốn, nắn, 7  Máy búa hơi thường được dùng nhiều 5 nhất trong rèn tự do. Nó được gọi tên 8 theo khối lượng của vật rơi: m = 50, 75, 150, 250, 450, 750, 1000 Kg. VN hay sử dụng < 250 Kg 9 Hình 5.12. Sơ đồ máy búa hơi DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
28. Thiết bị DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
29.  Nguyên lý: Hơi ép từ xy lanh 1 qua van 2 truyền sang xy lanh 3.  Đặc điểm:  Búa đơn (búa được nâng lên rồi cho rơi tự do): Loại này hiện nay ít dùng.  Búa kép (hơi nước hoặc khí vừa dùng để nâng búa lên, vừa dùng để tăng thêm năng lượng đập)  Tốc độ đập rất nhanh, sử dụng thuận tiện  Sử dụng phổ biến ở các xưởng rèn. P 5.6.1.3. Công nghệ rèn tự do a) Chồn:  Mục đích:  Giảm chiều cao h0 h1; tăng đường kính d0 d1. h0 h1  Tạo thớ KL: Thớ uốn,  Tăng cơ tính cho SP.  Tạo các SP có dạng mũ: Bu lông. d0 b) Vuốt: d1  Mục đích:  Giảm tiết diện P Thớ ngang h0 h1; tăng chiều dài cho phôi l0 l1. h0  Biến tổ chức hạt thành tổ h1 chức thớ. Hình 5.13. Chồn Hình 5.14. Vuốt  Tạo ra các thớ uốn, xoắn. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
30. Hình 5.15. Uốn P c) Uốn: Để tạo ra hình mong muốn  Đặc điểm:  Khi uốn mặt ngoài KL dễ bị nứt: Do các phần tử bị kéo.  Mặt trong dễ bị các nếp nhăn. Hình 5.16. Đột lỗ ko P Búa thông  Sau khi uốn phải sửa. Mũi đột  Tăng cơ tính. A d) Đột lỗ: Để tạo lỗ trên SP B  Đột lỗ không thông Các chú ý khi đột lỗ ko thông: P  Vùng miệng lỗ (vùng A) bị nứt  Mất chính xác. Chày d chày  Vùng chân lỗ (vùng B) lỗ bị loe do bd nhiều  Độ chính xác giảm. Để khắc phục ta phải chọn lực đập P hợp lý. Cối  Đột lỗ thông:  Đột 2 phía  Dùng bộ khuôn (chày và cối) để gia công các d cối lỗ lớn. Hình 5.17. Đột lỗ thông DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
31. e) Hàn rèn: Để nối các chi tiết lại với nhau = phương pháp rèn.  Chuẩn bị mép hàn: Hàn  Nung đến to sao cho tính dẻo cao nhất.  Làm sạch = chổi sắt để làm sạch lớp oxit.  Rèn với tốc độ bd cao: Rèn từ mép trong cùng ra ngoài. Hình 5.18. Hàn rèn  Sửa. 5.6.2. Dập thể tích 5.6.2.1. Thực chất và đặc điểm  Thực chất: Là QT làm biến dạng KL hạn chế trong 1 lòng khuôn.  Đặc điểm:  Tính dẻo KL cao, bd triệt để và chất lượng cao.  Biến dạng trong lòng khuôn  Độ c/x, độ bóng bm cao.  Có khả năng chế tạo được các chi tiết phức tạp.  Năng suất cao, dễ cơ khí hóa và tự động hóa.  Biến dạng trong lòng khuôn  Đòi hỏi lực lớn, công suất thiết bị lớn, máy có độ cứng vững cao, chuyển động êm và c/x.  Dùng để g/c các chi tiết nhỏ, trung bình. Khó g/c các chi tiết lớn, cồng kềnh. VD: Để g/c bánh răng, tay biên của ôtô, cần gạt của máy công cụ. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
32. Mặt phân khuôn 5.6.2.2. Phân loại dập thể tích P Rãnh ba via a) Dập thể tích trong khuôn lòng hở  Đó là QT dập mà lực t/d thẳng góc với mặt phân khuôn. Hai nửa khuôn luôn hở nhau, chỉ khép kín khi QT dập kết thúc.  Đặc điểm:  Có rãnh, ba via để chứa KL N thừa. Sau khi gia công phải có nguyên công cắt ba via  KL bị cắt đứt thớ  Chất Hình 5.19. Khuôn hở lượng ko được tốt.  Có một phần KL bd tự do ra rãnh ba via  Ứng suất bên trong ko hoàn toàn nén khối  Tính dẻo ko cao, bd ko triệt để  Chất lượng chưa cao.  Rất tốn lực và công bd.  Chế tạo khuôn đơn giản, độ c/x theo chiều cao vật dập tốt hơn theo chiều ngang. Thích hợp gia công các vật nhỏ, trung bình, kết cấu đơn giản. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
33. Mặt phân khuôn P b) Dập thể tích trong khuôn lòng kín  Là QT dập mà lực t/d song song với mặt phân khuôn. Hai nửa khuôn ép kín nhau.  Đặc điểm:  Trạng thái ưs là nén khối  Tính dẻo cao, bd triệt để  Chất lượng cao.  Ko có rãnh ba via  Chất lượng cao. N  Đỡ tốn lực và công bd so với khuôn Hình 5.20. Khuôn kín lòng hở.  Cho độ c/x, độ bóng theo chiều ngang vật dập tốt hơn theo chiều cao. Thích hợp gia công các vật nhỏ, trung bình và phức tạp. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
34. 5.6.3. Dập tấm 5.6.3.1. Thực chất và đặc điểm  Thực chất: Là CN chế tạo các SP từ phôi liệu ở dạng tấm.  Đặc điểm:  Khi chiều dày vật dập nhỏ (S 10 mm)  Dập nóng (nung lên ở to rèn).  Thiết bị đơn giản, cho phép gia công các SP có độ c/x cao và phức tạp. VD: Dập tiền, phù hiệu,  SP có khả năng thay thế và lắp lẫn cao.  Cơ khí hóa và tự động hóa cao  Năng suất cao.  Dập tấm được ứng dụng rộng rãi để chế P P tạo đồ điện, điện tử, dụng cụ đo, đồ dân Q dụng (nồi, lon bia, ), vỏ đạn.  S 5.6.3.2. Công nghệ dập tấm Z a) Cắt phôi B Chia tấm lớn ra thành các mảnh nhỏ. Hình 5.21. Dao song song  Cắt bằng máy có dao song song: DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
35.  Đặc điểm:  Cùng lúc cắt được trên toàn bộ chiều dài cắt B  Lực cắt rất lớn nhưng mặt cắt phẳng, đẹp, hành trình cắt nhỏ.  Chỉ cắt được đường thẳng, khó cắt đường cong phức tạp  Cắt tấm rất to ra mảnh nhỏ hơn.  Lực cắt giữa 2 dao bị lệch  Để phôi ko bị lật phải có lực chặn Q.  Để dễ cắt thông thường người ta vát dao một góc :  15o.  Để dễ cắt giữa 2 dao phải có khe hở Z: P S = 1  10 mm  Z = 0,02  1,8 mm  Cắt bằng máy có dao nghiêng: = 2 6o  Lưỡi dao trên và dưới nghiêng một góc .  Lực cắt nhỏ do cắt từ từ từng điểm một. Hành trình cắt lớn. Cho phép cắt đường thẳng, đường cong phức tạp, chiều dài ko hạn chế. Hình 5.22. Dao nghiêng  Nhược điểm: Mạch cắt nham nhở, phôi bị bd dọc theo mạch cắt  Phôi dễ bị cong.  Cắt bằng máy có dao hình đĩa:  Đặc điểm:  Như dao nghiêng. Năng suất cao = 4  60 lần dao nghiêng. Hình 5.23. Dao hình đĩa DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
36. Chày  Dập cắt và đột lỗ: P Là P2 cắt sử dụng 1 bộ khuôn. Q Q dchày d Dập cắt Đột lỗ cối Cối Hình 5.24. Dập cắt và đột lỗ  Dập cắt: Để lấy miếng cắt  d cối quyết định  chế tạo cối trước, chế tạo chày sau; phối hợp để có khe hở Z: d chày = d cối – 2 Z.  Đột lỗ: Lấy phần có lỗ  d chày quyết định  chế tạo chày trước, chế tạo cối sau; phối hợp để có khe hở Z: d cối = d chày + 2 Z. b) Tạo hình Bao gồm dập sâu, uốn, dập vành, dập gân, tóp miệng.  Dập sâu: Chế tạo các loại ống thông hoặc ko thông từ phôi liệu tấm. VD: Dập nắp bút máy. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
37. P  Dập sâu ko làm hỏng thành: Chiều dày Q Q thành SP bằng chiều dày phôi. Được thực hiện trên máy dập kép (vừa có lực P vừa có lực Q). d Hệ số dập sâu:  0 1,1  1,3 d 1 Hình 5.25. Dập sâu ko làm d0 - Đường kính ban đầu; hỏng thành d1 - Đường kính sau khi dập. P  Dập sâu có làm hỏng thành: Là P2 dập sâu mà chiều dày thành chi tiết nhỏ hơn chiều dày phôi. + KL bd triệt để  Chất lượng cao. + Sử dụng trên máy dập đơn: Ko cần lực chặn Q. + Chiều dày phôi ko hạn chế. Hình 5.26. Dập sâu có làm hỏng thành DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
38. P  Uốn: Làm thay đổi hướng của đường tâm phôi. Được thực hiện nhờ 1 bộ khuôn uốn gồm có chày và cối. Đặc điểm:  Mặt ngoài dễ bị nứt, mặt bên trong dễ bị nếp nhăn. 0  Phải chọn hệ số bd () hợp lý.  Góc sau khi uốn: 1 > 0 ( 0 - góc đang uốn).  Dập vành: Là nguyên công tạo gờ cho SP. Hình 5.27. Uốn  Tóp miệng. P Hình 5.28. Dập vành Hình 5.29. Tóp miệng DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204
39. DWE Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / E-Mail: phong-dwe@mail.hut.edu.vn Tel.: +84. (04). 8692204